Самавук

Самавук, або аўтадыдакт (стар. αττός — «сам»  і інш.-грэч. διδακτός —  «навучаны») — чалавек, які самастойна атрымаў адукацыю па-за сценамі якой-небудзь навучальнай установы, без дапамогі навучальнага.

Супрацьлегласцю яму з’яўляецца дылетант, які хоць і можа атрымаць веды аўтадыдактычнымшляхам, але гэта веданне часцяком абмежавана і павярхоўна. Аўтадыдакт ж, як правіла, праяўляе незвычайныя здольнасці, нястомную стараннасць і цвёрдую волю, і, як следства, знаходзіць прафесійнае прымяненне сваіх ведаў, а часам і грамадскае і навуковае прызнанне.

Вартасці і недахопы такога навучання

Пры напружаным і пастаянным вывучэнні свайго прадмета, ня душыцца чужымі забабонамі, аўтадыдакты нярэдка адкрываюць у навуках новыя сьцежкі (шляхі), знаходзяць новыя пункты гледжання і тым самым прыносяць навуцы або мастацтву вялікую карысць. Але іх уклад у навуку не заўсёды аказваецца актуальным або запатрабаваным, паколькі яны часта знаходзяцца ў ізаляцыі, і ім не хапае знешніх ацэнак і саветаў ад іншых спецыялістаў, якія, у выпадку памылак, маглі б выправіць ці даць адсутнічаюць матэрыялы.

У сучасным грамадстве часта сустракаюцца спецыялісты, якія не атрымалі фармальнай адукацыі, але пры гэтым вельмі добра асвоілі базавыя веды якіх-небудзь прадметаў і ўсяляк імкнуцца максымізаваць свае веды і навыкі ў пэўнай форме. Акадэмікі РАН падтрымліваюць патэнцыял аўтадыдактаў і не выключаюць, што веды суб’екта,  які атрымаў адукацыю ня ў сценах якіх-небудзь інстытутаў, могуць у асобных і даволі рэдкіх выпадках пераўзыходзіць ўзровень ведаў адукаванага чалавека.