Прагляд зыходнага тэксту старонкі Ордэн Святога Уладзіміра

{{Ордэн Расійскай імперыі
|Назва          =  Святога князя Уладзіміра
|Выява       = 
|Подпіс           = 
|Дата ўстановы   = {{СС|3|кастрычніка|1782|22|верасня}}
|Заснавальнік        = [[Кацярына II]]
|Статус           = не ўручаецца
|Дэвіз             = Карысць, гонар і слава
|Колькасць ступеняў    = 4
|Знак              = залаты крыж пакрыты чырвонай эмаллю
|Зорка            = васьмівугольная, з папераменнымі {{s|сярэбранымі і залатымі прамянямі}}
|Стужка             = чырвона-чорная
|Адзенні            = не
|Стужка выява = [[Выява:Saint vladimir (bande).png|80px]]
|Табель            = ok
|Табель ступені    = 1<br />2<br />3<br />4
|Табель класы     = I—II<br />I—III<br />I—VI<br />V—XI
|Зм таксама          =
}}
{{не блытаць|Ордэн святога роўнаапостальнага вялікага князя Уладзіміра|ордэнам святога роўнаапостальнага вялікага князя Уладзіміра| узнагародай Рускай праваслаўнай царквы}}
'''Імператарскі ордэн Святога Роўнаапостальнага Князя Уладзіміра''' (скар. ''ордэн Святога Уладзіміра'') — ордэн [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]] ў 4 ступенях за ваенныя адзнакі і грамадзянскія заслугі.

Заснаваны ў гонар князя [[Уладзімір I Святаславіч|Уладзіміра Хрысціцеля]] ў [[1782]] годзе і з’яўляўся да [[1917]] года ўзнагародай для шырокага круга ваенных у [[чын]]е ад [[падпалкоўнік]]а і [[чыноўнік]]аў сярэдняга [[Табель аб рангах|рангу]].

== Гісторыя ордэна ==
Ордэн у 4 ступенях быў заснаваны [[Кацярына II|Кацярынай II]] {{СС|3|кастрычніка|1782|22|верасня}} года ў 20-гадовы юбілей свайго валадарання для ўзнагароджання, як ваенных чыноў, так і грамадзянскіх служачых<ref name="Вікікрыніцы ЭСБЕ">{{ВТ-ЭСБЕ|Владимира святого орден}}</ref>. Колькасць кавалераў не абмяжоўвалася.

Хоць [[статут (апісанне)|статут]] ордэна дазваляў узнагароджанне, пачынаючы з [[ніжэйшыя чыны|ніжэйшых чыноў]], паступовасць (чарговасць) уручэння ўзнагарод прывяла да таго, што кавалерамі 1-й ступені маглі стаць асобы, якія былі ў грамадзянскіх ці ваенных чынах не ніжэй за трэці клас паводле [[Табель аб рангах|Табеля аб рангах]] (тайны саветнік, генерал-лейтэнант ці віцэ-адмірал), 2-й ступені — не ніжэй за чацвёрты клас (сапраўдны стацкі саветнік, генерал-маёр, контр-адмірал), 3-й ступені — не ніжэй за пяты клас (стацкі саветнік, брыгадзір, капітан-камандор) і 4-й ступені — не ніжэй за сёмы клас (надворны саветнік, падпалкоўнік, капітан другога рангу).

4-ю ступень ордэна ўручалі і за 35-гадовую бездакорную службу. У такіх выпадках на левым і правым канцах добрага боку крыжа дадаваўся надпіс золатам «35 лет»<ref>{{cite web|url=http://medalirus.ru/stati/lozovskiy-orden-svyatogo-vladimira.php|title=Орден Святого Владимира|author=Лозовский Е.В.|publisher=Сайт «Награды императорской России 1702—1917 гг.»|accessdate=2012-12-29|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6DRWK2zz2?url=http://medalirus.ru/stati/lozovskiy-orden-svyatogo-vladimira.php|archivedate=5 студзеня 2013|url-status=live}}</ref>.

Пазней, {{СС|7|снежня|1789|26|лістапада}} года, Кацярына II асобым указам вызначыла як дадатковае бачнае адрозненне для знака 4-й ступені, які атрымліваўся за ваенныя подзвігі, бант з ордэнскай стужкі.
Першым кавалерам ордэна Св. Уладзіміра 4-й ступені з бантам стаў [[капітан-лейтэнант]] [[Дзмітрый Мікалаевіч Сянявін|Д. М. Сянявін]], другім — [[Міхаіл Багдановіч Барклай-дэ-Толі|М. Б. Барклай-дэ-Толі]]. Асабліва шанаваліся ордэны Уладзіміра 4-й ступені з бантам як баявыя [[афіцэр]]скія ўзнагароды, якія стаялі толькі на ступень ніжэй за [[Ордэн Святога Георгія|ордэн Св. Георгія]] 4-й ступені.

Ордэнам 3-й ст. за [[бітва каля Фіданісі]] быў узнагароджаны выдатны флатаводзец [[Фёдар Фёдаравіч Ушакоў|Ф. Ф. Ушакоў]].

У [[1855]] годзе, было адменена ўручэнне ордэна Св. Георгія за воінскую выслугу, гэтыя ўзнагароджванні перайшлі да ордэна Св. Уладзіміра. У выніку ордэн стаў уручацца як класным чынам грамадзянскага ведамства, якія праслужылі 35 гадоў — крыж з надпісам на пярэднім боку: «35 лет» (на гарызантальных прамянях крыжа), так і чынам ваенна-сухапутнага ведамства, якія праслужылі ў афіцэрскіх званнях 25 гадоў — крыж з бантам і надпісам «25 лет», для чыноў марскога ведамства, якія здзейснілі 18 марскіх кампаній і пабылі хоць бы ў адной бітве — крыж з бантам і надпісам «18 кампаний», а тым, хто здзяйсніў 20, хоць і не бываў у бітве — крыж з бантам і надпісам «20 кампаний»<ref>{{cite web|url=http://medalirus.ru/rus-ordena/orden-svyatogo-vladimira.php|title=Орден Святого Равноапостольного князя Владимира|publisher=Сайт «Награды императорской России 1702—1917 гг.»|accessdate=2012-12-29|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6DRWLHngX?url=http://medalirus.ru/rus-ordena/orden-svyatogo-vladimira.php|archivedate=5 студзеня 2013|url-status=live}}</ref><ref>{{кніга|аўтар=|загаловак=Полное собранiе законовъ Россiйской Имперiи, собрание II|месца=Санкт-Петербург|год=1856|том=30(1)|старонкі=333-335}} № 29312</ref>.

З [[1855]] года атрыманыя за баявыя подзвігі ордэна сталі выдавацца са скрыжаванымі мячамі. На працягу двух гадоў пасля гэтага бантамі да ордэнаў Св. Уладзіміра 4-й ступені не ўзнагароджвалі. З [[1857]] года афіцэры за баявыя заслугі сталі атрымліваць знак да ордэна з мячамі і бантамі ў адрозненне ад чыноўнікаў грамадзянскіх ведамстваў, якія знаходзіліся на тэатры ваенных дзеянняў і атрымлівалі знак толькі з мячамі.
Пры ўзнагароджанні больш высокай ступенню ордэна за грамадзянскія заслугі мячы пераносіліся на новы крыж, але перакрыжоўваліся ў гэтым выпадку не ў цэнтры крыжа, а трохі вышэй. Выдача ўзнагарод «з мячамі над ордэнам» працягвалася да канца [[1870]] года, калі было дазволена пры ўзнагароджанні больш высокімі ступенямі не здымаць узнагароды, выдадзеныя за ваенныя заслугі.

З [[1845]] года ўзнагароджаныя толькі ордэнамі Св. Уладзіміра і Св. Георгія любых ступеняў атрымлівалі правы спадчыннага дваранства, у той час як для іншых ордэнаў патрабавалася ўзнагароджанне вышэйшай 1-й ступенню. Указам ад {{СС|10|чэрвеня|1900|28|мая}} г. узнагароджаны ордэнам 4-й ступені атрымліваў правы толькі асабістага дваранства. Гэта было звязана з тым, што ордэн 4-й ступені досыць масава дараваўся за [[дабрачыннасць]] і яго мелі магчымасць атрымліваць купцы і прамыслоўцы.

У 1860-х гадах некаторыя крыжы пакрываліся па модзе таго часу чорнай эмаллю.

Памер крыжоў строга не рэгламентаваўся, прыкладныя памеры: 2-я ст. — 51×51 мм, 3-я ст. — 47×47 мм, 4-я ст. — 37×37 мм.

[[Файл:Order of St Vladimir Star.jpg|thumb|700px|center|Варыянты выканання зорак да ордэна Св. Уладзіміра. Другая зорка злева англійскай вытворчасці. Фатаграфіі В. Бойкі]]
[[Выява:Order of St Vladimir Badges 3 4.jpg|thumb|700px|center|Злева два знакі да ордэна Св. Уладзіміра 3-й ступені, справа два знакі 4-й ступені. Знакі да ордэнаў 1-й і 2-й ступеняў адрозніваюцца толькі памерамі, былі буйнейшымі. Фатаграфіі з аўкцыёну кампаніі «Манеты і медалі».]]

Капітульным храмам з [[1782]] па [[1845]] год з’яўляўся [[Сафійскі сабор (Пушкін)|Сафійскі сабор]] у [[Пушкін (горад)|Царскім Сяле]], а затым — [[Князь-Уладзімірскі сабор (Санкт-Пецярбург)|Князь-Уладзімірскі сабор]] у [[Санкт-Пецярбург]]у.

== Ступені ордэна і кіравала нашэнні ==
Ордэн меў чатыры ступені:
: '''1-я ступень''': зорка на левым боку грудзей і вялікі крыж на стужцы праз правае плячо; 600 руб. штогадовай пенсіі.
: '''2-я ступень''': зорка на левым боку грудзей і вялікі крыж на шыйнай стужцы; 300 руб. штогадовай пенсіі.
: '''3-я ступень''': крыж на шыйнай стужцы; 150 руб. штогадовай пенсіі.
: '''4-я ступень''': крыж у [[пятліца|пятліцы]] (гузікавым прарэзе [[мундзір]]а) ці на калодцы; 100 руб. штогадовай пенсіі.

[[Файл:Order of St. Vladimir.png|thumb|center|700px|Кіравала нашэння ступеняў ордэна Св. Уладзіміра (злева направа з 1-й па 4-ю)]]

== Узнагароджанні ==
У дзень заснавання ордэна яго кавалерамі сталі адразу 11 чалавек: [[Аляксандр Міхайлавіч Галіцын(генерал-фельдмаршал)|Аляксандр Галіцын]], [[Пётр Аляксандравіч Румянцаў-Задунайскі|Пётр Румянцаў]], [[Рыгор Аляксандравіч Пацёмкін|Рыгор Пацёмкін]], [[Мікіта Іванавіч Панін|Мікіта Панін]], [[Рыгор Рыгоравіч Арлоў|Рыгор Арлоў]], [[Мікалай Васільевіч Рэпнін|Мікалай Рэпнін]], [[Захар Рыгоравіч Чарнышоў|Захар Чарнышоў]], [[Іван Рыгоравіч Чарнышоў|Іван Чарнышоў]], [[Іван Іванавіч Бяцкі|Іван Бяцкі]], [[Іван Іванавіч Шувалаў|Іван Шувалаў]], [[Аляксандр Андрэевіч Безбародка|Аляксандр Безбародка]].

У [[1783]] годзе адным з першых быў удастоены вышэйшай 1-й ступені палкаводзец [[Аляксандр Васільевіч Сувораў|Аляксандр Сувораў]], «за далучэнне розных кубанскіх народаў да Расійскай імперыі».
Пра ўзнагароджанні ордэнам пасля 1917 г. гл. артыкул [[Дараванні тытулаў і ордэнаў Расійскай імперыі пасля 1917 года]].
{| style="margin-left: auto; margin-right: auto;"
 |-
 | [[Выява:Nicholas II with St Vladimir order.jpg|thumb|180px|center|[[Мікалай II (імператар расійскі)|Мікалай II]] з ордэнам Св. Уладзіміра 4-й ступені. Маст. Г. М. Манізер, 1905]]
 | [[Выява:Zakharyin portrait.jpg|thumb|220px|center|Партрэт А. А. Захар'іна з ордэнам Св. Уладзіміра 4-й ст. з бантам]]
 | [[Выява:Borovikovsky borovsk.jpg|thumb|250px|center|Партрэт генерала [[Фёдар Арцём'евіч Бароўскі|Ф. А. Бароўскага]] з ордэнамі Св. Уладзіміра 3-й ст. і Св. Георгія 4-й ст. Маст. [[Уладзімір Лукіч Баравікоўскі|У. Л. Баравікоўскі]], 1799]]
 |}

== Гл. таксама ==
* [[:Катэгорыя:Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра]]
* [[Ордэны Расійскай імперыі]]
* [[Ордэн святога роўнаапостальнага вялікага князя Уладзіміра]]

{{зноскі}}

== Літаратура ==
* {{артыкул|аўтар=С. Р. Серков.|загаловак=Орден Святого равноапостольного князя Владимира|выданне=[[Военно-исторический журнал]]|год=1990|нумар=3|старонкі=93-95}}

== Спасылкі ==
{{Commonscat|}}
* {{cite web|url=http://medalirus.ru/fotografii/#sv3|title=Фотографии кавалеров с орденами Святого Владимира 3-й и 4-й степени|publisher=Сайт «Награды императорской России 1702—1917 гг.»|accessdate=2013-02-17|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6EisUBHK6?url=http://medalirus.ru/fotografii/#sv3|archivedate=26 лютага 2013|url-status=live}}

{{Ордэны Расійскай імперыі}}

[[Катэгорыя:Ордэны Расійскай імперыі]]