Ашмянскі павет (Вялікае Княства Літоўскае): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 1: | Радок 1: | ||
{{пішу}} |
{{пішу}} |
||
{{значэнні| |
{{значэнні|Ашмянскі павет}} |
||
{{Павет ВКЛ |
{{Павет ВКЛ |
||
|назва = Ашмянскі павет |
|назва = Ашмянскі павет |
||
| Радок 21: | Радок 21: | ||
Земскія і гарадскія суды Ашмянскага павета знаходзіліся ў [[Ашмяны|Ашмянах]] і [[Мядзель|Мядзелі]], з [[1775]] г. — у [[Ашмяны|Ашмянах]] і [[Паставы|Паставах]]. У [[1791]] г. падзелены на Ашмянскі павет (з цэнтрам у Ашмянах) і [[Завілейскі павет, Вялікае Княства Літоўскае|Завілейскі павет]] (з цэнтрам у Паставах). |
Земскія і гарадскія суды Ашмянскага павета знаходзіліся ў [[Ашмяны|Ашмянах]] і [[Мядзель|Мядзелі]], з [[1775]] г. — у [[Ашмяны|Ашмянах]] і [[Паставы|Паставах]]. У [[1791]] г. падзелены на Ашмянскі павет (з цэнтрам у Ашмянах) і [[Завілейскі павет, Вялікае Княства Літоўскае|Завілейскі павет]] (з цэнтрам у Паставах). |
||
У выніку 2-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1793 г. усходняя частка павета адышла да [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. З [[1795]] г. Ашмянскі павет адыйшоў да [[Віленская губернія|Віленскай губерні]]. Складаўся з 7 валасцей (праўленні ў [[Ашмяны|Ашмянах]], Бакштах, Дзевянішках, Крэве, Лошы, [[Смаргонь|Смаргоні]], Трабах), у канцы [[XIX]] — пачатку [[XX]] стст. з 23 валасцей, тэрыторыя 6196,5 кв. вёрст, насельніцтва 233 559 |
У выніку 2-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1793 г. усходняя частка павета адышла да [[Расійская імперыя|Расійскай імперыі]]. З [[1795]] г. Ашмянскі павет адыйшоў да [[Віленская губернія|Віленскай губерні]]. Складаўся з 7 валасцей (праўленні ў [[Ашмяны|Ашмянах]], Бакштах, Дзевянішках, Крэве, Лошы, [[Смаргонь|Смаргоні]], Трабах), у канцы [[XIX]] — пачатку [[XX]] стст. з 23 валасцей, тэрыторыя 6196,5 кв. вёрст, насельніцтва 233 559 чал. |
||
З кастрычніка [[1920]] г. Ашмянскі павет знаходзіўся ў складзе Сярэдняй Літвы, з [[сакавік]]а [[1922]] г. да [[верасень|верасня]] [[1939]] г. — у [[Віленскае ваяводства|Віленскім ваяводстве]] [[Польшча|Польшчы]]. У [[1931]] г. тэрыторыя павета складала 2352 км², насельніцтва налічвала 101 542 чалавек. У [[1940]] г. на яго тэрыторыі быў утвораны [[Ашмянскі раён|Ашмянскі]], [[Астравецкі раён|Астравецкі]] і [[Смаргонскі раён]]ы [[БССР]]. |
|||
Павет прафесійна вывучае гісторык [[Герман Брэгер]]. |
Павет прафесійна вывучае гісторык [[Герман Брэгер]]. |
||
== Вядомыя асобы == |
|||
* [[Венядзікт Васілевіч Ерафееў]] |
|||
* [[Фердынанд Рушчыц]] |
|||
* [[Францішак Чарняўскі]] |
|||
* [[Віктар Шутовіч]] |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
||
Версія ад 21:50, 20 ліпеня 2018
 | З артыкулам зараз актыўна працуе ўдзельнік J-ka Zadzvinski. |
.jpg)
Ашмянскі павет — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на Беларусі ў XVI — XX стст. Цэнтр — Ашмяны. У часы ВКЛ у складзе Віленскага ваяводства. У XVI — XVII стст. неаднаразова быў тэатрам ваенных дзеянняў. Ваеннае ліхалецце прычыніла павету моцнае спусташэнне. Сойм ВКЛ 1661 г. характарызаваў стан павета як «ушчэнт разбураны ворагам»[1], а колькасць дымаў скарацілася больш за 50%[2].
Земскія і гарадскія суды Ашмянскага павета знаходзіліся ў Ашмянах і Мядзелі, з 1775 г. — у Ашмянах і Паставах. У 1791 г. падзелены на Ашмянскі павет (з цэнтрам у Ашмянах) і Завілейскі павет (з цэнтрам у Паставах).
У выніку 2-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1793 г. усходняя частка павета адышла да Расійскай імперыі. З 1795 г. Ашмянскі павет адыйшоў да Віленскай губерні. Складаўся з 7 валасцей (праўленні ў Ашмянах, Бакштах, Дзевянішках, Крэве, Лошы, Смаргоні, Трабах), у канцы XIX — пачатку XX стст. з 23 валасцей, тэрыторыя 6196,5 кв. вёрст, насельніцтва 233 559 чал.
Павет прафесійна вывучае гісторык Герман Брэгер.
Літаратура
Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн., 1996. — 480 с.: іл. ISBN 985-11-0061-7 (т. 2), ISBN 985-11-0035-8
- ↑ Volumina legum: przedruk zbioru praw staraniem xx. pijarow w Warszawie od r. 1732 do r. 1782 wyd. T. 4. — Petersburg: J. Ohryzko,1859. — 518 s. — S. 386—389.
- ↑ Morzy, J. Kryzys demograficzny na Litwie i Białorusi w II połowie XVII wieku / Józef Morzy. — Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 1965. — 405 s. — Tabl. 22, 24. — (Prace Wydziału Filozoficzno-Historycznego - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Historia 21).