Віктар Яўгенавіч Панін (фізік)

Віктар Яўгенавіч Панін
Віктар Яўгенавіч Панін
Дата нараджэння	10 лістапада 1930
Месца нараджэння	Семей, Сяміпалацінская акруга[d], КазАССР, РСФСР, СССР;
Дата смерці	25 верасня 2020 (89 гадоў)
Месца смерці	Томск, Tomsk Urban Okrug[d], Томская вобласць, Расія;
Грамадзянства	СССР; Расія;
Род дзейнасці	фізік
Навуковая сфера	механіка
Месца працы	ТДУ;
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук
Навуковае званне	прафесар[d];
Альма-матар	ТДУ;
Навуковы кіраўнік	Mariya Bolshanina[d]
Вядомыя вучні	Sergey Psakhie[d]
Член у	Расійская акадэмія навук; Акадэмія навук СССР[d];
Узнагароды
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віктар Яўгенавіч Па́нін (10 лістапада 1930, Сяміпалацінск, Казахская ССР — 25 верасня 2020, Томск, Расія) — вучоны ў галіне фізікі трываласці і матэрыялазнаўства. Замежны член НАН Беларусі (2000). Акадэмік АН СССР (1987; чл.-кар. з 1981), Расійскай АН (1991), замежны член НАН Украіны (2009), доктар фізіка-матэматычных навук (1968), прафесар (1971). Ганаровы доктар Томскага дзяржаўнага ўніверсітэта (2000). Ганаровы работнік вышэйшай прафесійнай адукацыі Расійскай Федэрацыі (2000). Ганаровы грамадзянін г. Томска (2000).

Біяграфія

Скончыў Томскі дзяржаўны ўніверсітэт (1952). З 1956 працаваў там жа: з 1959 — старшы навуковы супрацоўнік, з 1969 — загадчык аддзела Сібірскага фізіка-тэхнічнага інстытута пры універсітэце. У 1980—1984 — намеснік дырэктара Інстытута оптыкі атмасферы Сібірскага аддзялення АН СССР. З 1984 — дырэктар Інстытута фізікі трываласці і матэрыялазнаўства Сібірскага аддзялення РАН, з 2002 — Дарадца РАН, загадчык лабараторыі гэтага інстытута. Адначасова з 1980 — загадчык кафедры Томскага політэхнічнага ўніверсітэта. З 1998 — галоўны рэдактар часопіса «Фізічная мезамеханіка».

Навуковая дзейнасць

Навуковыя даследаванні ў галіне механікі дэфармуемага цвёрдага цела, фізікі трываласці і пластычнасці, матэрыялазнаўства. Распрацоўвае новы навуковы напрамак — фізічная мезамеханіка матэрыялаў, якая дазваляе звязаць механіку суцэльнага асяроддзя (макраўзровень), фізіку пластычнай дэфармацыі (мікраўзровень) і фізічнае матэрыялазнаўства. Сфармуляваў і абгрунтаваў асноўныя прынцыпы фізічнай мезамеханікі.

Аўтар больш за 600 навуковых прац, у тым ліку 12 манаграфій, 39 аўтарскіх пасведчанняў і патэнтаў.

Прэмія НАН Беларусі і Сібірскага аддзялення РАН ім. акадэміка В. А. Капцюга (2002) за цыкл работ «Фізічная мезамеханіка і новыя ўяўленні аб кантактным разбурэнні градыентных матэрыялаў: распрацоўка тэхналогій паверхневай інжынерыі матэрыялаў канструкцый».

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга (1981, 1986), «За заслугі перад Айчынай» I (2007) і IV (1998) ступеней, медалямі.

Асноўныя працы

Структурные уровни деформации твердых тел. Новосибирск, 1985 (у суаўт.).
Физическая мезомеханика и компьютерное конструирование материалов : в 2 т. Новосибирск, 1995 (у суаўт.).
Поверхностные слои нагруженных твердых тел как мезоскопический структурный уровень деформации // Физ. мезомеханика. 2001. Т. 4, № 3 (у суаўт.).

Спасылкі

Профіль В. Я. Паніна на сайце НАН Беларусі