Тугайныя лясы

Тугайныя лясы (тугаі) — разнавіднасць пойменных галерэйных лясоў, спецыфічная мініэкасістэма, якая ўзнікае па берагах неперасыхальных рэк Сярэдняй і Цэнтральнай Азіі, такіх як Сырдар’я, Амудар’я, Ілі, бягучых ва ўмераных або субтрапічных пустынях, а таксама ў сухіх стэпах Еўразіі, напрыклад, уздоўж ракі Куры ў Азербайджане. Шырыня паласы лесу звычайна невялікая — усяго толькі пара дзясяткаў метраў ад краю вады па абодвух берагах ракі. У дэльтавых нізоўях такіх рэк, дзе ўвільготненыя плошчы значныя, тугайныя лясы ператвараюцца ў непраходныя джунглі, якія нагадваюць мангры.

Тыповая расліннасць, як правіла, прадстаўлена вербамі, разнастайнымі кустамі, густа аплеценымі калючымі лозамі ажыны, і рэзка кантрастуе з рэдкай і несамастойнай расліннасцю суседняй пустыні. Такім чынам, тугайныя лясы — гэта свайго роду біялагічны аазіс. Яны становяцца месцам гнездавання вадаплаўнай птушкі; ажынай харчуюцца шматлікія фазаны; там жывуць крумкачовыя, ястрабіныя, шмат паўзуноў, земнаводных, таксама як і млекакормячых — лісоў (Vulpes), Lepus tolai, шакалаў (Canis aureus), ваўкоў (Canis lupus), гіен (Hyaena hyaena) і г. д.

Бібліяграфія

Тугайныя лясы (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
Тугайные ландшафты ў кнізе: М. А. Гвоздецкий, Н. І. Міхайлаў. Фізічная геаграфія СССР. М., 1978.