Рададэндран 'Helsinki University'
| Rhododendron 'Helsinki University' | |
|---|---|
 Рададэндран 'Helsinki University' у Цэнтральным батанічным садзе НАН РБ | |
| Класіфікацыя | |
| Род: | Рададэндран (Rhododendron) |
| Група | Marjatta Hybrids[1] |
| Паходжанне | |
| Формула | |
| Rh. brachycarpum subsp. tigerstedtii × ? | |
| Краіна паходжання: | 
|
| Арыгінатар: | P.M.A. Tigerstedt, M. Uosukainen, 1974 |
| Рэгістратар: | Kemira Agro Oy, 1994 |
Rhododendron 'Helsinki University' — сорт вечназяленых рододендронов гібрыднага паходжання з фінскай серыі сартоў з высокай зімаўстойлівасцю.
Гісторыя стварэння[правіць | правіць зыходнік]
Сорт атрыманы ў выніку праграмы гадоўлі рададэндранаў Хельсінкскага ўніверсітэта ў супрацоўніцтве з Дэндрарыем Mustila (1973-2000 гады). У праграме выкарыстоўваліся рададэндраны, якія растуць у дэндрарыі Хельсінкі з 1930 года. Да 1973 года з гэтых раслін выжылі найбольш зімаўстойлівыя. Адной з такіх раслін быў Rhododendron brachycarpum subsp. tigerstedtii.
Першапачаткова ў селекцыйнай праграме былі выкарыстаны 53 матчыныя расліны і, у якасці апыляльнікаў, прадстаўнікі 23 відаў і 48 гібрыдаў рададэндранаў. З першых атрыманых 22000 гібрыдных сеянцоў былі адабраны 14000. У выніку суровых зім 1980-х гадоў з 14000 саджанцаў выжыла 9000. Сярод тых, хто выжыў, было шмат раслін, якія зусім не пашкоджваліся падчас зімы. З іх адабралі 80 сеянцоў, якія былі размножены з дапамогай мікракланальнага размнажэння. Дзевяць сартоў былі зарэгістраваныя[2]:
- 'Elviira'
- 'Hellikki'
- 'Haaga'
- 'Helsinki University'
- 'Kullervo'
- 'Pekka'
- 'Peter Tigerstedt'
- 'Pohjola's Daughter'
- 'Mikkeli'
У якасці матчынай расліны для атрымання сорту 'Helsinki University' выкарыстоўвалася расліна, якая ставіцца да аднаго з падвідаў Rhododendron brachycarpum subsp. tigerstedtii. Другі бацька ў дакладнасці невядомы, паколькі для атрымання насення, з якога была вырашчана кантрольнай партыі сеянцоў (з якой пазней была адабрана расліна для мікракланальнага размнажэння), выкарыстоўваўся пылок розных рададэндранаў[3].
Рададэндран 'Helsinki University' выкарыстоўваецца як дэкаратыўная садовая расліна. Названы ў гонар 350-годдзя Хельсінкскага універсітэта, якое адзначалі ў 1990 годзе[3].
Біялагічнае апісанне[правіць | правіць зыходнік]
| ||||||||||
Rhododendron 'Helsinki University'
| ||||||||||
Ва ўзросце 10 гадоў вышыня расліны складае каля 1,5 м[4], паводле іншай крыніцы 100×100 см[5]. Вышыня дарослай расліны — да 2 м[3].
Лісце голае, цёмна-зяленае, 110-150×55 мм[5].
Суквецці размешчаны на канцах парасткаў, канічныя, вышыней 120 мм, шырыней 130 мм, нясуць 12-18 кветак[5].
Кветкі дыяметрам 76 мм, ружовыя з чырвонымі плямкамі на ўнутранай частцы, 6-ці пялесткавыя.
Сорт адрозніваецца добрым цвіценнем нават пасля суровых зім[4].
На поўдні Фінляндыі цвіце ў сярэдзіне чэрвеня, на поўначы пазней[3].
'Helsinki University' моцна нагадвае сорт 'Haaga'. Прасцей за ўсе адрозніць сарты можна па колеры пупышак: у 'Haaga' яны больш чырванаватыя. Акрамя таго, тычынкавыя ніткі кветак 'Haaga' ружовыя, тады як у 'Helsinki University' яны больш светлыя[6].
У культуры[правіць | правіць зыходнік]
Вытрымлівае паніжэнні тэмпературы да -32[5]... -39 °С[4].
Месцазнаходжанне: паўцень або пярэстая цень разрэджанага хваёвага лесу.
Глеба вільгацеёмкая, добра аэруемая, кіслая (рн ад 4,5 да 6,5). Паколькі расліны маюць павярхоўную караневую сістэму, іх патрабуецца паліваць ў засушлівыя перыяды. Для захавання вільготнасці глебы рэкамендуецца выкарыстоўваць мульчаванне. Унясенне угнаенняў рэкамендуецца з мая. З чэрвеня азотазмяшчальныя ўгнаенні выключаюць.
Рэкамендуемая адлегласць паміж раслінамі — 1,5 метра.
Для абароны ад зімовага ўсушэнне лісця рэкамендуецца збудаванне паветрапраніцальных хованак з мешкавіны[3].
Цвіце адначасова з адрастаннем маладых парасткаў, што некалькі зніжае дэкаратыўнасць[7].
Прамыя нашчадкі[правіць | правіць зыходнік]
- 'Orlando', Hans Hachmann (1998) = (R. 'Helsinki University' × Rhododendron rex)
Зноскі
- ↑ Growing Rhododendrons and Azaleas in Iowa // Iowa State University: University Extension. — красавік 2006.
- ↑ Mel Monsen. Архівавана 4 кастрычніка 2013.
- ↑ а б в г д Rhododendron 'Helsinki University' Архівавана 5 лістапада 2013. на сайте Taimikko.com (фин.) (Проверено 5 ноября 2013)
- ↑ а б в Rhododendron 'Helsinki University' на сайте Rhodogarden.com
- ↑ а б в г Rhododendron 'Helsinki University', M. Uosukainen (1974). Deutsche Genbank Rhododendron. Праверана 25 верасня 2014.
- ↑ Rhododendron 'Helsinki University' (руск.). Arboretum Mustila. Праверана 22 кастрычніка 2013.
- ↑ Барбухатти Г.. Рододендроны для северо-запада. Daylily.ru. Праверана 1 лістапада 2013.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Anu Vanola. Genetic and physiological aspects of cold hard i ness in Rhododendron Архівавана 4 сакавіка 2016.. — Academic dissertation plant in breeding. — University of Helsinki, 2000.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Лекцыя Варонінай С. Рододендроны. Трудная проблема выбора. Архівавана 3 лістапада 2013.
- James Kohut, Staff Writer. Growing Azaleas And Rhododendrons In The North (англ.). Northscaping.com. Архівавана з першакрыніцы 16 сакавіка 2013. Праверана 2013-3-12.Growing Azaleas And Rhododendrons In The North (англ.). Northscaping.com. Праверана 12 сакавіка 2013. Архівавана 11 чэрвеня 2013..