БелАЗ-75501

БелАЗ-75501
Вытворца	БелАЗ
Месца вытворчасці	Жодзіна, БССР
Гады выпуску	1991

БелАЗ-75501 — кар’ерны самазвал грузападымальнасцю 280 тон з шарнірна-сучлененай рамай і дызель-электрычным прывадам, пабудаваны на Беларускім аўтамабільным заводзе ў адзіным экзэмпляры. Самы буйны самазвал у гісторыі СССР; прадстаўлены 1 чэрвеня 1991 года.

Гісторыя

Так як кар’ерную тэхніку ў СССР закуплялі і за мяжой, БелАЗ быў вымушаны канкураваць з такімі вытворцамі, як Caterpillar, Komatsu, Terex, Unit Rig.

У сярэдзіне 1980-х гадоў Міністэрства вугальнай прамысловасці СССР планавала закупіць 75 кар’ерных самазвалаў грузападымальнасцю 275 тон да 2000 года. На той момант БелАЗ выпускаў самазвалы грузападымальнасцю толькі да 220 тон, так што савецкія канструктары прыступілі да распрацоўкі новай мадэлі.

Першая праблема, з якой сутыкнуліся стваральнікі самазвала — адсутнасць падыходных шын айчыннай вытворчасці: самыя вялікія на той момант вытрымлівалі да 55 тон нагрузкі. Пры традыцыйнай кампаноўцы кар’ернага самазвала (дзве восі, пярэдні мост аднасхільны, задні — двухсхільны) гэтага было недастаткова. Канструктары адкінулі трохвосевы варыянт, так як у гэтым выпадку габарыты самазвала абмежавалі б яго манеўранасць, і спыніліся на двухвосевы кампаноўцы, але з васьмю коламі.

Наступная праблема складалася ў тым, што пры такой кампаноўцы перадпакоі колы немагчыма зрабіць кіраванымі. З гэтым справіліся, выбраўшы шарнірна-сучленены тып рамы. Усе колы вырашылі зрабіць вядучымі. Каб зрабіць самазвал больш надзейным, канструктары супрацоўнічалі са спецыялістамі з кампаніі Komatsu. Сумесныя распрацоўкі ўключалі механізм перакульвання кузава, унутранае ўладкаванне кабіны і іншае.

У 1991 годзе БелАЗ-75501 адправіўся ў разабраным выглядзе на выпрабаванні. Хоць самазвал паспяхова прайшоў выпрабаванні, серыйную вытворчасць так і не наладзілі, а вопытны асобнік у рэшце рэшт быў зламаны і прыкладна ў 2000 годзе парэзаны на металалом.

Канструкцыя

Кар’ерны самазвал з шарнірна-сучлененай рамай меў прывад на ўсе колы.

Шасі

Асновай грузавіка служыла шарнірна-сучлененая рама з гідраўлічным механізмам павароту: два гідрацыліндра дыяметрам 180 мм паварочвалі пярэднюю частку машыны з пярэднім мостам, дызелем і кабінай на кут да 30° адносна задняй, на якой размяшчалася грузавая платформа. Радыус павароту складаў 16,5 метра па следзе пярэдняга кола. Усе колы з шынамі памерам 40.00–57 былі здвоенымі, і кожнае ўяўляла з сябе матор-кола. Падвеска была гідрапнеўматычныя, што забяспечвала плыўнасць ходу.

Сілавая ўстаноўка

Цеплавозны дызель Д49 вытворчасці Каломенскага завода магутнасцю 3150 к. с. і аб’ёмам 165,6 літраў размяшчаўся ў маторным адсеку папярочна. Для доступу ў маторны адсек прадугледжваліся дзве дзверы ў пярэдняй яго часткі. За выпрацоўку электрычнасці адказваў сінхронны трохфазны генератар пераменнага току, далей ток праходзіў праз выпрамнік дыёднага тыпу, так як матор-колы працавалі на пастаянным токе; такая сістэма была ўжыта ў мэтах эканоміі.

Кабіна і бяспека

Распрацаваная сумесна з японскай кампаніяй Komatsu двухмесная кабіна размяшчалася на вышыні 4,4 метра ад зямлі і была абсталявана ацяпляльнікам, кандыцыянерам, радыёстанцыяй, а таксама шафкай для адзення і магнітолай. Узровень шуму ў кабіне складаў 81 Дб. Таксама па ініцыятыве японскай кампаніі на самазвал усталявалі тэлеметрычную сістэму, якая ўключае дзве камеры задняга агляду, выява з якіх выводзілася на дысплей у кабіне. Акрамя таго, БелАЗ-75710 абсталявалі сістэмай папярэджання аб перагрузцы. На спецыяльным табло выводзілася інфармацыя аб тым, колькі тон загружана на платформу і колькі тона-кіламетраў набралася за змену.