Дзяржава Ахеменідаў

Дзяржава Ахеменідаў Ariyānām Xšaçam Імперыя
← 550 да н.э. — 330 да н.э. →
Сталіца	Персеполь, Пасаргады, Экбатана, Сузы, Вавілон
Найбуйнейшыя гарады	Персеполь, Вавілон, Пасаргады, Экбатана, Сарды, Дамаск, Сузы, Мемфіс, Бактра, Мараканда
Мова(ы)	Старажытнаперсідская, імперская арамейская, эламская, акадская
Грашовая адзінка	Дарык
Дынастыя	Ахеменіды
xšāyaθiya xšāyaθiyānām
- 559—530 да н.э.	Кір II Вялікі
Адміністрацыйны падзел	20 сатрапій
Гісторыя
-  550 да н.э.	Заснавана
-  330 да н.э.	Спыніла існаванне
Пераемнасць
← Мідыя ← Персія ← Сагдыяна ← Бактрыя Македонская імперыя → Селеўкідская імперыя →

Гісторыя Ірана
Персідская імперыя — Персідскія цары
Да нашай эры
Дагістарычны Іран
Прота-эламіты (3200—2700 да н.э.)
Джырофт (3000—500 да н.э.)
Элам (2700—539 да н.э.)
Мана (1000—700 да н.э.)
Мідыя (728—550 да н.э.)
Ахеменіды (648—330 да н.э.)
Селеўкіды (330—150 да н.э.)
Наша эра
Аршакіды (250 да н.э. — 224 н. э.)
Сасаніды (224—650)
Арабскае заваяванне (637—651)
Амейяды (661—750)
Абасіды (750—1258)
Тахірыды (821—873)
Алавіды (864—928)
Сафарыды (861—1003)
Саманіды (875—999)
Зіярыды (928—1043)
Буіды (934—1055)
Газневіды (963—1187)
Сельджукі (1037—1194)
Гурыды (1149—1212)
Харэзмшахі (1077—1231)
Хулагуіды (1256—1353)
Музафарыды (1314—1393)
Чабаніды (1337—1357)
Сербедары (1337—1381)
Джалаірыды (1370—1432)
Туркаманы Кара-Каюнлу (1407—1468)
Туркаманы Ак-Каюнлу (1378—1508)
Сефевіды (1501—1722/1736)
Хатакі (1722—1729)
Афшарыды (1736—1802)
Зенды (1750—1794)
Каджары (1781—1925)
Пехлеві (1925—1979)
Ісламская рэвалюцыя ў Іране (1979)
Ісламская рэспубліка Іран (з 1980)
Партал «Іран»

Дзяржава Ахеменідаў: рабаўладальніцкая дзяржава на тэрыторыі сучаснага Ірана і іншых земляў Азіі, ад ракі Інд да Эгейскага і Міжземнага мораў, а таксама Егіпта, часткі Лівіі і Балканскага п-ва. Існавала з сяр. 6 ст. да 300 да н.э.

Заснавальнікам дзяржавы стаў цар Кір II са старажытнаперсідскага роду Ахеменідаў. Дзяржава ў сваёй існасці была нетрывалым ваенна-адміністрацыйным аб'яднаннем; асноўную масу насельніцтва складалі іншыя народнасці; сацыяльны лад быў моцна неаднародным. Унутраныя канфлікты падарвалі магутнасць дзяржавы, і пасля раду паражэнняў ад войскаў Аляксандра Македонскага яна распалася.

---

Літ.:

• Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т.2. Афіны — Ведрыч / Беларуская Савецкая Энцыклапедыя; Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: Бел.Сав.Эн., 1970. — 640 с.: іл., карты.

Гл. таксама

• Спіс найбуйнейшых імперый