Крапінец
Крапінец | ||||||||||||||
![]() Крапінец звычайны (Polygala vulgaris) | ||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||
Сінонімы | ||||||||||||||
Віды | ||||||||||||||
|
Крапінец[4] (Polýgala) — род сямейства Крапінцовыя (Polygalaceae).
Крапінец расце амаль ва ўсіх ўмераных і цёплых кліматычных зонах[5].
Назва[правіць | правіць зыходнік]
Назва роду Polygala паходзіць ад старажытнагрэчаскага грэч. πολύς + грэч. γάλα — «шмат малака», лічылася, што расліна здольна павялічыць надоі малака ў буйной рагатай жывёлы[6].
Батанічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]
Шматгадовыя травы, паўкусты або кусты. Чашачка пяцілісточкавая, пасля адцвітання застаецца пры плодзе. Два ўнутраных чашалісцікі (крылцы) буйней іншых і ярка афарбаваныя. Пялёсткаў ад трох да пяці, зрослых у рознай ступені. Плод — каробачка, сціснутая з бакоў, зваротнасэрцападобная. Насенне з зубчастым прынасеннікам, вярхушка яго выгнутая, пашыраная, звычайна падзеленая на дзве няроўныя лопасці; завязь верхняя, двухгнёздавая, у кожным гняздзе развіваецца па адной насеніне.
Віды[правіць | правіць зыходнік]
Род ўключае віды[7][8][9][10][11][12]:
- Polygala acanthoclada
- Polygala africana
- Polygala alba
- Polygala alpestris
- Polygala amara
- Polygala amarella — Крапінец горкі, ці Крапінец гаркаваты
- Polygala ambigua
- Polygala apopetala
- Polygala arillata
- Polygala arvensis
- Polygala asbestina
- Polygala balduinii
- Polygala barbeyana
- Polygala bifoliata
- Polygala boykinii
- Polygala brevifolia
- Polygala butyracea
- Polygala calcarea
- Polygala californica
- Polygala canaliculata
- Polygala chamaebuxus
- Polygala chapmanii
- Polygala chinensis
- Polygala comosa — Крапінец чубаты, ці Вераднік, ці Малыя козлікі, ці Шчэпа
- Polygala cornuta
- Polygala cowellii
- Polygala crassitesta
- Polygala crenata
- Polygala crotalarioides
- Polygala crucianelloides
- Polygala cruciata
- Polygala curtissii
- Polygala cymosa
- Polygala dasyphylla
- Polygala eriocephala
- Polygala erubescens
- Polygala exsquarrosa
- Polygala floribunda
- Polygala fruticosa
- Polygala gerrardii
- Polygala glandulosa
- Polygala glochidiata
- Polygala grandiflora
- Polygala hecatantha
- Polygala hemipterocarpa
- Polygala heterorhyncha
- Polygala hookeri
- Polygala hottentotta
- Polygala incarnata
- Polygala intermontana
- Polygala japonica
- Polygala karensium
- Polygala klotzschii
- Polygala langebergensis
- Polygala lasiosepala
- Polygala leptocaulis
- Polygala leptostachys
- Polygala lewtonii
- Polygala linariifolia
- Polygala lindheimeri
- Polygala longicaulis
- Polygala longifolia
- Polygala lutea
- Polygala macowaniana
- Polygala macradenia
- Polygala major
- Polygala maravillasensis
- Polygala mariana
- Polygala microphylla
- Polygala monspeliaca
- Polygala mossii
- Polygala myrtifolia
- Polygala nana
- Polygala nicaeensis
- Polygala nitida
- Polygala nudata
- Polygala nuttallii
- Polygala obscura
- Polygala ohlendorfiana
- Polygala ovatifolia
- Polygala palmeri
- Polygala paniculata
- Polygala paucifolia
- Polygala penaea
- Polygala persicariifolia
- Polygala piliophora
- Polygala planellasii
- Polygala podolica
- Polygala polifolia
- Polygala polygama
- Polygala pottebergensis
- Polygala pungens
- Polygala ramosa
- Polygala rectipilis
- Polygala rehmannii
- Polygala rimulicola
- Polygala rugelii
- Polygala rupestris
- Polygala rusbyi
- Polygala sanguinea
- Polygala scabra
- Polygala scoparioides
- Polygala sekhukhuniensis
- Polygala senega
- Polygala serpentaria
- Polygala serpyllifolia
- Polygala setacea
- Polygala sibirica
- Polygala smallii
- Polygala subspinosa
- Polygala succulenta
- Polygala tatarinowii
- Polygala tenuifolia
- Polygala tepperi
- Polygala teretifolia
- Polygala triflora
- Polygala umbellata
- Polygala vayredae
- Polygala venenosa
- Polygala verticillata
- Polygala violacea
- Polygala virgata
- Polygala vulgaris — Крапінец звычайны, ці Зязюльчыны ручнікі, ці Надсаднік typus
- Polygala watsonii
- Polygala wattersii
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Sp. Pl. 2: 701. 1753
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 100. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Polygala. The Jepson eFlora 2013.
- ↑ Coombes, A. J. (2012). The A to Z of Plant Names. USA: Timber Press. pp. 312. ISBN 9781604691962. https://archive.org/details/isbn_9781604691962/page/312.
- ↑ Polygala. North American species. USDA PLANTS.
- ↑ Polygala: list of species. Flora of China.
- ↑ GRIN Species Records of Polygala. Архівавана 6 грудень 2000. Germplasm Resources Information Network (GRIN).
- ↑ Polygala. FloraBase. Western Australian Herbarium.
- ↑ Polygala. Atlas of Living Australia.
- ↑ Polygala. Red List of South African Plants. SANBI.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Лярскі А. М. Крапінец // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 3. Катэнарыя — Недайка / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1984. — 588 с., іл. — 10 000 экз. — С. 63.
- Определитель высших растений Украины / Акад. наук Украинской ССР; Ин-т ботаники им. Н. Г. Холодного; Редкол.: Ю. Н. Прокудин, Д. Н. Доброчаева, Б. В. Заверуха, В. И. Чопик; Авт.: М. И. Котов, Ю. Н. Прокудин, А. И. Барбарич и др. — 2-е изд., стереот., с незначительными доп. и исправлениями. — К. : Фитосоциоцентр, 1999. — 548 с. — ISBN 966-7459-18-7.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Истод — род Polygala: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Крапінец на сайце USDA NRCS (англ.)
- Polygala (англ.) // The Plant List