Даламан

Гусар у даламане

Далама́н, Долман, Дольман (ад венг.: dolmány < турэцк.: dolaman — «даўгакрылае адзенне», «халат») — венгерскае народнае адзенне, а таксама выгляд ваеннага мундзіра. У Турцыі гэта было доўгае мужчынскае адзенне з вузкімі рукавамі. У XVIII стагоддзі гэтую вопратку запазычылі венгры. Венгерскі даламан больш падобны на доўгую куртку ніжэй каленяў, пашытую з сукна або аксаміту. На грудзях, руках і знізу упрыгожаны нашытымі шнурочкамі, зашпількамі «брандэнбург», тасьмой. Паступова пашыў гэтай курткі змяняўся, яна станавілася карацей.

Султан Ахмед III (1703—1730) з двума слугамі ў даламанах

З часам даламан стаў традыцыйным адзеннем венгерскіх гусар. З XVIII ст. мода на ваенны даламан распаўсюджвалася ў розных еўрапейскіх краінах. У Польшчы даламан называлі «гусаркай» (huzarka), паколькі гэта было адзенне гусараў. Таксама даламан набыў зусім іншы выгляд. Цяпер гэта была кароткая куртка, але з такім жа спосабам аздаблення. Па-над даламанам на левае плячо накідалі менцік — падшытую мехам куртку. У 1849 годзе даламаны пачалі знікаць з венгерскіх падраздзяленняў аўстрыйскай арміі. Затое гусары пачалі насіць мундзір атылу — таксама на аснове традыцыйнага венгерскага адзення.