Перэгрыны

Перэгрыны (ад лац.: peregrinus — замежнік, чужак) — катэгорыя насельніцтва Рымскай дзяржавы.

Перэгрынамі называліся асабіста свабодныя асобы, якія, аднак, не мелі рымскага грамадзянства, галоўным чынам — жыхары заваяваных Рымам абласцей. Пасля Лацінскай вайны 340—338 гг. да н.э. з ліку перэгрынаў былі выключаны таксама асобы, якія маюць лацінскае грамадзянства. Спачатку гэта былі жыхары саюзных Рыму, а пазней і падпарадкаваных рымлянамі гарадоў Міжземнамор'я, гэта значыць італікі да Саюзніцкай вайны 90-88 гадоў да н.э. і правінцыялы. Пасля эдыкта Каракалы ў 212 годзе колькасць перэгрынаў значна скарацілася. Пры Юстыніяне ж на становішчы перэгрынаў засталіся толькі жыхары аддаленых памежных раёнаў Рымскай імперыі.

Перэгрыны былі пазбаўлены права карыстацца ius civile (грамадзянскім правам Рыма), але маглі мець юрыдычныя адносіны з рымскімі грамадзянамі, гэта значыць маглі карыстацца ius gentium. Адпаведна, перэгрыны атрымлівалі юрыдычнае прызнанне, якога не мелі чужаземцы (непадданыя). Акрамя таго, у сваіх унутраных прыватных адносінах яны працягвалі карыстацца сваім нацыянальным правапарадкам.

Суды, якія разглядаюць спрэчкі паміж рымскімі грамадзянамі і перэгрынамі, у сваёй дзейнасці зыходзілі з меркаванняў не нормаў права, а справядлівасці і разумнага сэнсу (лац.: Ex aequo et bono)^[1].

Зноскі

↑ Третейский суд у древних греков и римлян // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

Літаратура

Нечай Ф. М. «Рим и италики», Минск 1963
Утченко С. Л. «Кризис и падение Римской республики», Москва 1965
Jones A.H.M. «Cities of the eastern Roman provinces», New York — Oxford 1937.

[1] Третейский суд у древних греков и римлян // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

[1]