Аляксандра Ігнацьеўна Смоліч

Аляксандра Ігнацьеўна Смоліч
Дата нараджэння	12 (24) сакавіка 1897
Месца нараджэння	Мінск, Мінскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	16 жніўня 1974(1974-08-16) (77 гадоў)
Месца смерці	Украіна
Месца пахавання	Мыкулычы
Грамадзянства	БССР
Муж	Аркадзь Антонавіч Смоліч
Род дзейнасці	педагог
Месца працы	Омскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт[d]
Альма-матар	Маскоўскі гарадскі народны ўніверсітэт імя А. Л. Шаняўскага[d] БДУ Омскі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт[d] (1940)

Аляксандра (Алеся) Ігнацьеўна Смоліч (у дзявоцтве Каткоўская; 12 (24) сакавіка 1897, Мінск — 16 жніўня 1974(1974-08-16), Украіна) — беларускі педагог, выкладчыца хіміі і біялогіі.

Біяграфія

Нарадзілася 12 сакавіка 1897 года па старым стылі ў Мінску. Складальніца беларускага буквара і беларускай граматыкі «Зорка».

Скончыла ў 1914 годзе Мінскія жаночыя педагагічныя двухгадовыя курсы (настаўнік пачатковай школы), у 1916 годзе вучылася ў Народным універсітэце імя А. Л. Шаняўскага ў Маскве, у 1928—1930 гадах на завочным аддзяленні Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. Працавала ў Менску выкладчыцай пачатковай школы, пасля статыстыкам у Саўнаргасе БССР.

У 1931 годзе муж Аркадзь Смоліч быў сасланы ў Пермскую, а пасля ў Цюменскую вобласць. Аляксандра Смоліч з’ехала за мужам разам з трыма малымі дзецьмі. Працавала статыстыкам, пасля выкладчыцай школы у г. Ішым. У 1935 годзе скончыла курсы біяхімікаў пры Ленінградскім ІПКНА.

З 1938 года ў горадзе Омску, куды пасля другога арышту быў пераведзены муж. Аркадзь Смоліч быў расстраляны ў Омскай турме 17 чэрвеня 1938 года, аднак Аляксандры паведамілі што ён асуджаны да 10 гадоў ссылкі без права перапіскі. Аляксандра Смоліч увесь час шукала мужа і месца яго ссылкі, толькі ў 1957 годзе ёй у даведцы аб яго рэабілітацыі было паведамлена, што «Аляксандр Смоліч памёр 17 сакавіка 1943 года ў месцах заключэння ад інфаркту міякарда».

У Омску працавала лабаранткай, асістэнткай Омскага педагагічнага інстытута, у 1940 годзе скончыла завочнае аддзяленне біялагічнага факультэта інстытута. Выкладала ў школах № 10 і 11, адначасова з 1947 года — у фізкультурным тэхнікуме. Навуковыя інтарэсы: ужыванне кіно ў выкладанні; пазакласная праца па прыродазнаўстве; працоўнае выхаванне школьніка ў сям’і. У 1949 годзе скончыла вячэрні ўніверсітэт марксізму-ленінізму пры Омскім гаркаме УКП бальшавікоў.

З 1958 года на пенсіі, у 1967 пераехала на Украіну да ўнука. Памерла 16 жніўня 1974 года, пахавана на могілках сяла Мыкулычы Кіеўскай вобласці.

Сям’я

Аркадзь Смоліч з жонкай Аляксандрай (у дзявоцтве — Каткоўская), 1920-я гг.

Жонка беларускага географа Аркадзя Антонавіча Смоліча (1891—1938). Пара гадавала траіх дзяцей: Максім (нар. 1918), Ганна (нар. 1919), Марыя (нар. 1928).