Чэнстахова

Горад Чэнстахова польск.: Częstochowa Герб Сцяг Краіна Польшча Ваяводства Сілезскае Павет Горад на правах павета Каардынаты 50°48′35″ пн. ш. 19°07′20″ у. д. Першая згадка 1220 Горад з 1377 Плошча 159,72 км² (30 чэрвеня 2023) Вышыня цэнтра 317 м Насельніцтва ▼204 730 чал. (30 чэрвеня 2023) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Паштовыя індэксы 42-200–42-229 Аўтамабільны код SC TERC 2464011 Афіцыйны сайт czestochowa.pl (польск.) Чэнстахова на карце Польшчы ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Чэнстахо́ва, Чанстахова (польск.: Częstochowa) — горад на правах павета на поўдні Польшчы, на рацэ Варта. Уваходзіць у склад Сілезскага ваяводства, адміністрацыйны цэнтр Чэнстахоўскага павета (не ўваходзіць у яго склад). Станам на 2013 год насельніцтва складала 234 472 чалавекі. З 1975 па 1998 гады Чэнстахова была цэнтрам Чэнстахоўскага ваяводства.

У склад Сілезскага ваяводства Чэнстахова ўключана ў 1999 годзе, але гістарычна належыць не да Сілезіі, а да Малой Польшчы; каб падкрэсліць гэту сувязь, Чэнстахова ўступіла ў арганізацыю «Асацыяцыя гарадоў і муніцыпалітэтаў Малапольшчы».

Насельніцтва

Год Колькасць 1976 203 000 2016 228 179 Год Колькасць 2018 223 322 2021 213 107 Год Колькасць 2023 204 730

Славутасці

Абраз Маці Божай Чэнстахоўскай.

Горад знакаміты цудатворнай Чэнстахоўскай іконай Маці Божай, якая захоўваецца з 1382 года ў Яснагорскім манастыры. Абарону Яснагорскага манастыра ў ходзе польска-шведскай вайны XVII стагоддзя апісвае Генрык Сянкевіч у рамане «Патоп».

• 
  Брама Яснагорскага манастыра
• 
  Помнік Генрыку Сянкевічу
• 
  Ратуша (цяпер гарадскі музей)
• 
  Дом Вялікага князя
• 
  Купецкі дом
• 
  Дом Франкэ
• 
  Былы Дзяржаўны банк Расійскай імперыі
• 
  Царква Чэнстахоўскага абраза Маці Божай
• 
  Былая царква св. Кірылы і Мяфодзія (цяпер каталіцкая)

Вядомыя асобы

• Аляксандр Прылуцкі (1910—1993) — польскі каталіцкі святар візантыйскага абраду.

Гарады-пабрацімы

•  Fátima^[d], Партугалія (1996)
•  Ourém^[d], Партугалія
•  Альцётынг, Германія (1991)
•  Беласток, Польшча
•  Бярдзічаў, Украіна (15 мая 2023)
•  Віфлеем, Дзяржава Палесціна (7 снежня 2004)^[…]
•  Камянец-Падольскі, Украіна^[…]
•  Ларэта, Італія (1996)
•  Лурд, Францыя
•  Марыяцэль^[d], Аўстрыя (1996)
•  Назарэт, Ізраіль (2 снежня 2004)
•  Прага 9^[d], Чэхія (3 снежня 2024)
•  Пфорцгайм, Германія (2007)^[…]
•  Рэзэкнэ, Латвія (1992)
•  Сапапан, Мексіка (29 чэрвеня 2004)
•  Саўт-Бенд, ЗША (1992)
•  Харкаў, Украіна (23 жніўня 2016)
•  Шаўлі, Літва (1993)
•  Штырыя, Аўстрыя (2000)

Літаратура

• Ченстохо́ва // Т. 29. Чаган — Экс-ле-Бен. — М. : Советская энциклопедия, 1978. — С. 63. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Almanach Częstochowy, Częstochowa, 1990—2002. — ISSN 0860-7362. (польск.)
• Częstochowa i jej miejsce w kulturze polskiej, Częstochowa, 1990. (польск.)
• Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych, Katowice, 1964. (польск.)
• Historyczny atlas Polski, Warszawa, 2011. — ISBN 978-83-7427-323-7. (польск.)