Кацярына Хадкевіч

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Кацярына Хадкевіч
Нараджэнне каля 1518
Смерць каля 1580
Род Вішнявецкія
Бацька Іван Міхайлавіч Вішнявецкі[1]
Маці Настасся з Алізаровічаў[d][1]
Муж Рыгор Аляксандравіч Хадкевіч
Дзеці Ганна з Хадкевічаў[d][2][3], Андрэй Рыгоравіч Хадкевіч[d] і Аляксандра Рыгораўна Хадкевіч[d][1]

Кацярына Хадкевіч (каля 1518 — каля 1580) — прадстаўніца ўкраінскага магнацкага і княжацкага роду, мецэнатка.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіла з уплывовай сям’і Вішнявецкіх. Дачка князя Івана Вішнявецкага і Настассі Алізаровіч  (ВД). Атрымала хатнюю адукацыю. У 1536 годзе страціла маці. У 1537 годзе выйшла замуж за Рыгора Хадкевіча, прадстаўніка ўплывовай беларускай сям’і. Пераехала ў Заблудаў.

Яна была заўзятай прыхільніцай праваслаўя і кнігадрукавання. У 1543 годзе (магчыма, у 1536), пасля смерці бацькі, яна атрымала значную частку сямейных маёнткаў маці, верагодна, паводле волі апошняга. Тут яна ўнесла свой уклад у стварэнне друкарні. У той жа час яна даручыла мужу падаць у суд на Канстанціна і Ілью  (руск.) Астрожскіх за іх спадчынныя ўладанні.

Разам з мужам яна падтрымала Івана Фёдарава ў стварэнні друкарні ў 1569—1570 гадах. Вядомая копія львоўскага «Апостала» з вялікім укладным запісам Кацярыны Вішнявецкай-Хадкевіч у Супрасльскі Благавешчанскі манастыр. Запіс датаваны 11 снежня 1575 года: Кацярына складае кнігу памяці свайго мужа Рыгора Хадкевіча і сыноў Андрэя  (літ.) і Аляксандра  (літ.) Хадкевічаў. Магчыма, Кацярына Вішнявецкая атрымала «Апостала» непасрэдна ад самога І. Фёдарава.

У 1572 годзе стала ўдавой. Яна засяродзіла ўвагу на выхаванні дзяцей, арганізацыі шлюбаў з больш уплывовымі сем’ямі Вялікага Княства Літоўскага. Перажыла абодвух сыноў. Памерла ў 1579 ці 1580 годзе ў Супраслі альбо Заблудаве.

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Муж — Рыгор Хадкевіч

Дзеці:

  • Аляксандра (каля 1538—1570), жонка Рамана Сангушкі, польнага гетмана літоўскага
  • Ганна (каля 1540 — пасля 1595), жонка: 1) Паўла Сапегі, кіеўскага кашталяна; 2) Павел Пац, віленскі кашталян
  • Соф’я (каля 1546 — пасля 1597), жонка Філона Кміты, ваяводы смаленскага
  • Андрэй  (літ.) (1549—1575), намеснік літоўскі ў 1566, староста магілёўскі (1574—1575)
  • Аляксандр  (літ.) (1550—1578), староста гродзенскі (1572—1578), магілёўскі (1575—1578)

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Ломонос-Рівна Г. І. Примірники львівського Апостола Івана Федорова в фондах ЦНБ АН УРСР / Г. І. Ломонос-Рівна // Архіви України. — 1974. — № 3. — С. 66-69.
  • Urzędnicy centralni i dostojnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV—XVIII wieku, pod red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1994, s. 45.
  • Kirkienė, Genutė (2008). LDK politikos elito galingieji: Chodkevičiai XV—XVI amžiuje. Vilniaus universiteto leidykla. ISBN 978-9955-33-359-3.