Родная мова: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 7: Радок 7:
# Мова, на якой чалавек мысліць без дастатковага самакантролю, з дапамогай якой лёгка і натуральна выражае свае думкі ў вуснай і пісьмовай слоўнай форме, якая служыць падмуркам яго этнічнага самаўсведамленьня, яго этнічнай і нацыянальнай самаідэнтыфікацыі.<ref name="bm"/>
# Мова, на якой чалавек мысліць без дастатковага самакантролю, з дапамогай якой лёгка і натуральна выражае свае думкі ў вуснай і пісьмовай слоўнай форме, якая служыць падмуркам яго этнічнага самаўсведамленьня, яго этнічнай і нацыянальнай самаідэнтыфікацыі.<ref name="bm"/>


Беларускімі навукоўцамі падкрэсліваецца, што родная мова спасцігаецца чалавекам адначасова з развіццём здольнасці мысліць, што гэтіа худчэй прысваенне мовы, а не яе асвоенне, вывучэнне<ref name="bm" />. Паняцце «родная мова» не зводзіцца выключна да мовы, першай засвоенай у дзяцінстве. У сацыялінгвістычных працах падкрэсліваюцца недахопы ідэнтыфікацыі паняцця «родная мова» пабочнымі асобамі на аснове той або іншай кампетэнцыі, паколькі нярэдкія выпадкі, калі двухмоўныя людзі лепш ведаюць адну мову (на якой атрымалі адукацыю), аднак адчуваюць мацнейшую афектыўную прывязанасць да іншай мовы, якую і называюць роднай.<ref name="bil">Susanne Romaine. Bilingualism... P. 22.</ref> Існуюць і зусім складаныя выпадкі, калі родная мова якога-небудзь чалавека можа змяняцца на працягу жыцця<ref name="bil"/>. Так Вахціна і Галаўко адмыслова падкрэсліваюць, што «матчына мова — не абавязкова родная, родная мова — не абавязкова першая»<ref>Вахтин Н.Б., Головко Е.В. ... С. 46.</ref>.
Беларускімі навукоўцамі падкрэсліваецца, што родная мова спасцігаецца чалавекам адначасова з развіццём здольнасці мысліць, што гэта хутчэй прысваенне мовы, а не яе асваенне, вывучэнне<ref name="bm" />. Паняцце «родная мова» не зводзіцца выключна да мовы, першай засвоенай у дзяцінстве. У сацыялінгвістычных працах падкрэсліваюцца недахопы ідэнтыфікацыі паняцця «родная мова» пабочнымі асобамі на аснове той або іншай кампетэнцыі, паколькі нярэдкія выпадкі, калі двухмоўныя людзі лепш ведаюць адну мову (на якой атрымалі адукацыю), аднак адчуваюць мацнейшую афектыўную прывязанасць да іншай мовы, якую і называюць роднай.<ref name="bil">Susanne Romaine. Bilingualism... P. 22.</ref> Існуюць і зусім складаныя выпадкі, калі родная мова якога-небудзь чалавека можа змяняцца на працягу жыцця<ref name="bil"/>. Так Вахціна і Галаўко адмыслова падкрэсліваюць, што «матчына мова — не абавязкова родная, родная мова — не абавязкова першая»<ref>Вахтин Н.Б., Головко Е.В. ... С. 46.</ref>.


У беларускай сацыялогіі прынята лічыць, што родная мова - гэта мова, якую чалавек засвоіў першым у раннім дзяцінстве<ref>http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/ukazania.pdf</ref>
У беларускай сацыялогіі прынята лічыць, што родная мова - гэта мова, якую чалавек засвоіў першым у раннім дзяцінстве<ref>http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/ukazania.pdf</ref>

Версія ад 10:57, 1 кастрычніка 2009

Шаблон:Вызнч — адно з найважнейшых паняццяў сацыялiнгвiстыкі і этналогіі, якое ў наш час набыло паліталагічнае гучанне і міждысцыплінарны статус[1].

Існуюць наступныя вызначэнні гэтага паняцця:

  1. Расійскія[2] і амерыканскія[3] лінгвісты вызначаюць гэтае паняцце як мова, першай засвоеная ў дзяцінстве
  2. Украінскія публіцысты вызначаюць яго, як мову сваёй нацыі, мова продкаў, якая звязвае чалавека з яго народам, з папярэднiмі пакаленнямі, іхнымі духоўнымі набыткамі.[4]
  3. Псіхалінгвістычная катэгорыя, якая адлюстроўвае эмацыйныя адносіны да мовы, этнічную арыентацыю чалавека.[5]
  4. Мова, на якой чалавек мысліць без дастатковага самакантролю, з дапамогай якой лёгка і натуральна выражае свае думкі ў вуснай і пісьмовай слоўнай форме, якая служыць падмуркам яго этнічнага самаўсведамленьня, яго этнічнай і нацыянальнай самаідэнтыфікацыі.[1]

Беларускімі навукоўцамі падкрэсліваецца, што родная мова спасцігаецца чалавекам адначасова з развіццём здольнасці мысліць, што гэта хутчэй прысваенне мовы, а не яе асваенне, вывучэнне[1]. Паняцце «родная мова» не зводзіцца выключна да мовы, першай засвоенай у дзяцінстве. У сацыялінгвістычных працах падкрэсліваюцца недахопы ідэнтыфікацыі паняцця «родная мова» пабочнымі асобамі на аснове той або іншай кампетэнцыі, паколькі нярэдкія выпадкі, калі двухмоўныя людзі лепш ведаюць адну мову (на якой атрымалі адукацыю), аднак адчуваюць мацнейшую афектыўную прывязанасць да іншай мовы, якую і называюць роднай.[6] Існуюць і зусім складаныя выпадкі, калі родная мова якога-небудзь чалавека можа змяняцца на працягу жыцця[6]. Так Вахціна і Галаўко адмыслова падкрэсліваюць, што «матчына мова — не абавязкова родная, родная мова — не абавязкова першая»[7].

У беларускай сацыялогіі прынята лічыць, што родная мова - гэта мова, якую чалавек засвоіў першым у раннім дзяцінстве[8]

Гл. таксама

Зноскі

  1. а б в Беларуская мова. Прафесійная лексіка... С. 7.
  2. Беликов В. И., Крысин Л. П. Социолингвистика, М., 2002.
  3. Bloomfield, Leonard. Language ISBN 8120811968
  4. Іванишин В., Ярослав Радевич-Винницький Я. ... С. 121.
  5. Мiкулiч Т.М. ...
  6. а б Susanne Romaine. Bilingualism... P. 22.
  7. Вахтин Н.Б., Головко Е.В. ... С. 46.
  8. http://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/ukazania.pdf

Шаблон:Літ