Персідская імперыя: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Артыкул азначаны як некатэгарызаваны using AWB
Dalibor (размовы | уклад)
Няма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
[[Image:Median-empire-600BCE.png|thumb|600 г. да н.э.]]
[[Image:Median-empire-600BCE.png|thumb|600 г. да н.э.]]
{{вызнч|1=Персідская імперыя}}, {{вызн2|1=Персідскае царства}}, {{вызн2|1=Персідская дзяржава}} — тэрмін, якім завуць розныя дзяржавы, створаныя [[персы|персамі]]. Часцей за ўсё Персідскай імперыяй завуць дзяржавы [[Дзяржава Ахеменідаў|Ахеменідаў]] ([[648 да н.э.|648]]—[[330 да н.э.]]) і [[Дзяржава Сасанідаў|Сасанідаў]] ([[226]]—[[650]]).
'''Персідская імперыя''', або '''Персідскае царства''', або '''Персідская дзяржава''' — тэрмін, якім завуць розныя дзяржавы, створаныя [[персы|персамі]]. Часцей за ўсё Персідскай імперыяй завуць дзяржавы [[Дзяржава Ахеменідаў|Ахеменідаў]] ([[648 да н.э.|648]]—[[330 да н.э.]]) і [[Дзяржава Сасанідаў|Сасанідаў]] ([[226]]—[[650]]).


Гісторыя Персідскага царства пачынаецца з 7 ст. да н.э., калі іранскае племя мідзян, якое займалася жывёлагадоўляй і земляробствам, з дапамогай іншых роднасных плямён знішчыла Асірыйскую дзяржаву і раепаўсюдзіла сваю ўладу амаль на ўвесь сучасны Іран. У 6 ст. да н.э. іх змянілі персы, якія жылі на крайнім паўднёвым захадзе сучаснага Ірана (у [[Персія|Персіі]]). Заснавальнікам персідскай манархіі быў Кір, які паходзіў з [[дынастыя Ахеменідаў|дынастыі Ахеменідаў]] і варадарыў з 558 да 530 да н.э. Ён заваяваў усю Заходнюю Азію і большую частку сучаснага Ірана. Яго пераемнік Камбіз (530—521 да н.э.) далучыў да гэтых заваёў [[Старажытны Егіпет|Егіпет]] і частку [[Эфіопія|Эфіопіі]]. У часы панавання Дарыя (522—486 да н.э.) межы Персідскай дзяржавы пашырыліся да [[Індыя|Індыі]]. Пры ім краіна была падзелена на 120 сатрапій, уведзена залатая манетная сістэма і замацавалася рэлігія Зараастры. Да рэлігійных вераванняў іншых народаў персы тады ставіліся верацярпіма. Галоўнымі гарадамі Персіі пры Дарыі былі Сузы і Персепаль. 3 часам Персія страціла сваю былую магутнасць і пад ударамі [[Аляксандр Македонскі|Аляксандра Македонскага]] спыніла сваё гістарычнае існаванне як самастойная дзяржава.<ref>Скарына Ф. Творы:... С. 170.</ref>
Гісторыя Персідскага царства пачынаецца з 7 ст. да н.э., калі іранскае племя мідзян, якое займалася жывёлагадоўляй і земляробствам, з дапамогай іншых роднасных плямён знішчыла Асірыйскую дзяржаву і раепаўсюдзіла сваю ўладу амаль на ўвесь сучасны Іран. У 6 ст. да н.э. іх змянілі персы, якія жылі на крайнім паўднёвым захадзе сучаснага Ірана (у [[Персія|Персіі]]). Заснавальнікам персідскай манархіі быў Кір, які паходзіў з [[дынастыя Ахеменідаў|дынастыі Ахеменідаў]] і варадарыў з 558 да 530 да н.э. Ён заваяваў усю Заходнюю Азію і большую частку сучаснага Ірана. Яго пераемнік Камбіз (530—521 да н.э.) далучыў да гэтых заваёў [[Старажытны Егіпет|Егіпет]] і частку [[Эфіопія|Эфіопіі]]. У часы панавання Дарыя (522—486 да н.э.) межы Персідскай дзяржавы пашырыліся да [[Індыя|Індыі]]. Пры ім краіна была падзелена на 120 сатрапій, уведзена залатая манетная сістэма і замацавалася рэлігія Зараастры. Да рэлігійных вераванняў іншых народаў персы тады ставіліся верацярпіма. Галоўнымі гарадамі Персіі пры Дарыі былі Сузы і Персепаль. 3 часам Персія страціла сваю былую магутнасць і пад ударамі [[Аляксандр Македонскі|Аляксандра Македонскага]] спыніла сваё гістарычнае існаванне як самастойная дзяржава.<ref>Скарына Ф. Творы:... С. 170.</ref>
Радок 8: Радок 8:
{{зноскі}}
{{зноскі}}


== Літаратура ==
{{літ|1=|{{крыніцы/СкарынаТв|170}}|Від=Б}}
* {{крыніцы/СкарынаТв|170}}


[[Катэгорыя:Гісторыя Ірана]]
[[Катэгорыя:Гісторыя Ірана]]
[[Катэгорыя:Былыя краіны]]


[[als:Persien]]
[[als:Persien]]

Версія ад 15:06, 9 жніўня 2010

600 г. да н.э.

Персідская імперыя, або Персідскае царства, або Персідская дзяржава — тэрмін, якім завуць розныя дзяржавы, створаныя персамі. Часцей за ўсё Персідскай імперыяй завуць дзяржавы Ахеменідаў (648330 да н.э.) і Сасанідаў (226650).

Гісторыя Персідскага царства пачынаецца з 7 ст. да н.э., калі іранскае племя мідзян, якое займалася жывёлагадоўляй і земляробствам, з дапамогай іншых роднасных плямён знішчыла Асірыйскую дзяржаву і раепаўсюдзіла сваю ўладу амаль на ўвесь сучасны Іран. У 6 ст. да н.э. іх змянілі персы, якія жылі на крайнім паўднёвым захадзе сучаснага Ірана (у Персіі). Заснавальнікам персідскай манархіі быў Кір, які паходзіў з дынастыі Ахеменідаў і варадарыў з 558 да 530 да н.э. Ён заваяваў усю Заходнюю Азію і большую частку сучаснага Ірана. Яго пераемнік Камбіз (530—521 да н.э.) далучыў да гэтых заваёў Егіпет і частку Эфіопіі. У часы панавання Дарыя (522—486 да н.э.) межы Персідскай дзяржавы пашырыліся да Індыі. Пры ім краіна была падзелена на 120 сатрапій, уведзена залатая манетная сістэма і замацавалася рэлігія Зараастры. Да рэлігійных вераванняў іншых народаў персы тады ставіліся верацярпіма. Галоўнымі гарадамі Персіі пры Дарыі былі Сузы і Персепаль. 3 часам Персія страціла сваю былую магутнасць і пад ударамі Аляксандра Македонскага спыніла сваё гістарычнае існаванне як самастойная дзяржава.[1]

Да ісламскай рэвалюцыі (1979) Іран афіцыйна менаваўся імперыяй, а шаханшах Ірана насіў тытул "Яго Імператарская Вялікасць".

Зноскі

  1. Скарына Ф. Творы:... С. 170.

Літаратура