Сірадж уд-Даўла

Сірадж уд-Даўла
бенг.: মির্জা মুহম্মদ সিরাজউদ্দৌলা
5-ы наваб Бенгаліі[d] 9 красавіка 1756 — 23 чэрвеня 1757
Папярэднік	Alivardi Khan[d]
Пераемнік	Mir Jafar[d]
Нараджэнне	1733 Муршыдабад[d], Bengal Subah[d], Імперыя Вялікіх Маголаў
Смерць	2 ліпеня 1757(1757-07-02) Муршыдабад[d], Індыя пад кіраваннем Брытанскай Ост-Індскай кампаніі[d], Брытанская імперыя, Вялікабрытанія
Месца пахавання	Khushbagh[d]
Бацька	Zain ud-Din Ahmed Khan[d]
Маці	Amina Begum[d]
Жонка	Lutfunnisa Begum[d]
Веравызнанне	іслам
Бітвы	Battle of Plassey[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сірадж уд-Даўла (поўнае імя — Мансур-уль-Мульк Сірадж-уд-Даўла Шахкулі-хан Мірза Махамед Джанг Бахадур; 1733 — 2 ліпеня 1757) — наваб Бенгаліі, Біхара і Арысы ў 1756—1757 гадах.

Біяграфія

Унук і спадчыннік наваба Алівардзі-хана. Разам з дзедам удзельнічаў у войнах з маратхамі і афганцамі. Адрозніваўся неўраўнаважаным характарам. Паводле сведчанняў сучаснікаў, быў схільны да жорсткасці і мсцівасці. У 1754 годзе, яшчэ да ўзыходжання на прастол, западозрыўшы эміра Хусейн Кулі-хана ў дачыненні да змоў, загадаў забіць яго разам з пляменнікам Хусейнам уд-Дзінам на вуліцы ў Дацы. Быў таксама ганіцелем паслядоўнікаў індуізму.

У 24 гады заняў прастол Бенгаліі, расправіўшыся са сваякамі, якія пярэчылі яму. Асцерагаючыся ўзмацнення ў Бенгаліі ўплыву англічан, якія ў той час ужо ўступілі на поўдні краіны ў барацьбу за заваяванне Індыі, напаў на Форт-Уільям у Калькуце, галоўнае англійскае паселішча ў Бенгаліі, і захапіў яе 19 чэрвеня 1756 года. У тую ж ноч, з 19 на 20 чэрвеня, у «чорнай яме» было закатавано мноства палонных англічан, у тым ліку і параненыя.

Англійскі военачальнік Роберт Клайв і адмірал Чарлз Уотсан, пасланыя з Мадраса, адбілі Калькуту ў індыйцаў. Прадпрыняты Сіраджам уд-Даўлам неўзабаве новы паход на гэты горад скончыўся няўдачай. 23 чэрвеня 1757 года Сірадж уд-Даўла быў разбіты англійскім войскам пад камандаваннем Клайва ў бітве пры Плесі (Палашы), пасля паражэння паспрабаваў бегчы, але быў схоплены і забіты. Пахаваны ў Муршыдабадзе, разам з трыма жонкамі, у маўзалеі свайго дзеда Алівардзі-хана.

Літаратура

• Орестов О. Л. «Ворота Индии». Москва, 1976.
• Антонова А. «Английское завоевание Индии в XVIII веке». Москва, 1958.