Яўген Аляксеевіч Бокараў
Яўген Аляксеевіч Бокараў | |
---|---|
руск.: Евгений Алексеевич Бокарёв | |
Дата нараджэння | 12 (25) лютага 1904[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 11 сакавіка 1971[1] (67 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства |
|
Род дзейнасці | мовазнавец, лексікограф, інтэрлінгвіст, эсперантыст, эсперантолаг, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | лінгвістыка |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар філалагічных навук |
Навуковае званне | прафесар |
Альма-матар | |
Вядомы як | выбітны эсперанталог, спецыяліст у вобласці каўказскіх моў |
Партыя | |
Член у | |
Узнагароды |
Яўген Алексеевіч Бокараў (25 лютага 1904, з. Сярэдне-Ягор'еўскае, Стаўрапольская губерня, цяпер Растоўская вобласць — 11 сакавіка 1971, Масква) — савецкі лінгвіст, даследчык дагестанскіх моў, эсперанталог, загаднік сектарам каўказскіх моў Інстытута мовазнаўства АН СССР, складальнік найболей поўных для свайго часу руска-эсперанцкага (выдавецтва «Энцыклапедыя», 1966) і эсперанта-рускага (1974) слоўнікаў.
Старэйшы брат рана загінулага лінгвіста-дагестанаведа Анатоля Бокарава.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Вучыўся ў школе горада Цямір-Хан-Шура (цяпер Буйнакск). Сярэднюю школу скончыў у 1922 годзе ў с. Сярэдне-Ягор'еўскам, куды бацькі вярнуліся пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. З пачатку 1921 года адначасна з навукай пачаў працаваць настаўнікам у пачатковай школе.
У 1922 годзе паступіў у Політэхнічны Інстытут[2], а ў 1923 годзе перавёўся ў Растоўскі ўніверсітэт, які скончыў па аддзяленні рускай мовы і літаратуры педагагічнага факультэта. Па сканчэнні ўніверсітэта з 1925 года працаваў школьным настаўнікам (Паўночная Асеція, Дагестан)[2].
З 1931 года перайшоў на працу ў Дагестанскі педагагічны інстытут. Пасля здачы кандыдацкага мінімуму і абароны кандыдацкай дысертацыі атрымаў у 1937 годзе навуковую ступень кандыдата і ў 1938 годзе навуковае званне дацэнта. У 1939 годзе паступіў у дактарантуру Інстытута Мовы і Мыслення АН СССР, аднак не паспеў скончыць яе з-за распачатай Вялікай Айчыннай вайны. Быў закліканы ў флот, служыў з чэрвеня 1941 года па чэрвень 1946 года. Падчас вайны, у 1944 годзе, уступіў у шэрагі УКП(б). Пасля дэмабілізацыі ў 1946 годзе быў залічаны старэйшым навуковым супрацоўнікам у Інстытут Мовы і Мыслення, а ў 1950 годзе, пасля яго ліквідацыі, — у Інстытут мовазнаўства АН СССР[2].
У 1957 годзе Бокараў браў удзел у рыхтоўлі да VI Міжнароднага фестываля моладзі і студэнтаў (Масква) — кіраваў арганізацыяй сустрэч эсперантыстаў розных краін. З гэтай падрыхтоўкі пасля фестываля адрадзіўся эсперанта-рух у Савецкам Саюзе (з сярэдзіны 1930-х эсперантыстаў пераследавалі, кіраўніцтва саюза эсперантыстаў было рэпрэсавана[3]).
Бокараў шмат зрабіў для афіцыялізацыі эсперанта ў СССР — пры Звязе савецкіх грамадстваў сяброўства і культурных сувязяў з народамі замежных краін (ССОД) у 1962 годзе была ўтворана Камісія па міжнародных сувязях савецкіх эсперантыстаў, доўгі час адзіная афіцыйная арганізацыя эсперантыстаў краіны. Бокараў быў старшынёй гэтай камісіі з моманту яе падставы да сваёй смерці.
З 1963 года быў у Акадэміі эсперанта — рэгулюючы орган мовы эсперанта.
Я. А. Бокараў браў удзел у спорах пра «натуральныя» і «штучныя» мовы, выступаў супраць такога супрацьстаўлення. Па яго думцы, усе мовы ў той ці іншай меры штучныя — узнікаюць у грамадстве і выпрабоўваюць на сабе яго актыўны ўплыў. Такім чынам, трэба казаць пра ступень штучнасці тых ці іншых моў, але не супрацьстаўляць «натуральныя» і «штучныя» як два неперасякальныя мноствы.
Выбраныя працы[правіць | правіць зыходнік]
- Цезские (дидойские) языки Дагестана. М.: Изд-во Акад. наук СССР, 1959.
- Сравнительно-историческая фонетика восточнокавказских языков. М.: Наука , 1981.
- Эсперанто-русский словарь — Esperanta-rusa vortaro: Ок. 26000 слов. С прил. крат. граммат. очерка эсперанто / Е. А. Бокарев; [Предисл. В. Григорьева], 488 с. 17 см, 2-е изд., стер. М.: Русский язык, 1982.
Зноскі
- ↑ а б Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 12 мая 2014.
- ↑ а б в Автобиография на сайте ИЛИ РАН Архівавана 1 сакавіка 2009.
- ↑ История репрессий против эсперантистов с архивными данными
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Е. А. Бокарёв. Некролог — Известия АН СССР. Серия литературы и языка, 1971, вып. 6, ноябрь-декабрь. Ссылка проверена 28 июля 2009 г.
- Исаев М. И. Е. А. Бокарёв и интерлингвистика // Проблемы интерлингвистики. Типология и эволюция международных искусственных языков. М: Наука, 1976. Ссылка проверена 28 июля 2009 г.
- Онлайн эсперанто-русский словарь Е. А. Бокарёва
- Нарадзіліся 25 лютага
- Нарадзіліся ў 1904 годзе
- Нарадзіліся ў Мядзвежанскім павеце
- Памерлі 11 сакавіка
- Памерлі ў 1971 годзе
- Памерлі ў Маскве
- Дактары філалагічных навук
- Выпускнікі Растоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта
- Члены КПСС
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
- Узнагароджаныя медалём «За абарону Ленінграда»
- Узнагароджаныя медалём «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «Дваццаць гадоў перамогі ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Узнагароджаныя медалём «50 гадоў Узброеных Сіл СССР»
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Эсперантысты
- Мовазнаўцы СССР
- Каўказазнаўцы
- Эсперантолагі
- Удзельнікі Вялікай Айчыннай вайны
- Нарадзіліся ў Растоўскай вобласці