Мір’яна Грос

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мір’яна Грос
Дата нараджэння 22 мая 1922(1922-05-22)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 23 ліпеня 2012(2012-07-23)[2] (90 гадоў)
Месца пахавання
Грамадзянства
Род дзейнасці пісьменніца, гісторык, выкладчыца ўніверсітэта
Навуковая сфера гісторыя[3] і іўдаіка[d][3]

Мір’яна Грос (харв.: Mirjana Gross, уроджаная Мір’ям Грос харв.: Mirjam Gross; нар. 22 мая 1922, Заграб, Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў — 23 ліпеня 2012) — вядомая югаслаўская і харвацкая пісьменніца і гісторык яўрэйскага паходжання[4][5].

Жыццё і кар’ера[правіць | правіць зыходнік]

Грос нарадзілася 22 мая 1922 года ў Заграбе, ў яўрэйскай сям’і Маўра і Элы Грос. Падчас Другой сусветнай вайны і акупацыі Югаславіі Грос і яе бацькі хаваліся недалёка ад Заграба ў вёсцы Дрэнне Брдавечка да 1943 года, калі яны былі арыштаваныя нацыстамі. Яна і яе маці былі дэпартаваныя ў канцэнтрацыйны лагер Равенсбрук, дзе яны працавалі паднявольнымі рабочымі на Siemens & Halske AG, які вырабляў бомбы. Яе бацьку дэпартавалі ў Бухенвальд. Бацька Грос і іншыя члены яе сям’і загінулі падчас Халакоста; аднак яна і яе маці выжылі[6].

Пасля вайны яна стала вядомым югаслаўскім прафесарам гісторыі[7]. На працягу ўсёй сваёй кар’еры Грос вывучала харвацкую гісторыю XIX стагоддзя і гістарычную метадалогію. У 1970-х гадах яна выканала некалькі даследчых праектаў па сучаснай гісторыі Харватыі[8]. Яна напісала кнігі пра Партыі правых, Антэ Старчэвічы і Яўгеніі Кватэрніку, і інш.

У 1997 годзе Інстытут гісторыі Харватыі пры факультэце гуманітарных і сацыяльных навук Заграбскага ўніверсітэта апублікаваў рэпрэзентатыўны зборнік навуковых артыкулаў у гонар Грос.

Грос памерла 23 ліпеня 2012 года ва ўзросце 90 гадоў і была пахавана на Мірагойскіх могілках[9][10].

Ушанаваньне[правіць | правіць зыходнік]

У 2001 годзе Грос атрымала прэмію Ёсіпа Юрая Штрасмаера за самую паспяховую навуковую працу «Сапраўдная партыя правых», апублікаваную ў Харватыі і харвацкай дыяспары. У 2005 годзе Грос была названая ў ліку 35 самых важных харватак у гісторыі.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Mirjana (Mirjam) Gross // Hrvatski biografski leksikon — 1983.
  2. а б Brozović D., Ladan T. Mirjana Gross // Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 с. — ISBN 978-953-6036-31-8
  3. а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  4. Snješka Knežević (2011)
  5. Staff. Holocaust Survivors and Victims Database: Mirjam Gross. United States Holocaust Memorial Museum. Архівавана з першакрыніцы 16 красавіка 2013. Праверана 8 лютага 2013.
  6. Ruah Hadaša (Glasilo Židovske vjerske zajednice Bet Israel): Jasminka Domaš: Mirjam Gross (Zagreb 1922—2012): stranica 48, broj 20, godina V, 2012. (харв.)
  7. Hrvatski državni arhiv; Prisilni rad i Nezavisna Država Hrvatska, 1941-45; Srpanj 2007; str. 31. (харв.)
  8. Nikša Stančić, «Zavoda za hrvatsku povijest; Prof Dr Mirjana Gross, povjesničar» 19. stoljeća; Srpanj 2000; str. 477-79. (харв.)
  9. Gradska groblja Zagreb: Mirjam Gross, Mirogoj Ž-4-I-9. (харв.)
  10. Mirjana Gross: In Memoriam (1922—2012) Архівавана 5 сакавіка 2016., journals.cambridge.org; accessed 15 May 2015.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Snješka Knežević, Aleksander Laslo (2011). Židovski Zagreb [харвацкая]. Zagreb: AGM, Židovska općina Zagreb. ISBN 978-953-174-393-8.