Перайсці да зместу

Лаўвея

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Лаўвея
Пол жанчына
Дзеці Хелбліндзі, Бюлейст і Локі[1]

Лаўвея (старажытнаскандынаўскі: [ˈlɔuvˌœy]) або Nál [ˈnɑːl] — фігура скандынаўскай міфалогіі і маці Локі. Апошні часта згадваецца пад імем па бацьку Локі Лаўвеяярсан (старажытнаскандынаўскі «сын Локі Лаўфея») у Старэйшай Эдзе, а не пад традыцыйным імем па бацьку Локі Фарбаўтасан («сын Фарбаўці») у міфалогіі, дзе сваяцтва звычайна лічыцца па мужчынскаму роду[2][3].

Значэнне старажытнаскандынаўскага імя Laufey няясна, але звычайна лічыцца, што яно звязана з laufлісце, лістота»),[4][5] магчыма, звязана з суфіксам -ey (сустракаецца ў жаночых асабістых імёнах, такіх як Bjargey, ÞÓrey) або паходзіць ад гіпатэтычнага дрэва-багіні па імені *lauf-awiaz («пакрытая лісцем»)[4].

Паколькі імя яе мужа Фарбауці азначае «небяспечны нападаючы», некаторыя навукоўцы прапаноўвалі магчымую прыродную міфалагічную інтэрпрэтацыю, калі маланка трапляе ў лісце або ігліцу дрэва, выклікаючы агонь[6].

У Бачанні Гюльві Локі прадстаўлены як сына Фарбаўці, «Лаўфей або Нал» з’яўляецца яго маці, а яго браты — Бюлейстр і Хельбліндзі[7]. У іншым месцы ў той жа паэме Локі згадваецца пад імем Laufeyjarson («сын Лаўвеі»)[8]. Гэта адбываецца яшчэ двойчы ў Бачанні Гюльві і адзін раз у Мове паэзіі[9].

Skaldskaparmal («Мова паэзіі») згадвае Локі як «сына Фарбауці» або «сына Лаўвеі»[10].

Лаўвея значыцца сярод Асінджар (багінь) у адным з þulur [1], радавод, які, магчыма, прывёў да таго, што яе сын Локі быў «пералічаны сярод Асаў», як піша Сноры Стурлусан у Бачанні Гюльві[11].

Нал двойчы згадваецца ў Малодшай Эдзе як «Лаўвей або Нал»; адзін раз у Бачанні Гюльві і адзін раз у Мове паэзіі[12].

У паэме Sörla tháttr Нал і Лаўвея паказаны як адна і тая ж асоба: «Яна была і стройная, і слабая, таму яе звалі Нал [Іголка]»[13]. Па словах навукоўца Джона Ліндау «позняя дата тэксту робіць гэтую інфармацыю падазронай»[14].

  1. Локе // Энциклопедический словарьСПб.: Брокгауз — Ефрон, 1896. — Т. XVIIа. — С. 917.
  2. Simek 1996, pp. 186–187.
  3. Lindow 2001, pp. 207–208.
  4. а б de Vries 1962, p. 347.
  5. Simek 1996.
  6. Simek 1996, p. 78, but p. 227 he doubts that Nál is the same person as Laufey, and considers relating the latter name to death, as in Naglfar.
  7. Faulkes 1987, p. 26.
  8. Faulkes 1987, p. 35.
  9. Faulkes 1987.
  10. Faulkes 1987, p. 76.
  11. Lindow 2001, p. 208.
  12. Faulkes 1987, pp. 26, 76.
  13. bæði mjó ok auðþreiflig, ed. Carl Christian Rafn, Fornaldar Sögur Norðrlanda Volume 1, Copenhagen, 1829, p. 392.
  14. Lindow 2001.
  • de Vries, Jan (1957). Altgermanische Religionsgeschichte. Vol. 2 (1970 ed.). Walter De Gruyter.
  • de Vries, Jan (1962). Altnordisches Etymologisches Worterbuch (1977 ed.). Brill.
  • Faulkes, Anthony, trans. (1987). Edda (1995 ed.). Everyman. ISBN 0-460-87616-3.
  • Lindow, John (2001). Norse Mythology: A Guide to Gods, Heroes, Rituals, and Beliefs. Oxford University Press.
  • Simek, Rudolf (1996). Dictionary of Northern Mythology. D.S. Brewer.