Вароты Іштар

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Вароты Іштар. 575 да н.э.[1]
Музей Пярэдняй Азіі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Адноўленыя вароты Іштар у берлінскім музеі Пергамон

Вароты Іштар — восьмыя вароты ўнутранага горада ў Вавілоне. Пабудаваны ў 575 г. да н.э. па загадзе цара Навухаданосара ў паўночнай частцы горада.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Вароты Іштар уяўляюць сабой велічэзную паўкруглую арку, абмежаваную па баках гіганцкімі пілонамі. Вароты выходзілі на так званую Дарогу Працэсій, уздоўж якой ішлі сцены. Былі прысвечаны багіні Іштар і пабудаваны з цэглы, пакрытага ярка-блакітнай, жоўтай, белай і чорнай глазурай. Сцены варотаў і Дарогі Працэсій пакрыты барэльефамі незвычайнай прыгажосці, якія адлюстроўваюць жывёл у позах, вельмі блізкіх да натуральных. Сцены дарогі ўпрыгожваюць каля 120 барэльефаў ільвоў. Сцены варотаў пакрыты перамежнымі радамі выяў сірушаў і быкоў. Усяго на варотах каля 575 выяў жывёл. Дах і дзверы варотаў былі выраблены з кедру. Праз вароты Іштар па Дарозе Працэсій у дзень святкавання Новага года праносіліся статуі багоў.

Колдэвей апісвае вароты Іштар так:

" Рады цэглы ідуць адзін над іншым. Цмокі і быкі ніколі не сустракаюцца ў адным гарызантальным радзе, але рад быкоў ідзе за радам сірушаў, і наадварот. Кожная асобная выява займае па вышыні 13 цаглін, а прамежак паміж імі складае 11 цаглін. Такім чынам, адлегласць ад нізу адной выявы да нізу іншага роўная 24 цагліне, або амаль роўная двум метрам, гэта значыць чатыром вавілонскім элам. "

Калі працы па будаўніцтве варотаў завяршыліся, Навухаданосар склаў надпіс, які быў зроблена клінапісам і выстаўлены на ўсеагульны агляд. Надпіс пачынаецца так:

Леў з Дарогі Працэсій, якая вяла да варотаў Іштар
" Я — Навухаданосар, цар вавілонскі, набожны цар, які кіруе па волі і ласцы Мардука, вышэйшы кіраўнік Горада, любімец Неба, хітры і нястомны… які заўсёды клапоціцца пра дабрабыт Вавілона, мудры першародны сын Набапаласара, цара вавілонскага… "

Таблічка з гэтым надпісам цяпер захоўваецца ў Пергамскім музеі.

Паменшаная копія варотаў, пабудаваная Садамам Хусейнам, была разбурана падчас ваенных дзеянняў.

Рэканструкцыя[правіць | правіць зыходнік]

Рэканструкцыя варотаў Іштар і Дарогі Працэсій была здзейснена ў 1930-х гг. у Пергамскім музеі ў Берліне з матэрыялу, знойдзенага археолагам Робертам Колдэвеем. Фрагменты варотаў і львы, якія ўпрыгожвалі Дарогу Працэсій, захоўваюцца ў розных музеях свету. У стамбульскім Археалагічным музеі захоўваюцца барэльефы львоў, цмокаў і быкоў. У дэтройцкім Музеі мастацтваў захоўваецца барэльеф сіруша. Барэльефы львоў ёсць у Луўры, музеі Метраполітэн у Нью-Ёрку, Усходнім Інстытуце ў Чыкага, Музеі школы дызайну Род-Айленда і Музеі вытанчаных мастацтваў у Бостане.

Копія варотаў Іштар была пабудавана ў Іраку каля ўваходу ў музей, будаўніцтва якога так і не было завершана.

Зноскі

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]