Друкарня: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
выдаленне паходжання слова
Няма тлумачэння праўкі
Радок 2: Радок 2:
'''Друкарня''' — паліграфічнае вытворчае прадпрыемства, на якім у агульным выпадку ажыццяўляецца падрыхтоўка да [[друк]]у (выраб друкаваных формаў, [[Друкарскае клішэ|клішэ]], штампаў для высечкі, фотаформаў), нанясенне малюнка на носьбіт ([[папера]], [[пластык]], [[метал]]) — друк накладу, а таксама паслядрукавая апрацоўка друкаванай прадукцыі (брашуроўка, пераплёт, ламінацыя, цісненне, кангрэў, высечка, злепванне і т. п.)<ref><span class="citation">Друкарня&#x20;&#x2F;&#x2F;&#x20;Выдавецкі слоўнік-даведнік<span> </span>: [электрон. выд.]&#x20;&#x2F;&#x20;А&#x20;. Э.&#x20;Мильчин.&#x20;— 3-е выд., испр. і доп..&#x20;— М.: ОЛМА-Прэс, 2006.</span></ref>.
'''Друкарня''' — паліграфічнае вытворчае прадпрыемства, на якім у агульным выпадку ажыццяўляецца падрыхтоўка да [[друк]]у (выраб друкаваных формаў, [[Друкарскае клішэ|клішэ]], штампаў для высечкі, фотаформаў), нанясенне малюнка на носьбіт ([[папера]], [[пластык]], [[метал]]) — друк накладу, а таксама паслядрукавая апрацоўка друкаванай прадукцыі (брашуроўка, пераплёт, ламінацыя, цісненне, кангрэў, высечка, злепванне і т. п.)<ref><span class="citation">Друкарня&#x20;&#x2F;&#x2F;&#x20;Выдавецкі слоўнік-даведнік<span> </span>: [электрон. выд.]&#x20;&#x2F;&#x20;А&#x20;. Э.&#x20;Мильчин.&#x20;— 3-е выд., испр. і доп..&#x20;— М.: ОЛМА-Прэс, 2006.</span></ref>.


Друкарні могуць быць універсальнымі або спецыялізавацца на асобных спосабах друку і відах друкаванай прадукцыі. Увесь цыкл паліграфічных работ друкарняў звычайна дзеліцца на тры этапы: дадрукавая падрыхтоўка (прэпрэс), друк і паслядрукавая апрацоўка.
Друкарні могуць быць універсальнымі або спецыялізавацца на асобных спосабах друку і відах друкаванай прадукцыі. Увесь цыкл паліграфічных работ друкарняў звычайна дзеліцца на тры этапы: дадрукавая падрыхтоўка (прэпрэс), друк і паслядрукавая апрацоўка<ref name="б">{{Кніга|аўтар=А.І. Раковіч.|частка=Друкарня|загаловак=[[Беларуская энцыклапедыя]] ў 18 тамах|арыгінал=|спасылка=http://files.knihi.com/Slounik/02/enc/Bielaruskaja_encyklapedyja.torrent|адказны=гал.рэд. Генадзь Пашкоў|выданне=|месца=Мінск|выдавецтва=Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі|год=1998|том=[http://files.knihi.com/Knihi/Slounik/Encyklapiedyji/Bielaruskaja_encyklapedyja/Bielaruskaja_encyklapedyja.06.djvu 6]|старонкі=220-221|старонак=576|серыя=|isbn=985-11-0106-0|наклад=10 000}}</ref>.

== Гісторыя ==
У 1438 годзе ў [[Страсбург]]у ([[Святая Рымская імперыя]]; цяпер дэпартамент [[Ніжні Рэйн (дэпартамент)|Ніжні Рэйн]], Францыя) вынаходнік [[Іаган Гутэнберг]] заснаваў першую ў Еўропе друкарню<ref name="б"/>. 6 жніўня 1517 года ў сваёй друкарні ў [[Прага|Празе]] (Чэшскае каралеўства) [[Францыск Скарына]] выдаў першую друкаваную кнігу на [[Старабеларуская мова|старабеларускай мове]], якой стаў [[Псалтыр (Скарына, 1517)|Псалтыр]].

=== Беларусь ===
[[Файл:Skaryna 1517.jpg|thumb|220пкс|Францыск Скарына (гравюра з кнігі «Быццё», 1519 г.)]]
У 1520 годзе ў [[Вільня|Вільні]] (цяпер Літва) [[Францыск Скарына]] стварыў першую друкарню ў Вялікім Княстве Літоўскім, у якой выдаў на [[Старабеларуская мова|старабеларускай мове]] «[[Малая падарожная кніжыца|Малую падарожную кніжыцу]]» ў 1522 годзе і кнігу «[[Апостал (Скарына)|Апостал]]» ў 1525 годзе. У 1553 годзе ў [[Брэст|Брэсце]] (Вялікае Княства Літоўскае) заснавалі першую друкарню ў межах сучаснай Рэспублікі Беларусь. Цягам 16-17 стагоддзяў найбольшымі ў ВКЛ былі [[Еўінская друкарня]] ([[Троцкі павет]]; цяпер [[Эляктрэнайскае самакіраванне]], Віленскі павет, Літва), Нясвіжская друкарня ([[Наваградскі павет]]; цяпер [[Мінская вобласць]], Беларусь) і [[друкарня Мамонічаў]] у Вільні. Пры канцы 18 ст. адчынілі Віцебскую, Гродзенскую, Магілёўскую і Мінскую губернскія друкарні (Расійская імперыя). На пачатку 20 ст. у Беларусі налічвалася 123 друкарні і [[Літаграфія|літаграфічныя]] прадпрыемствы. На 1 студзеня 1997 г. існавала 341 друкарня, з іх 135 (40%) дзяржаўных. Найбольшымі з іх былі: Паліграфічны камбінат імя Якуба Коласа (Мінск), Мінская фабрыка каляровага друку і Беларускі дом друку<ref name="б"/>.



== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==

Версія ад 15:46, 9 мая 2018

У маскоўскай друкарні імя А. А. Жданава. 1969 год

Друкарня — паліграфічнае вытворчае прадпрыемства, на якім у агульным выпадку ажыццяўляецца падрыхтоўка да друку (выраб друкаваных формаў, клішэ, штампаў для высечкі, фотаформаў), нанясенне малюнка на носьбіт (папера, пластык, метал) — друк накладу, а таксама паслядрукавая апрацоўка друкаванай прадукцыі (брашуроўка, пераплёт, ламінацыя, цісненне, кангрэў, высечка, злепванне і т. п.)[1].

Друкарні могуць быць універсальнымі або спецыялізавацца на асобных спосабах друку і відах друкаванай прадукцыі. Увесь цыкл паліграфічных работ друкарняў звычайна дзеліцца на тры этапы: дадрукавая падрыхтоўка (прэпрэс), друк і паслядрукавая апрацоўка[2].

Гісторыя

У 1438 годзе ў Страсбургу (Святая Рымская імперыя; цяпер дэпартамент Ніжні Рэйн, Францыя) вынаходнік Іаган Гутэнберг заснаваў першую ў Еўропе друкарню[2]. 6 жніўня 1517 года ў сваёй друкарні ў Празе (Чэшскае каралеўства) Францыск Скарына выдаў першую друкаваную кнігу на старабеларускай мове, якой стаў Псалтыр.

Беларусь

Францыск Скарына (гравюра з кнігі «Быццё», 1519 г.)

У 1520 годзе ў Вільні (цяпер Літва) Францыск Скарына стварыў першую друкарню ў Вялікім Княстве Літоўскім, у якой выдаў на старабеларускай мове «Малую падарожную кніжыцу» ў 1522 годзе і кнігу «Апостал» ў 1525 годзе. У 1553 годзе ў Брэсце (Вялікае Княства Літоўскае) заснавалі першую друкарню ў межах сучаснай Рэспублікі Беларусь. Цягам 16-17 стагоддзяў найбольшымі ў ВКЛ былі Еўінская друкарня (Троцкі павет; цяпер Эляктрэнайскае самакіраванне, Віленскі павет, Літва), Нясвіжская друкарня (Наваградскі павет; цяпер Мінская вобласць, Беларусь) і друкарня Мамонічаў у Вільні. Пры канцы 18 ст. адчынілі Віцебскую, Гродзенскую, Магілёўскую і Мінскую губернскія друкарні (Расійская імперыя). На пачатку 20 ст. у Беларусі налічвалася 123 друкарні і літаграфічныя прадпрыемствы. На 1 студзеня 1997 г. існавала 341 друкарня, з іх 135 (40%) дзяржаўных. Найбольшымі з іх былі: Паліграфічны камбінат імя Якуба Коласа (Мінск), Мінская фабрыка каляровага друку і Беларускі дом друку[2].


Гл. таксама

  • Друкавальная машына

Зноскі

  1. Друкарня // Выдавецкі слоўнік-даведнік : [электрон. выд.] / А . Э. Мильчин. — 3-е выд., испр. і доп.. — М.: ОЛМА-Прэс, 2006.
  2. а б в А.І. Раковіч. Друкарня // Беларуская энцыклапедыя ў 18 тамах / гал.рэд. Генадзь Пашкоў. — Мінск: Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 1998. — Т. 6. — С. 220-221. — 576 с. — ISBN 985-11-0106-0.