Ван Даа

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Ван Даа
Нараджэнне 276
Смерць 339
Род Wang clan of Langye[d]
Бацька Wang Cai[d][1]
Дзеці Wang Yue[d][1], Q15927256?, Wang Xia[d][1], Q16905932?, Q15924805? і Q15921815?
Дзейнасць палітык, рэгент, дзяржаўны дзеяч

Ван Даа (кіт.: 王導; 276 — 7 верасня 339) — дзяржаўны і палітычны дзеяч часоў Усходняй Цзінь.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў з паўночнага арыстакратычнага клана Ван, вядомага з VIII стагоддзя да н.э. сын Ван Цая, цзы Цзыцю. Нарадзіўся ў 276 годзе. Пасля атрымання адпаведнай адукацыі паступіў на службу да Сыма Юэ  (англ.), князя Дунхая, які атрымаў перамогу ў вайне васьмі князёў  (укр.) і ў 309 годзе стаў рэгентам імперыі. У той жа час Ван Даа зблізіўся з Сыма Жуем  (укр.), князем Ланье. Дапамог апошняму сфармаваць эфектыўную адміністрацыю ў сваім валоданні, прыцягваючы прафесійных і добрасумленных чыноўнікаў.

З 311 года падштурхнуў Сыма Жуя пачаць барацьбу за ўладу, інтрыгуючы супраць імператара Сыма Е  (укр.) і Сыма Баа  (англ.), князя Наньяна. У рэшце рэшт у 317 годзе Ван Даа дамогся аб’явы Сыма Жуя імператарам і прызнання яго знаццю імперыі. На дзяку атрымаў пасаду сыту (сузіральніка маралі).

У 322 годзе захоўваў нейтралітэт падчас бунту Ван Дуня  (укр.) супраць імператара, больш клапаціўся пра захаванне жыцця членаў клана Ван. Заставаўся на сваёй пасадзе да 323 года. 324 года падчас бунту Ван Дуня супраць новага імператара Сыма Шаа  (укр.) дапамог апошняму здушыць ваеннае выступленне. У падзяку 325 года паміраючы імператар прызначыў Ван Даа ў склад рэгенцкага савета пры малалетнім сыне Сыма Яне  (укр.).

Уступіў у супрацьстаянне з іншымі членамі рэгенцкага савета — Сыма Янам  (кіт.), князем Сіян, і арыстакратам Юй Лянам  (англ.). У 327 годзе ў выніку бунту ваеннага Су Цзуна  (англ.) ўладу забраў апошні, але адзіным рэгентам быў прызначаны Ван Даа. Паступова апошні пачаў інтрыгаваць супраць клана Су, што ў канчатковым выніку прывяло да ўзброенага супрацьстаяння кланаў Юй і Ван з аднаго боку і клана Су. У гэтай барацьбе 329 года Су Цзун загінуў.

У далейшым фактычная ўлада ў імперыі засяродзілася ў Ван Даа і Юй Ляна. Пасля смерці 339 года Ван Даа ўлада ў дзяржаве перайшла да клану Юй.

Зноскі

  1. а б в China Biographical Database

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Book of Jin, vol. 65
  • de Crespigny, Rafe. The Three Kingdoms and Western Jin: A History of China in the Third Century AD. Archived from the original. on 13 August 2012