Баян-Хангорскі аймак

Баян-Хангорскі аймак
Баянхонгор аймаг
Герб Сцяг
Краіна	Манголія
Уваходзіць у	Манголія
Уключае	20 самонаў
Адміністрацыйны цэнтр	Баянхангор
Дата ўтварэння	1941
Афіцыйныя мовы	мангольская
Насельніцтва (2010)	75 690
Шчыльнасць	0,65 чал./км²
Нацыянальны склад	манголы
Плошча	115 978 км²
Часавы пояс	UTC+8
Код ISO 3166-2	MN-069
Тэлефонны код	0144
Код аўтам. нумароў	БХ_
Афіцыйны сайт
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Баян-Хангорскі аймак, таксама Баянхангор (манг.: Баянхонгор аймаг) — аймак у Манголіі.

Агульныя звесткі

Аймак Баянхангор займае плошчу ў 115 978 км². Колькасць насельніцтва — 75 690 чалавек (на канец 2010 года). Шчыльнасць насельніцтва — адна з самых нізкіх у Манголіі і складае 0,65 чал./км². Адміністрацыйным цэнтрам з’яўляецца горад Баянхангор. Аймак Баянхангор быў утвораны ў 1941 годзе. Уключае ў сябе 20 самонаў.

Геаграфія

Аймак Баянхангор размешчаны ў цэнтральнай і паўднёва-заходняй частках Манголіі. На поўдні праходзіць дзяржаўная мяжа паміж Манголіяй і Кітаем. На захадзе ён мяжуе з Гобі-Алтайскі аймак, на паўночным захадзе ад яго знаходзіцца Дзабханскі, на поўначы — Ара-Хангайскі, на ўсходзе Увэр-Хангайскі, на паўднёвым усходзе — Паўднёва-Габійскі аймак.

На поўначы аймака ляжаць пакрытыя лесам Хангайскія горы. З поўдня да іх прымыкае раўніна з мноствам салёных азёр (Даліна Азёраў), якая ў сваю чаргу на поўдні мяжуе з Гобі-Алтайскім хрыбтом. Яшчэ паўднёвей, за хрыбтом і аж да мяжы з Кітаем, распасціраецца пустыня Гобі. Найбуйнейшыя з салёных азёр аймака — Бон-Цаган-Нур і Арог-Нур, размешчаныя на вышыні адпаведна 1311 м і 1216 м над узроўнем мора (апошняе часцяком перасыхае). У аймаке маюцца гарачыя гаючыя крыніцы, тэмпература вады ў якіх дасягае 50 °C. Яны знаходзяцца ў гарах, на паўночны ўсход ад цэнтра аймака, горада Баянхангор.

Клімат

Клімат рэзка кантынентальны, сярэдняя тэмпература студзеня −20 градусаў, ліпеня +18 градусаў. Штогадовая норма ападкаў 216 мм.

Гаспадарка

У Баянхангор добра развіта жывёлагадоўля, вырошчваюць агародніну і садавіну.

У 2013 годзе міністэрства горнаруднай прамысловасці заявіла, што з такімі запасамі сланцавых радовішчаў, якія ёсць у шэрагу аймакаў, у тым ліку Баянхангор, Манголія можа быць на сотні гадоў забяспечана нафтай і газам. Усяго плануецца здабываць 6700 тон нафты кожныя суткі. На тэрыторыі аймака здабываюць золата, каменны вугаль, торф, вальфрам, крышталь, мармур, берылій і іншыя карысныя выкапні.

Славутасці

На тэрыторыі самона Баян-Ова размешчана палеалітычная пячорная стаянка Цаган-Агуй. Гэты рэгіён быў заселены ў старажытныя часы. Даўжыня пячоры — 41,4 м, плошча 182,4 м кв., аб’ём 826 м куб. Сярод мясцовага насельніцтва распаўсюджаная легенда, што ў 1930-я гады ХХ стагоддзя там хаваўся ад рэпрэсій адзін з мясцовых манахаў. Усяго ў пячоры было знойдзена 9000 знаходак, сярод іх кітайская манета 1078—1089 гадоў, фрагмент бяросты з старамангольскім надпісам, пасавая бронзавая падвеска. Па сведчаннях мангольскіх навукоўцаў на сценах пячоры ёсць наскальныя малюнкі, якія датуюцца ад неаліту да эпохі бронзы, аднак знайсці гэтыя малюнкі не ўдаецца. У самоне Галут мангольскія археолагі знайшлі пахаванне, якое адносіцца да перыяду імперыі Кок-цюрак, якія ў 7-8 стагоддзях аднавілі сваю дзяржаву на тэрыторыі Манголіі. У прыватнасці былі знойдзены каменныя пліты, на адной з якіх высечаныя тры радкі, напісаныя старацюркскім алфавітам. Камяні ўстаноўлены па кірунку на ўсход сонца на адлегласці 800 метраў. Устаноўлена, што гэта пахаванне з’яўляецца помнікам знакамітаму арыстакрату кок-цюркскага перыяду.

Адміністрацыйны падзел

Самоны Баян-Хангорскага аймака

№	Самон	Мангольская назва	Насельніцтва, чал. (2000)	Насельніцтва, чал. (2006)	Насельніцтва цэнтра самона, чел. (2006)	Площча, км²	Шчыльнасць насельніцтва, чал./км²
1	Бацаган	Баацагаан	4 526	3 568	422	7 447	0,48
2	Баян-Ундэр	Баян-Өндөр	2 692	2 559	548	16 891	0,15
3	Баян-Ова	Баян-Овоо	3 043	2 912	731	3 244	0,90
4	Баянбулаг	Баянбулаг	2 252	2 143	463	3 170	0,68
5	Баянгоў	Баянговь	2 903	2 703	628	4 662	0,58
6	Баянхангор*	Баянхонгор	20 501	26 588	26 588	64	415,44
7	Баянліг	Баянлиг	3 842	3 316	805	11 918	0,28
8	Баянцаган	Баянцагаан	3 946	3 599	634	5 395	0,67
9	Богд	Богд	3 226	2 900	613	3 983	0,73
10	Бумбегэр	Бөмбөгөр	2 755	2 584	656	3 044	0,85
11	Буцаган	Бууцагаан	4 258	3 452	901	5 840	0,59
12	Эрдэнэцогт	Эрдэнэцогт	5 158	4 235	933	4 100	1,03
13	Галут	Галуут	5 275	4 012	644	5 047	0,79
14	Гурванбулаг	Гурванбулаг	2 915	2 594	350	4 442	0,58
15	Жаргалант	Жаргалант	4 374	3 173	697	4 175	0,76
16	Жынст	Жинст	2 352	2 023	376	5 313	0,38
17	Хурэмарал	Хүрээмарал	2 466	2 064	325	4 328	0,48
18	Улзыйт	Өлзийт	3 721	3 353	661	3 853	0,87
19	Шынэжынст	Шинэжинст	2 469	2 187	319	16 501	0,13
20	Заг	Заг	2 440	2 264	592	2 561	0,88

^*  — сталіца аймака Баянхангор

Спасылкі

• Афіцыйны сайт Архівавана 3 кастрычніка 2016.