Свята-Петра-Паўлаўская царква (Ружаны)

Праваслаўны храм
Свята-Петра-Паўлаўская царква
52°51′58,81″ пн. ш. 24°53′19,6″ у. д.
Краіна	Беларусь
Гарадскі пасёлак	Ружаны
Канфесія	Беларуская праваслаўная царква
Епархія	Брэсцкая і Кобрынская епархія
Архітэктурны стыль	барока
Заснавальнік	Хрысціна з Сапегаў Масальская
Дата заснавання	1568
Будаўніцтва	1762—1779 гады
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 112Г000643
Матэрыял	цэгла
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Свята-Петра-Паўлаўская царква — праваслаўны храм у гарадскім пасёлку Ружаны (Пружанскі раён), помнік архітэктуры барока.

Гісторыя

Праект галоўнага фасада царквы

Вядома з 1568 года як драўляная царква. Мураваная закладзена ў 1762 годзе па фундацыі Хрысціны з Сапегаў Масальскай, будаўніцтва скончана ў 1779 годзе (архітэктар Я. С. Бекер).

Архітэктура

Мураваны аднанефавы аднавежавы з вялікай паўкруглай апсідай будынак накрыты невысокім двухсхільным дахам, які над апсідай пераходзіць у конусападобны і завяршаецца галоўкай. Па баках апсіды размешчаны дзве квадратныя ў плане невысокія рызніцы, накрытыя трохсхільнымі дахамі. Галоўны фасад мае ў цэнтры рызаліт, расчлянёны вертыкальнымі гарызантальнымі элементамі складанага профілю (карнізы, раскрапоўкі, пілястры, нішы, філёнгі), завершаны атыкам з трохвугольным франтонам і двух'яруснай прамавугольнай у плане вежай-званіцай (з вітымі ўсходамі ўнутры), накрытай крыжападобным дахам з чатырма франтончыкамі і галоўкай у цэнтры. Сцены бакавых фасадаў раскрапаваны пілястрамі і завершаны развітым карнізам. Аконныя і дзвярныя праёмы з паўцыркульным арачным завяршэннем маюць прафіляваныя абрамленні. Перакрыццё бэлечнае з падшыўным люстраным скляпеннем.

Інтэр'ер

Унутры на столі галоўнага аб'ёму і апсіды размалёўка на тэму «Праабражэнне» (пашкоджана пажарам у 1895 годзе, адноўлена ў пачатку 20 стагоддзя). На скляпенні апсіды размешчана кампазіцыя «Бог Саваоф». На паўночнай і паўднёвай сценах у медальёнах выявы Пятра і Паўла. Жывапіс вызначаецца сухаватай акадэмічнай манерай. У агульнай каларыстычнай гаме, нягледзячы на багацце сініх тонаў, пераважаюць прыглушаныя цёплыя адценні (карычнева-чырвоныя, вохрыстыя).

Літаратура

• «Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік», Мінск 1993, стар. 418.
• Габрусь Т. В. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока / Т. В. Габрусь. Мн.: Ураджай, 2001.— 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X, с. 194—195.
• Праваслаўныя храмы Беларусі : энцыклапедычны даведнік / А. М. Кулагін; [рэдакцыйны савет: Г. П. Пашкоў, Л. В. Календа]. — Мінск: Беларуская Энцыклапедыя, 2007. — 653 с. 2000 экз. ISBN 978-985-11-0389-4

Спасылкі

• Свята-Петра-Паўлаўская царква (Ружаны) на сайце Праваслаўная архітэктура Беларусі (бел.)
• Свята-Петра-Паўлаўская царква (Ружаны) на сайце Radzima.org
• Свята-Петра-Паўлаўская царква (Ружаны) на сайце Глобус Беларусі (руск.)