Электронвольт: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др робат дадаў: ur:الیکٹرون وولٹ |
др Bot: Migrating 60 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q83327 (translate me) |
||
Радок 43: | Радок 43: | ||
{{Link FA|cs}} |
{{Link FA|cs}} |
||
[[af:Elektronvolt]] |
|||
[[an:Electronvolt]] |
|||
[[ar:إلكترون فولت]] |
|||
[[ast:Electrón-voltiu]] |
|||
[[bar:Elektronenvolt]] |
|||
[[be-x-old:Электронвольт]] |
|||
[[bg:Електронволт]] |
|||
[[bn:ইলেকট্রন-ভোল্ট]] |
|||
[[bo:གློག་རྡུལ་ཝོལ།]] |
|||
[[br:Elektron-volt]] |
|||
[[bs:Elektronvolt]] |
|||
[[ca:Electró-volt]] |
|||
[[cs:Elektronvolt]] |
|||
[[da:Elektronvolt]] |
|||
[[de:Elektronenvolt]] |
|||
[[el:Ηλεκτρονιοβόλτ]] |
|||
[[en:Electronvolt]] |
|||
[[eo:Elektronvolto]] |
|||
[[es:Electronvoltio]] |
|||
[[et:Elektronvolt]] |
|||
[[eu:Elektronvolt]] |
|||
[[fa:الکترونولت]] |
|||
[[fi:Elektronivoltti]] |
|||
[[fr:Électron-volt]] |
|||
[[gl:Electrón-volt]] |
|||
[[he:אלקטרון וולט]] |
|||
[[hi:इलेक्ट्रॉन वोल्ट]] |
|||
[[hr:Elektronvolt]] |
|||
[[hu:Elektronvolt]] |
|||
[[id:Elektronvolt]] |
|||
[[is:Rafeindarvolt]] |
|||
[[it:Elettronvolt]] |
|||
[[ja:電子ボルト]] |
|||
[[kk:Электронвольт (Өлшеу техникасы)]] |
|||
[[ko:전자볼트]] |
|||
[[lij:Elettron-volt]] |
|||
[[lt:Elektronvoltas]] |
|||
[[lv:Elektronvolts]] |
|||
[[mk:Електронволт]] |
|||
[[ms:Elektronvolt]] |
|||
[[nds:Elektronvolt]] |
|||
[[nl:Elektronvolt]] |
|||
[[nn:Elektronvolt]] |
|||
[[no:Elektronvolt]] |
|||
[[pl:Elektronowolt]] |
|||
[[pt:Elétron-volt]] |
|||
[[ro:Electronvolt]] |
|||
[[ru:Электронвольт]] |
|||
[[simple:Electronvolt]] |
|||
[[sk:Elektrónvolt]] |
|||
[[sl:Elektronvolt]] |
|||
[[sr:Електронволт]] |
|||
[[sv:Elektronvolt]] |
|||
[[ta:இலத்திரன்வோல்ட்]] |
|||
[[th:อิเล็กตรอนโวลต์]] |
|||
[[tr:Elektronvolt]] |
|||
[[uk:Електронвольт]] |
|||
[[ur:الیکٹرون وولٹ]] |
|||
[[vi:Electronvolt]] |
|||
[[zh:電子伏特]] |
Версія ад 03:15, 10 сакавіка 2013
Электро́нво́льт (скарочана эВ або eV) — пазасістэмная адзінка вымярэння энергіі, якая шырока выкарыстоўваецца ў атамнай і квантавай фізіцы. Адзін электронвольт роўны энергіі, якая неабходная для пераносу электрона ў электрастатычным полі паміж кропкамі з розніцай патэнцыялаў 1 В. Так як праца пры пераносе зарада q роўная qU (дзе U — рознасць патэнцыялаў), а зарад электрона складае −1,602 176 487(40)×10−19 Кл, то
Як правіла, у электронвольтах выяўляецца маса элементарных часціц (зыходзячы з ураўнення Эйнштэйна Е = mc²). 1 эВ/c² роўны 1,782 661 758(44)·10−36 кг, і наадварот, 1 кг роўны 5,609 589 12(14) эВ/c². 1 атамная адзінка масы роўная 931,4 МэВ/c².
У тэмпературных адзінках 1 эВ = 11 604,505(20) кельвін (гл. пастаянная Больцмана). [1]
У хіміі часта выкарыстоўваецца малярны эквівалент электронвольта. Калі адзін моль электронаў перанесены паміж кропкамі з рознасцю патэнцыялаў 1 В, ён набывае (або губляе) энергію 96 485,3383(83) Дж, роўную значэнню 1 эВ на лік Авагадра. Гэтая велічыня лікава роўная пастаяннай Фарадэя.
У электронвольтах вымераецца таксама шырыня распаду элементарных часціц і іншых квантавамеханічных станаў, напрыклад ядзерных энергетычных узроўняў. Шырыня распаду — гэта нявызначанасць энергіі стану, звязаная з часам жыцця стану суадносінамі нявызначанасцяў: ). Часціца з шырынёй распаду 1 эВ мае час жыцця 6,582 118 89(26)·10−16 с. Наадварот, квантавамеханічны стан з часам жыцця 1 с мае шырыню 4,135 667 33(10)·10−15 эВ.
Кратныя і дзельныя адзінкі
У ядзернай фізіцы звычайна выкарыстоўваюцца велічыні кіла- (), мега- () і гіга- () электронвольт.
Кратныя | Дробныя | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
парадак | назва | абазначэнне | парадак | назва | абазначэнне | ||
101 эВ | дэкаэлектронвольт | даэВ | daeV | 10−1 эВ | дэцыэлектронвольт | дэВ | deV |
10² эВ | гектаэлектронвольт | гэВ | heV | 10−2 эВ | сантыэлектронвольт | сэВ | ceV |
10³ эВ | кілаэлектронвольт | кэВ | keV | 10−3 эВ | міліэлектронвольт | мэВ | meV |
106 эВ | мегаэлектронвольт | МэВ | MeV | 10−6 эВ | мікраэлектронвольт | мкэВ | µeV |
109 эВ | гігаэлектронвольт | ГэВ | GeV | 10−9 эВ | нанаэлектронвольт | нэВ | neV |
1012 эВ | тэраэлектронвольт | ТэВ | TeV | 10−12 эВ | пікаэлектронвольт | пэВ | peV |
1015 эВ | петаэлектронвольт | ПэВ | PeV | 10−15 эВ | фемтаэлектронвольт | фэВ | feV |
1018 эВ | экзаэлектронвольт | ЭэВ | EeV | 10−18 эВ | атаэлектронвольт | аэВ | aeV |
1021 эВ | зетаэлектронвольт | ЗэВ | ZeV | 10−21 эВ | зептаэлектронвольт | зэВ | zeV |
1024 эВ | ётаэлектронвольт | ІэВ | YeV | 10−24 эВ | ёктаэлектронвольт | іэВ | yeV |
Некаторыя значэнні энергіі ў электронвольтах
Цеплавая энергія паступальнага руху адной малекулы пры пакаёвай тэмпературы | |
Энергія іанізацыі атама вадарода | |
Энергія электрона ў прамянёвай трубцы тэлевізара | |
Энергіі касмічных прамянёў | |
альфа-часціцы | |
бэта-часціцы і гама-прамяні |