Чорная смерць: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.3) (робат дадаў: ml:ബ്ലാക്ക് ഡെത്ത് |
др r2.7.3) (робат дадаў: lad:Hazinura negra |
||
Радок 60: | Радок 60: | ||
[[kbd:Емынэ фӀыцӀэ]] |
[[kbd:Емынэ фӀыцӀэ]] |
||
[[ko:흑사병]] |
[[ko:흑사병]] |
||
[[lad:Hazinura negra]] |
|||
[[lt:Juodoji mirtis]] |
[[lt:Juodoji mirtis]] |
||
[[lv:Melnā nāve]] |
[[lv:Melnā nāve]] |
Версія ад 03:50, 10 студзеня 2013
«Чорная смерць» («чорны мор») — пандэмія чумы, якая працякала пераважна ў бубоннай форме і занесенай з Усходняга Кітая, якая прайшла па Еўропе ў сярэдзіне XIV стагоддзя (1346-1351). Узбуджальнікам бубоны чумы з'яўляецца чумная палачка. Смяротнасць пры бубоннай форме чумы вагаецца ад 27 да 95% (калі не праводзіцца лячэнне). Ва ўмовах сучаснай тэрапіі смяротнасць пры бубоннай форме не перавышае 5-10%, але і пры іншых формах працэнт выздараўлення досыць высокі, калі лячэнне пачалі рана.
Гісторыя
Прадвеснікам «чорнай смерці» паслужыла ўспышка эпідэміі (каля 1050 г.) у старой эндэмічнай вобласці — у Месапатаміі. Паступова чума стала распаўсюджвацца спачатку ва ўсходнім напрамку — у перыяд з 1100 па 1200 г. эпідэміі адзначаліся ў Індыі, Сярэдняй Азіі і Кітаі, але пракралася таксама ў Сірыю і Егіпет. У гэты час удзельнікі пятага крыжовага паходу трапляюць у Егіпце ў самыя зачумленные раёны. Гэта паскорыла пранікненне чумы ў Еўропу.
Мяркуецца, што тая ж самая хвароба вярталася ў Еўропу кожнае пакаленне з рознымі ступенямі інтэнсіўнасці і смяротнасці да 1700-х. Вядомыя познія эпідэміі чумы ўключаюць: італьянскую эпідэмію 1629—1631, «Вялікую эпідэмію Лондана» (1665—1666), "Вялікую эпідэмію Вены (1679) ", «Вялікую эпідэмію Марселю» ў 1720—1722 і чуму ў Маскве ў 1771. Асобныя рэгіёны Венгрыі і цяперашняй Бельгіі (Брабант, Эно, Лімбург), а таксама наваколлі горада Сант'яга-дэ-Кампастэла у Іспаніі, былі незакрануты па невядомых прычынах (хоць гэтыя вобласці былі закрануты іншай эпідэміяй ў 1360—1363 і пазней на працягу шматлікіх вяртанняў бубоннай эпідэміі).
Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link GA Шаблон:Link GA Шаблон:Link FA