Сінодзік

Сінодзік Іпацьеўскага манастыра. Канец XVII — пачатак XVIII стагоддзяў. Скура, папера, туш, пяро, рукапіс, паўустаў. Экспанат гісторыка-археалагічнага музея Кастрамской епархіі РПЦ.

Сінодзік, памяннік або памінальнік— спіс, або кніга з пералікам іменаў памерлых для памінання падчас набажэнства або ў прыватнай малітве, а таксама гістарычная назва службы, складзенай у 843 годзе з нагоды перамогі праваслаўнай веры над іканаборствам, якая традыцыйна адбываецца ў першую нядзелю Вялікага посту. У службе абвяшчаецца анафема ерэтыкам і «вечная памяць» рупліўцам праваслаўнай веры.

Толькі ў XII стагоддзі сінодзік стаў азначаць кнігу памяці.

Апроч царкоўных, былі распаўсюджаны асабістыя або сямейныя памінальнікі.

Сінодзікі часта мелі прадмовы, дзе асвятляліся найважнейшыя пытанні замагільнага быцця. Часам такія прадмовы перапісвалі як асобныя літаратурныя творы без памінальнай часткі.

Літаратура

• Дергачев В. В. Вселенский синодик в Древней и Средневековой России // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. — 2001. — № 1 (3). — С. 18-30.
• Алексеев А. И. Древнейший синодик Макариева Унженского Троицкого монастыря // Вестник церковной истории. — 2007. — № 4(8). — С. 5-41.
• https://www.academia.edu/resource/work/123149146
• Маштафаров А. В. Синодик Благовещенского собора Московского Кремля // Вестник церковной истории. — 2009. — № 1-2(13-14). — С. 10-25.
• Маштафаров А. В. «Предисловие во книгу Синодик о пособии мертвым» — малоизвестный литературный памятник кон. XVII в. // Вестник церковной истории. — 2009. — № 3-4(15-16). — С. 307—318.
• Суворов Н. Тетрадь, а в ней имена писана опальных при Царе и Великом князе Иоанне Васильевиче, всеа Росии: (Выписка из Синодика Спасо-Прилуцкого монастыря) // ЧОИДР. 1859. Кн. 3, отд. V.
• Синодики // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)