Балеро

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Тыповая рытмаформула балеро.

Балерó (ісп.: bolero[1]) — іспанскі народны танец. Характэрныя музычна-стылевыя рысы: памер 3/4, асаблівыя рытмаформулы (адна з такіх паказана на ілюстрацыі), стрыманы тэмп.

Гісторыя ўзнікнення[правіць | правіць зыходнік]

Антоніа Бехарана[es], «Танцорка балеро», 1842.

Першыя гістарычныя сведчанні пра балеро адносяцца да другой паловы XVIII стагоддзя. Іспанскі фалькларыст Хуан-Антоніа дэ Замакола[es], які пісаў пад псеўданімам дон Прэсіза (Don Preciso), меркаваў, што гэты танец прыдумаў каля 1780 года ламанчскі[en] танцор Себасцьян Серэса[en] (Cerezo, Zerezo)[2]. Згодна з сучаснымі даследаваннямі, тэрмін «балеро» ўпершыню сустракаецца ў 1773 годзе як сцэнічная рэмарка ў камедыйнай інтэрмедыі (ісп.: sainete) Рамона дэ ла Круса «Прыстойная гасцініца» (La hostería del buen gusto)[3]. Гісторыкі мяркуюць, што музычны матэрыял для ранніх балеро танцоры пазычалі з сегідыльі[en].

Выкананне[правіць | правіць зыходнік]

Для розных абласцей Іспаніі характэрны розныя віды гэтага танца. Трохдольны памер такта можа па-рознаму драбніцца: за роўнымі долямі першага такта на моцную долю наступнага такта трапляе паўза з наступнымі трыма нотамі меншай працягласці. У іншым рытмічным варыянце балеро на кароткія ноты драбніцца першы такт, пры гэтым замест першай ноты ідзе паўза.

Балеро танцуецца пад акампанемент гітары і барабана, пры гэтым танцоры дапаўняюць рытмічны малюнак музыкі ігрой на кастаньетах.

У мастацтве[правіць | правіць зыходнік]

У класічным балеце балеро ў выглядзе парнага танца прысутнічае ў IV акце балета «Дон Кіхот». У класічнай музыцы найбольш вядомым творам з’яўляецца «Балеро[en]» Марыса Равеля, створанае кампазітарам па замове Іды Рубінштэйн[en] і ўпершыню выкананае яе трупай у харэаграфіі Браніславы Ніжынскай 22 лістапада 1928 года на сцэне парыжскай Гранд-Апера.

Кубінскае балеро[правіць | правіць зыходнік]

Як музычны жанр кубінскае балеро[en] ўзнікла каля 1840 года і паступова набыло папулярнасць у многіх лацінаамерыканскіх краінах. Лічыцца, што адным з першых ярка выяўленых твораў гэтага жанру было балеро «Tristezas», напісанае Хасэ Санчэсам[es] у 1883 годзе. Памер кубінскага балеро — 4/4. У гэтым жа жанры напісаны песні «Bésame mucho» (1940) і «Historia de un Amor[en]» (1955).

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Націск у арыгінальным іспанскім слове прыпадае на перадапошні скад, але ў беларускай мове пад уплывам французскага вымаўлення замацаваўся націск на апошнім складзе.
  2. Музыкальный энциклопедический словарь. М., 1990, с. 76; Kahl W., Katz I. J. Bolero // The New Grove dictionary of music and musicians. N.Y., L. 2001; Die Bolero // Die Musik in Geschichte und Gegenwart, Bd. 02, S. 82, Bärenreiter-Verlag, 1986.
  3. Kahl W., Katz I. J. Op. cit.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Suárez-Pajares J. Historical overview of the bolero from its beginnings to the genesis of the Bolero School // Studies in Dance History, ed. J. Suárez-Pajares and X.M. Carreira, IV/1. Pennington (NJ), 1993, p. 1-19.
  • The Bolero School: an illustrated history of the bolero, the seguidillas and the Escuela Bolera. Ed. Marina Grut. Alton (Hampshire, UK) : Dance Books, 2002. XVI, 416 p.