Пятро Панч

Пятро Панч
Пятро Панч
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	22 чэрвеня (4 ліпеня) 1891
Месца нараджэння	Валкы, Валкаўскі павет[d], Харкаўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	1 снежня 1978 (87 гадоў)
Месца смерці	Кіеў, УССР, СССР;
Пахаванне	Байкавыя могілкі;
Грамадзянства	Расійская імперыя; СССР;
Альма-матар	Сергіеўскае артылерыйскае вучылішча[d];
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, празаік
Жанр	раман, аповесць[d] і апавяданне
Мова твораў	украінская мова
Грамадская дзейнасць
Партыя	КПСС;
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР;
Узнагароды
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пятро Панч, сапр. Пётр Іосіфавіч Панчанка (укр.: Петро́ Йо́сипович Панченко; 4 ліпеня 1891, Валкі — 1 снежня 1978, Кіеў) — украінскі пісьменнік. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Украіны (1966).

Жыццяпіс[правіць | правіць зыходнік]

Скончыў землямерную школу ў Палтаве, Адэскае артыстычнае вучылішча (1916). Служыў у Арміі УНР, а затым у Чырвонай Арміі (1919—1921). У 1941—1945 — адказны рэдактар радыёстанцыі «Савецкая Украіна». Пахаваны на Байковых могілках.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Дэбютаваў у друку ў 1921 годзе. Асноўная тэма творчасці — станаўленне асобы ў новых умовах: зборнікі апавяданняў і аповесцей «Блакітныя эшалоны» (1928), «Нараджэнне» (1932), раман «Аблога ночы» (1935). Аўтар вядомага гістарычнага рамана «Гаманіла Украіна» (1954) пра казацка-сялянскую вайну ў 1648—1654 гг. Таксама пісаў для дзяцей: зборнікі апавяданняў «Будзем лятаць» (1935), «Добрыя дзеці» (1959), аповесць «Сын Тарашчанскага палка» (1937).

Творы П. Панча перакладзены на шмат моў.

Прызнанне[правіць | правіць зыходнік]

Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Украіны імя Т. Шаўчэнкі (1966) за аўтабіяграфічную аповесць «На Калінавым мосце» (1965).

Асноўная бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Гомоніла Україна: Роман. — К.: Дніпро, 1991. — 523 с.
Дорогий подарунок: Повісті, оповідання. — К.: Веселка, 1988. — 303 с.
З моря; Голубі ешелони; Олександр Пархоменко: Повісті. — К.: Молодь, 1979. — 280 с.
На Калиновім мості: Повість минулих літ. — К.: Молодь, 1987. — 256 с.
Повісті. Оповідання. Гуморески. Казки. — К.: Наук. думка, 1985. — 574 с.
Про вас і для вас: Оповідання, казки та гуморески. — К.: Веселка, 1965. — 144 с.
Син Таращанського полку: Повісті, оповідання, казки. — К.: Веселка, 1985. — 206 с.
Твори. — К.: Молодь, 1971. — 444 с.

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

Зямля / п. Купалы (1928)
Блакітныя эшалоны (Голубі ешелони) / Пераклад Л. Калюгі, К. Чорнага (1930)

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Дончик В. Невіддільно від народу: До 90-річчя від дня народження П. Й. Панча // Наука і культура. Україна, 1981. — К., 1982. — С. 512—517;
Дончик В. Петро Панч // Панч П. На Калиновім мості: Повість минулих літ. — К., 1987. — С. 246—254;
Дяченко О. Щедрий талант: До 90-ліття від дня народження // Література. Діти. Час, 1981. — К., 1981. — С. 169—172;
Петро Панч // Білецький О. І. Літературно-критичні статті. — К., 1990. — С. 151—160;
Петро Панч // Веселка: Антологія української літератури для дітей. — К., 1985. — Т.3. — С. 158—159;
Петро Панч (1891—1978) // Кодлюк Я. П., Одинцова Г. С. Розповіді про письменників. — Тернопіль, 2002. — С. 69-71;
Петро Панч (1891—1978) // Рідне слово. Українська дитяча література: Хрестоматія. — К., 1999. — Кн.2. — С. 149—151;
Петро Панч (4.11.1891-1.12.1978) // Українська дитяча література: Хрестоматія. — К., 1992. — Ч.2. — С. 102.
Таланчук О. Шкільна бібліотека Петра Панча // Панч П. Дорогий подарунок: Повісті, оповідання. — К., 1988. — С. 5-14.