Сакраментарый Дрога
| ||
Сакраментарый Дрога. 826[2] | ||
фр.: Sacramentaire de Drogon | ||
Матэрыял | пергамент | |
---|---|---|
Нацыянальная бібліятэка Францыі | ||
(інв. Latin 9428) | ||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Сакраментарый Дрога (фр.: Sacramentaire de Drogon) — ілюмінаваны сакраментарый (богаслужбовая кніга), створаны прыблізна ў 845—855 гадах і які з’яўляецца значным узорам каралінгскага мастацтва ўпрыгажэння рукапісаў .
Стварэнне
[правіць | правіць зыходнік]Стварэнне рукапісу звязваюць з імем пазашлюбнага сына Карла Вялікага — Дрога , біскупа Меца. Дрога атрымаў біскупскую кафедру ў Мецы (28 чэрвеня 823 года), адну з самых шанаваных пры Каралінгах, стаўшы тут пераемнікам біскупа Гандульфа . З гэтага часу стаў верным памочнікам свайго брата, Людовіка Набожнага. Мец быў важным біскупствам: тут быў каранаваны Карл II Лысы і пахаваныя Людовік і сам Дрога. У 843 годзе Мец стаў сталіцай Каралеўства Латарынгія. Пасада Дрога дазволіла яму стаць адным з галоўных заступнікаў мастацтваў у IX стагоддзі; па яго ўказанні быў упрыгожаны Кафедральны сабор Меца, а таксама ілюмінаваны сакраментарый выраблены для яго асабістага карыстання, бо ўтрымлівае толькі тыя раздзелы літургіі, якія прамаўляе біскуп. Сакраментарый не з’яўляецца вынікам працы манастырскага скрыпторыя, а ставіцца да палацавай школы.
Упрыгожванне
[правіць | правіць зыходнік]Кніга напісана выразным лацінскім пісьмом і ўтрымлівае ілюмінаваныя ўпрыгажэнні старонак і цудоўныя флероны і раслінныя арнаменты. Упрыгожванне рукапісу ў выглядзе ілюмінаваных вялікіх літар, малюнкаў дэкаратыўных арак і пазалочаных літар адрозніваецца як вытанчанасцю, так і дынамічнасцю, вытанчанасцю колераў: выкарыстоўваюцца яркія зялёны, блакітны, фіялетавы і пурпурны колеры. Малюнкі, якімі ілюмінаваны рукапіс, у асноўным, прысвечаны жыццю Хрыста і аналагічныя тым, што намаляваныя на устаўленых у пераплёт пласцінах са слановай косці.
Пярэдняе і задняе вечкі вокладкі, вырабленыя ў той жа час і ў той жа майстэрні, што і рукапіс, падзеленыя на дзевяць пласцін з разьбянымі рэльефнымі малюнкамі. Пласціны на пярэднім баку вокладкі ілюструюць асноўныя таінствы ; на зваротнай — сцэны літургіі. У XVI стагоддзі пласціны былі ўстаўленыя ў сярэбраныя абкладкі, дэкараваныя лісцем аканту і устаноўленыя на пакрытыя зялёным аксамітам вечкі вокладкі.
Пераплеценыя парасткі аканту з’яўляюцца агульным дэкаратыўным элементам усіх буквіц і блізкія да познеантычных узораў хрысціянскіх помнікаў: падобныя матывы сустракаюцца ў разьбе капітэляў, афармленні саркафагаў, мазаічных арнаментальных кампазіцыях V—VI стагоддзяў, аднак грэчаскія і італьянскія творы таго часу малююць акантавыя парасткі ў форме завіткоў. Лічыцца, што арыгінальнае пераасэнсаванне каралінгскімі майстрамі класічнага элемента аказала ўплыў на англасаксонскую школу.
Ілюмінаваныя буквіцы
[правіць | правіць зыходнік]Зноскі
- ↑ Іх выява адказвае заключным радкам 50 Псалма, які адкрывае літургічнае служэнне святара: «Улагоджвай, Пане, упадабаннем Тваім Сіёна (гэта значыць Царкву) і хай будуюцца сцены Ерусалімскія. Тады дабраволіць ахвяру праўды, прынашэнне і цэласпаляемую: тады пакладуць на алтар Твой цяляці». (Пс. 50: 20-21).
- ↑ https://gallica.bnf.fr/iiif/ark:/12148/btv1b525084620/manifest.json