Запіскі з падполля

Запіскі з падполля
руск.: Записки изъ подполья
Жанр	аповесць
Аўтар	Фёдар Міхайлавіч Дастаеўскі
Мова арыгінала	руская
Дата напісання	1864
Дата першай публікацыі	1864
Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Запі́скі з падпо́лля» (руск. Записки из подполья) — аповесць Дастаеўскага, выданая ў 1864 годзе. Лічыцца першым творам, які адносіцца да філасофскага кірунку экзістэнцыялізм. Аповедзь вядзецца ад першай асобы мінулым чыноўнікам, які жыве ў Пецярбургу.

Сюжэт

«Запіскі» пачынаюцца прадстаўленнем інтэлектуальных «находак» галоўнага героя. У першай чвэрці аповесці прадстаўлены толькі адзін біяграфічны факт — што герой атрымаў спадчыну, звольніўся са службы і цалкам перастаў пакідаць сваю кватэру, ушоўшы ў «падполле». Аднак у далейшым у сваіх запісках герой распавядае пра сваё жыццё — пра дзяцінства без сяброў, пра сваю стычку (якая ўспрымаецца гэтак толькі ім) з афіцэрам, і два эпізода з жыцця, якія сталі, пры дапушчэнні аб праўдзівасці запісак, самай значнай і прыкметнай падзеяй у жыцці героя. Першая — гэта абед з даўнімі школьнымі таварышамі, на якім ён усіх пакрыўдзіў, раззлаваўся, і нават вырашыў выклікаць аднаго з іх на дуэль. Другая — гэта маральныя здзекванні над выляжанкай з публічнага дому, якой ён спачатку са злосці спрабаваў паказаць усю агіднасць яе становішча, пасля, незнарок даўшы ёй свой адрас, сам трываў ад яе непераносныя пакуты, якія мелі свой корань у яго ўзлаванасці і тым, што той вобраз, якім ён перад ёй імкнуўся прадставіцца, меў ашаламляльнае разыходжанне з сапраўдным яго станам. Усімі сіламі імкнучыся абразіць яе другі раз, гэтым дзеяннем ён сканчвае сваё апавяданне аб выхадах з «падполля», а з боку рэдактара гэтых запісак дадаецца, што наяўны працяг гэтых запісак — зноў інтэлектуальны прадукт героя — у існасці, пусты і нікчэмны і ня можа прадстаўляць якой-небудзь цікавасці чытацелю.