Каэтан

Марцін Лютэр і кардынал Каэтан

Тамаза дэ Віа (1469—1534) — каталіцкі багаслоў, магістр ордэна дамініканцаў (1508), кардынал (1517), выдатны прадстаўнік тамізму. Празваны Каэтанам (Cajetanus) па сваёй радзіме Гаэце (Cajeta).

У 1518 годзе накіраваны папскім легатам на Аўгсбургскі сойм, каб заахвоціць германскіх кіраўнікоў да вайны з туркамі, а Лютэра — да маўчання. Але сам Каэтан, пасля гутаркі з Лютэрам, відаць, пахіснуўся ў сваіх гледжаннях. З 1519 біскуп Гаэты Каэтан прыступіў да новага вывучэння Бібліі і па шматлікіх пытаннях прыйшоў да высноў, якія супярэчаць схаластычнай тэалогіі. Яго працы былі выдадзены ў Ліёне 1639. Каментарыі дэ Віа да «Сумы тэалогіі» Тамаша Аквінскага былі ўключаны ў збор сачыненняў апошняга «Leonia», які выдаваўся з 1882 года па загаду Папы Рымскага Льва XIII.

Працы

Summula Caietani, 1530

Opuscula omnia, 1596

• Opuscula omnia tribus tomis distincta. — fol., Lyons, 1558; Venice, 1558; Antwerp, 1612, a collection of fifty nine treatises;
• Commentaria super tractatum de ente et essentiâ Thomae de Aquino; super libros posteriorum Aristotelis et praedicamenta, etc. — fol., Venice, 1506;
• In praedicabilia Porphyrii praedicamenta et libros posteriorum analyticorum Aristotelis castigatissima commentaria. — 8vo, Venice, 1587, 1599;
• Super libros Aristotelis de Animâ, etc. — Rome, 1512; Venice, 1514; Paris, 1539;
• Summula de peccatis. — Rome, 1525, and in many other corrected and augmented editions;
• Jentacula N.T., expositio literalis sexaginta quatuor notabilium sententiarum Novi Test., etc. — Rome, 1525;
• In quinque libros Mosis juxta sensum lit. commentarii. — Rome, 1531, fol.; Paris, 1539;
• In libros Jehosuae, Judicum, Ruth, Regum, Paralipomenon, Hezrae, Nechemiae et Esther. — Rome, 1533; Paris, 1546;
• In librum Job. — Rome, 1535;
• In psalmos. — Venice, 1530; Paris, 1532;
• In parabolas Salomonis, in Ecclesiasten, in Esaiae tria priora capita. — Rome, 1542; Lyons, 1545; Paris, 1587;
• In Evangelia Matt., Marci, Lucae, Joannis. — Venice, 1530;
• In Acta Apostolorum. — [Venice, 1530; Paris. — with Gospels, 1536];
• In Epistolas Pauli. — Paris, 1532;
• Opera omnia quotquot in sacrae Scripturae expositionem reperiuntur, curâ atque industriâ insignis collegii S. Thomae Complutensis, O.P.. — 5 vols. fol., Lyons, 1639.

Літаратура

Пры напісанні гэтага артыкула выкарыстоўваўся матэрыял з Энцыклапедычнага слоўніка Бракгаўза і Ефрона (1890—1907).