Музей горада Лодзі

Музей горада Лодзі
польск.: Muzeum Miasta Łodzi
Ранейшыя назвы	Muzeum Historii Miasta Łodzi
Заснаваны	1975
Адкрыты	1975
Месцазнаходжанне	Лодзь
Адрас	ul. Ogrodowa 15 91-065 Łódź
muzeum-lodz.pl
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Музей горада Лодзі (польск.: Muzeum Miasta Łodzi) — дзяржаўны музей, прысвечаны гісторыі, найбольш знакамітым асобам і развіццю горада Лодзь на розных этапах свайго існавання. Сам музей знаходзіцца ў адным з самых прыхожых будынкаў горада — колішнім палацы заможнага фабрыканта Ізраіля Пазнаньскага. Экспазіцыя ўключае імправізаваныя кабінеты найбольш выбітных жыхароў горада — Марка Эдэльмана, Яна Карскага, Артура Рубінштэйна, Юліяна Тувіма.

Будынак

Першапачаткова быў пабудаваны як частка велізарнага фабрычна-жылога комплексу, характэрнага для гарадской прамысловай архітэктуры XIX стагоддзя. Развітая інфраструктура з уласнымі крамамі і бальніцай ўтварыла фактычна горад у горадзе.

У 1877 г. Пазнаньскі купіў двухпавярховы мураваны дом з асобнымі будынкам. Пазней комплекс быў пашыраны, а сам палац мадэрнізаваны падчас трох капітальных рэканструкцый. Насуперак распаўсюджанаму меркаванню, ён не быў створаны як жылая рэзідэнцыя, галоўным яго прызначэннем была прадстаўнічая і камерцыйная функцыя. Рэзідэнцыя была акружана вялікім садам.

Цяперашні выгляд палац набыў у выніку некалькіх перабудоў. Першая рэканструкцыя адбылася ў 1898 годзе па праекце Юліюша Юнга і Давіда Разенталя. Наступнае рашэнне аб чарговай мадэрнізацыі было прынята ў 1901 г. пасля смерці Ізраіля Пазнаньскага (1900). Ініцыятыва пашырэння і аздаблення інтэр’еру палаца лягла на плечы яго сыноў — Ігнація, Марыса, Караля і Германа. Праект рэканструкцыі, якая надала палацу стыль неабарока, зрабіў Адольф Зелінгсан. Работы былі завершаны ў 1903 годзе. Тады рэзідэнцыя атрымала архітэктурную форму, падобную на сённяшнюю.

Рэзідэнцыя павінна была падкрэсліць статус і фінансавыя магчымасці сям’і Пазнаньскіх. У будынку пераважаюць купалы, якія хаваюць прадстаўнічую барочную сталовую і бальную залу. Скульптуры, якія вянчаюць фрыз фасада палаца, натхнёныя іканалогіяй італьянскага гуманіста Рэнесанса Чэзарэ Рыпа, які ў сваёй кнізе апісаў найбольш важныя сімвалы эпохі. Дызайнераў таксама натхнілі падобныя рэзідэнцыі фінансавай буржуазіі тагачаснай Заходняй Еўропы. Трыццаць шэсць фігур на даху палаца сімвалізуюць магутнасць прамысловасці, гандлю, мудрасць і поспех. Яны трымаюць у руках прылады цяжкай працы: шасцярні, ланцугі, малаткі. Сярод іх мы можам знайсці старажытных багоў. Напрыклад, Гермеса — бога гандлю; і Афіну — багіню мудрасці.

У асноўнай частцы, якая выконвала прадстаўнічыя функцыі, былі размешчаны офісы і біржа. У ніжнім бакавым крыле знаходзіліся склады гатовай прадукцыі, а на першым паверсе жылыя кватэры, пакоі для гасцей і зімовы сад, пакрыты шкляным купалам.

Першая сусветная вайна і яе эканамічныя наступствы, у прыватнасці закрыццё рынкаў збыту, а таксама палітыка кіраўніцтва і ўладаў кампаніі ў адроджанай польскай дзяржаве перапынілі перыяд поспехаў сям’і Пазнаньскіх.

У студзені 1927 года ваявода Лодзі атрымаў згоду міністра на перанос урада ваяводства з цяперашняга месца ў былым гатэлі «Брыстоль» у палац Пазнаньскіх. У 30-я гады зімовы сад быў ліквідаваны, а некаторыя інтэр’еры перабудаваны.

У верасні 1939 г. Палац быў заняты нямецкай грамадзянскай адміністрацыяй. Пасля вайны палац зноў стаў месцам кіравання ваяводствам. У канцы 1940-х бакавое крыло палаца было пашырана. У канцы 1950-х гадоў было прыбудавана новае крыло, дзе па сённяшні дзень знаходзіцца падатковая інспекцыя. Гэтая новая частка прывяла да памяншэння першапачатковай плошчы саду.

З 1975 г. у частцы палаца сям’і Пазнаньскіх знаходзіцца музей горада Лодзь.

У 2017—2020 гадах у палацы адбыўся капітальны рамонт.

Спасылкі

• Музей горада Лодзі ў сацыяльнай сетцы «Facebook»
• muzeum-lodz.pl — афіцыйны сайт Музея горада Лодзі