Юлдаш Суярэмбетаў
Юлдаш Суярэмбетаў | |
---|---|
башк.: Юлдаш Һөйәрембәтов | |
Дата нараджэння | невядома |
Месца нараджэння | Кудзейская воласць Сібірскія даругі |
Дата смерці | 1742 |
Месца смерці | |
Прыналежнасць | Расія, Башкірскія паўстанцы |
Камандаваў | Башкірскія паўстанцкія ўзброеныя фарміраванні |
Бітвы/войны | Башкірскае паўстанне 1735—1740 гадоў |
Юлдаш Суярэмбетаў (Елдаш-мула; башк.: Юлдаш Һөйәрембәтов; ?—1742) — башкірскі мула, старшына Кудзейскай воласці Сібірскія даругі, адзін з правадыроў башкірскіх паўстанняў 1735—1740 гадоў[1].
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Паходзіў з башкір Кудзейскай воласці Сібірскія даругі. Служыў старшыной Кудзейскай воласці[1].
У 1737—1739 гадах, нароўні з Бепенем Тарапбердзінам, быў адным з арганізатараў і ідэолагаў башкірскіх паўстанняў Сібірскай даругі. У студзені 1737 года прынёс прысягу Кузяшу Рахмангулаву[1]. Рассылаў лісты ў башкірскія воласці і ў адміністрацыю, у якіх выкладаў прычыны незадаволенасці царскімі ўладамі[2]. Увесну 1737 года вёў перамовы з казахамі Сярэдняга жуза, прасіў іх аказаць паўстанцам узброеную падтрымку. Улетку 1737 года на чале атрада паўстанцаў удзельнічаў у бітвах у раёне Бірска, Катайскага астрога, Красаўфімскай крэпасці, Кунгура, Осы і шэрагу іншых населеных пунктаў Ісецкай і Уфімскай правінцый[1]. 18 верасня 1737 года ўступіў у бой з карным атрадам капітана Голчына ў раёне Каліноўскай крэпасці, па выніках якога атрад Юлдаша Суярэмбетава быў вымушаны адступіць да Бірска[2]. У 1738 годзе разам з іншымі ўдзельнікамі паўстання прынёс пакаянне Л. Я. Саймонаву ў Табынскую крэпасць. Калі ўвесну 1739 года мясцовая адміністрацыя прыняла рашэнне правесці перапіс башкіраў, Юлдаш Суярэмбетаў выступіў супраць гэтага. З’езд старшынаў прыняў рашэнне не праводзіць перапіс. У 1740 годзе разам з Кузяшам Рахмангулавым і Шыганаем Бурчаковым дзейнічаў супраць мяцежнікаў Карасакала. Тым не менш, у 1740 годзе быў узяты ў палон царскімі ўладамі. Утрымліваўся ў Арэнбургу ў турэмным астрозе. У 1742 годзе быў пакараны смерцю[1].
Зноскі
- ↑ а б в г д Акманов И. Г. Юлдаш Суярембетов // Башкирская энциклопедия / гл. ред. М. А. Ильгамов. — Уфа : ГАУН «Башкирская энциклопедия», 2015—2020. — ISBN 978-5-88185-306-8.
- ↑ а б Устюгов Н. В. Башкирское восстание. 1737—1739 гг.. — М.-Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1950. — 154 с. — 2 000 экз.