Дзверы: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
|||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Файл:Paradies tuer florenz.jpg|thumb|Дзверы ([[Фларэнцыя]])]] |
[[Файл:Paradies tuer florenz.jpg|thumb|Дзверы ([[Фларэнцыя]])]] |
||
'''Дзверы''' — канструкцыйны элемент [[Будынак|будынка]] або [[Транспартны сродак|транспартнага сродка]], які служыць для ўваходу і выхаду з яго. Колькасць дзвярэй, іх месца і памеры вызначаюцца планіроўкай будынка і функцыянальнымі сувязямі паміж яго [[Памяшканне|памяшканнямі]]. Найбольш старадаўняя форма дзвярэй — на бегунах, у наш час пашыраны дзверы на завесах. У іх канструкцыю ўваходзяць вушакі, злучаныя ўверсе вершніком, і палатно з [[Дошка|дошак]], злучаных шпонамі — драўлянымі планкамі, шчыльна збітымі ў пазы. Звычайна дзверы маюць адно палатно. Дзверы з дзвюх створак характэрны для местачковага жылля. Атрымалі пашырэнні двухстворкавыя дзверы са [[шкло]]м, асабліва пры ўваходзе ў залу. Дзверы ў гаспадарчых пабудовах ([[Хлеў|хлявах]], [[Гумно|гумнах]], [[Адрына|адрынах]] і г. д.) называюць [[Вароты|варотамі]] |
'''Дзверы''' — канструкцыйны элемент [[Будынак|будынка]] або [[Транспартны сродак|транспартнага сродка]], які служыць для ўваходу і выхаду з яго. Колькасць дзвярэй, іх месца і памеры вызначаюцца планіроўкай будынка і функцыянальнымі сувязямі паміж яго [[Памяшканне|памяшканнямі]]. Найбольш старадаўняя форма дзвярэй — на бегунах, у наш час пашыраны дзверы на завесах. У іх канструкцыю ўваходзяць вушакі, злучаныя ўверсе вершніком, і палатно з [[Дошка|дошак]], злучаных шпонамі — драўлянымі планкамі, шчыльна збітымі ў пазы. Звычайна дзверы маюць адно палатно. Дзверы з дзвюх створак характэрны для местачковага жылля. Атрымалі пашырэнні двухстворкавыя дзверы са [[шкло]]м, асабліва пры ўваходзе ў залу. Дзверы ў гаспадарчых пабудовах ([[Хлеў|хлявах]], [[Гумно|гумнах]], [[Адрына|адрынах]] і г. д.) называюць [[Вароты|варотамі]]<ref name="Этнаграфія"/>. |
||
[[File:Revolving Door.jpg|thumb|left|Лопасцевыя дзверы]] |
[[File:Revolving Door.jpg|thumb|left|Лопасцевыя дзверы]] |
||
== Класіфікацыя == |
== Класіфікацыя == |
||
[[Файл:Новы Двор (Шчучынскі раён) 71.jpg|thumb|Шаляваныя дзверы]] |
[[Файл:Новы Двор (Шчучынскі раён) 71.jpg|thumb|Шаляваныя дзверы]] |
||
У залежнасці ад канструкцыйнага вырашэння дзверы падзяляюцца на дашчаныя (з аднаго слою дошак), шаляваныя (з двух слаёў дошак) і філянговыя. |
У залежнасці ад канструкцыйнага вырашэння дзверы падзяляюцца на дашчаныя (з аднаго слою дошак), шаляваныя (з двух слаёў дошак) і філянговыя<ref name="Этнаграфія"/>. |
||
Дашчаныя часцей за ўсё былі ў гаспадарчых будынках. |
Дашчаныя часцей за ўсё былі ў гаспадарчых будынках<ref name="Этнаграфія"/>. |
||
У шаляваных верхні слой звычайна рабілі з кароткіх дошчачак, якія складалі разнастайныя ўзоры (елачку, квадраты, ромбы, сонца і г.д.); дэкаратыўнасць такіх дзвярэй ўзбагачалася профілямі дошчачак, радамі каваных [[Цвік|цвікоў]], выгібам вершніка. Філянговыя дзверы асабліва пашыраны ў наш час. Яны складаюцца з рамы, у якую ўпушчаны больш тонкія дошкі. |
У шаляваных верхні слой звычайна рабілі з кароткіх дошчачак, якія складалі разнастайныя ўзоры (елачку, квадраты, ромбы, сонца і г.д.); дэкаратыўнасць такіх дзвярэй ўзбагачалася профілямі дошчачак, радамі каваных [[Цвік|цвікоў]], выгібам вершніка. Філянговыя дзверы асабліва пашыраны ў наш час. Яны складаюцца з рамы, у якую ўпушчаны больш тонкія дошкі<ref name="Этнаграфія"/>. |
||
Элементы філянговых дзвярэй заўсёды прафіляваныя. Адчыняюцца і зачыняюцца дзверы пры дапамозе |
Элементы філянговых дзвярэй заўсёды прафіляваныя. Адчыняюцца і зачыняюцца дзверы пры дапамозе [[клямка|клямк]]і, замыкаюцца з дапамогай [[засаўка|заса]]вак, замкоў, іншых запораў<ref name="Этнаграфія">{{крыніцы/Этнаграфія Беларусі: энцыклапедыя|Дзверы|[[С. А. Сергачоў]]}}</ref>. |
||
Паводле прызначэння дзверы падзяляюць на ўваходныя, міжпакаёвыя і транспартныя. |
Паводле прызначэння дзверы падзяляюць на ўваходныя, міжпакаёвыя і транспартныя. |
||
Радок 23: | Радок 23: | ||
* [[Вароты]] |
* [[Вароты]] |
||
* [[Аўтамабільныя дзверы]] |
* [[Аўтамабільныя дзверы]] |
||
{{зноскі}} |
|||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Версія ад 18:33, 17 кастрычніка 2021
Дзверы — канструкцыйны элемент будынка або транспартнага сродка, які служыць для ўваходу і выхаду з яго. Колькасць дзвярэй, іх месца і памеры вызначаюцца планіроўкай будынка і функцыянальнымі сувязямі паміж яго памяшканнямі. Найбольш старадаўняя форма дзвярэй — на бегунах, у наш час пашыраны дзверы на завесах. У іх канструкцыю ўваходзяць вушакі, злучаныя ўверсе вершніком, і палатно з дошак, злучаных шпонамі — драўлянымі планкамі, шчыльна збітымі ў пазы. Звычайна дзверы маюць адно палатно. Дзверы з дзвюх створак характэрны для местачковага жылля. Атрымалі пашырэнні двухстворкавыя дзверы са шклом, асабліва пры ўваходзе ў залу. Дзверы ў гаспадарчых пабудовах (хлявах, гумнах, адрынах і г. д.) называюць варотамі[1].
Класіфікацыя
У залежнасці ад канструкцыйнага вырашэння дзверы падзяляюцца на дашчаныя (з аднаго слою дошак), шаляваныя (з двух слаёў дошак) і філянговыя[1].
Дашчаныя часцей за ўсё былі ў гаспадарчых будынках[1].
У шаляваных верхні слой звычайна рабілі з кароткіх дошчачак, якія складалі разнастайныя ўзоры (елачку, квадраты, ромбы, сонца і г.д.); дэкаратыўнасць такіх дзвярэй ўзбагачалася профілямі дошчачак, радамі каваных цвікоў, выгібам вершніка. Філянговыя дзверы асабліва пашыраны ў наш час. Яны складаюцца з рамы, у якую ўпушчаны больш тонкія дошкі[1].
Элементы філянговых дзвярэй заўсёды прафіляваныя. Адчыняюцца і зачыняюцца дзверы пры дапамозе клямкі, замыкаюцца з дапамогай засавак, замкоў, іншых запораў[1].
Паводле прызначэння дзверы падзяляюць на ўваходныя, міжпакаёвыя і транспартныя.
Гл. таксама
- Дзвярная каробка
- Дзвярная ручка
- Дзвярныя завесы
- Дзвярная фурнітура
- Замок
- Вароты
- Аўтамабільныя дзверы
Зноскі
- ↑ а б в г д С. А. Сергачоў. Дзверы // Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / Рэдкалегія: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. . — Мн.: БелСЭ, 1989. — 575 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-014-9.
Літаратура
- С. А. Сергачоў. Дзверы // Этнаграфія Беларусі: Энцыклапедыя / Рэдкалегія: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. . — Мн.: БелСЭ, 1989. — 575 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-014-9.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Дзверы