Мечыслаў Контаўт
| Мечыслаў Контаўт | |
|---|---|
| Уладзіслаў Контаўт | |
| Род дзейнасці | грамадскі, культурны і вайсковы дзеяч |
| Дата нараджэння | 1908 г. |
| Месца нараджэння | Петрыкаў, Мазырскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя |
| Дата смерці | лістапад 1943 г. |
| Месца смерці | Мінск, Генеральная акруга Беларусь |
| Альма-матар | |
| Партыя | |
| Член у | |
Мечыслаў Контаўт, або Уладзіслаў Контаўт (1908 — лістапад 1943 г.) — беларускі грамадскі і вайсковы дзеяч. Сябра Беларускай незалежніцкай партыі.[1] Жаўнер 1-га Беларускага штурмавога ўзводу.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся ў 1908 годзе ў мястэчку Петрыкаў Мазырскага павета Мінскай губерні ў Расійскай імперыі. Па бацьку паходзіў з невялікіх паноў Магілёўшчыны, а маці паходзіла з Мазырскага павета. Пасля савецкай акупацыі ў 1920 годзе Контаўты пакінулі Магілёўшчыну, уцяклі да Польшчы. Бацькі Мечыслава Контаўта (бацька памёр перад вайной) былі свядомыя сваёй прыналежнасці да беларускага народу, хоць і не ўдзельнічалі ў беларускім руху.
Перад Другой сусветнай вайной жыў у Варшаве. Навучаўся ў Варшаўскай палітэхніцы. Актыўна ўдзельнічаў у беларускім культурным жыцці, арганізоўваў беларускія тэатральныя пастаноўкі. У 1930-я пад арганізацыяй Беларускага Асветніцкага Таварыства ў Варшаве разам з Міхалам Вітушкай пэўны час быў кіраўніком студэнцкіх арганізацыяў, якія дзейнічалі ў Варшаўскай палітэхніцы: Гуртка віленчукоў і Гуртка Наваградчыны. Куратарам арганізацыяў быў Вацлаў Іваноўскі, студэнтам якога быў Мечыслаў Контаўт.
Падчас Другой сусветнай вайны быў жаўнерам 1-га Беларускага штурмавога ўзводу. Далучыўся да нелегальнай Беларускай незалежнай партыі. У 1941 годзе далучаецца да Беларускага камітэту ў Варшаве. Нейкі час быў заступнікам намесніка Беларусі (Nebenkommisar, якім быў Радаслаў Астроўскі), а потым стаў заступнікам акруговага камісара Мінскага. З канца 1941 года займаў пасаду старшыні Мінскага павету. Прымаў удзел у нацыянальным падполлі.
У лістападзе 1943 года быў забіты савецкімі партызанамі напярэдадні ад’езду з сям’ёй у Варшаву. Апрача сына 6-7 год пакінуў старэнькую маці і жонку.
Памяць[правіць | правіць зыходнік]
З прычыны смерці Контаўта Ян Станкевіч надрукаваў некралог у газеце «Беларускі голас». У некралогу ён зазначыў:
«... за ўвесь час свае беларускае працы ён цьвёрда і ўважна стаяў на старожы беларускае справы, што ў вялікіх і малых рэчах ён ніколі ня зыйшоў з простай і яснай дарогі крывіцкай. Можна яго было паставіць за прыклад шмат каму з тых, што быццам ладне ўжо былі актыўнымі у руху крывіцкім, а то і рабачаямі, дзеячамі. В. Контаўт быў тыпам Крывіча-практыка, чалавекам із моцнай воляю, вымагаючым шмат ад сябе і іншых. Быў ён надта добрым арганізатарам і адміністратарам. Быў маляром, быў тэатральным і фільмовым артыстам. ...Адзначаўся пры тым-жа надзвычайнай працаўлівасьцю, вялікай энэргіяй, ініцыятывай і адвагаю. ...».
Зноскі
- ↑ Сяргей Ёрш. Вяртаньне БНП. Асобы і дакумэнты Беларускай Незалежніцкай Партыі. Архівавана з першакрыніцы 25 ліпеня 2019.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Юры Туронак. «Мадэрная гісторыя Беларусі» — Вільня: Інстытут беларусістыкі, 2006. – 878 с. ISBN 978-80-86961-23-1. С. 217, 230, 277
- Ян Станкевіч. За родную мову й праўдзівы назоў: выбранае. Смаленск, 2013 – 742 с. ISBN: 978-5-9904531-7-3. С. 192–193.