Элізабет Баселі

Элізабет Баселі
Дата нараджэння	11 сакавіка 1914(1914-03-11)
Месца нараджэння	XVI акруга Парыжа, Парыж, дэпартамент Сена, Францыя
Дата смерці	25 лістапада 2005(2005-11-25) (91 год)
Месца смерці	5th arrondissement of Lyon[d], Ліён, Вялікі Ліён, дэпартамент Рона, рэгіён Рона — Альпы, Метраполія Францыі, Францыя
Месца пахавання	Новыя могілкі Гілацьер[d]
Альма-матар	Свабодная школа палітычных навук[d] Парыжскі інстытут палітычных даследаванняў[d]
Грамадзянства	Францыя
Род войскаў	French Air Force[d]
Званне	капітан
Бітвы/войны	Другая сусветная вайна
Узнагароды і званні
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Элізабет Баселі (фр.: Élisabeth Thérèse Marie Juliette Boselli, 11 сакавіка 1914, Парыж — 25 лістапада 2005, Ліён) — французская ваенная і грамадзянская лётчыца. Першая жанчына-лётчык-знішчальнік, якая служыла ў французскіх Ваенна-паветраных сілах, устанавіла восем сусветных рэкордаў па далёкасці, вышыні і хуткасці.

Біяграфія

Баселі нарадзілася ў Парыжы 11 сакавіка 1914 года. Яна вучылася ў Вольнай школе палітычных навук у Парыжы і скончыла яе ў 1935 годзе. Студэнткай удзельнічала ў розных гуманітарных арганізацыях, у тым ліку ў Чырвоным Крыжы. Зацікавілася авіяцыяй пасля таго, як разам з братам наведала авіяцыйную канферэнцыю. Спачатку яна працавала валанцёрам на аэрадромах, працуючы ў ангарах і над рухавікамі, пакуль у студзені 1938 года не атрымала ліцэнзію прыватнага пілота. Купіла ўласны самалёт «Леапольдаф», пачала займацца вышэйшым пілатажам і вырашыла атрымаць ліцэнзію дзяржаўнага пілота. Аднак пачалася Другая сусветная вайна, і ўсё навучанне грамадзянскіх асоб было адменена; часопіс палётаў Баселі таго перыяду заканчваецца 4 жніўня 1939 года.

У 1944 годзе быў сфарміраваны корпус жанчын-ваенных лётчыкаў, і Баселі далучылася да іх у званні малодшага лейтэнанта. Яна прайшла навучанне вышэйшаму пілатажу і сама стала трэнерам. 12 лютага 1946 года яна атрымала ліцэнзію ваеннага лётчыка — першая жанчына ў Францыі. Аднак са сканчэннем вайны жанчыны-пілоты зрабіліся непатрэбнымі, і замест гэтага ёй прапанавалі адміністрацыйную пасаду. Баселі адмовілася і вырашыла вярнуцца ў грамадзянскую авіяцыю. У маі 1947 года яна пачала навучанне ў якасці пілота планёра пад кіраўніцтвам Пола Лепанса ў Бейнсе, атрымаўшы ліцэнзію праз чатыры месяцы. Баселі адразу пачала выходзіць на спаборніцтвы, усталяваўшы шэраг рэкордаў. У 1951 годзе Баселі наведала Злучаныя Штаты Амерыкі і сустрэла пару пілотаў гідрасамалётаў, якія прапанавалі ёй магчымасць кіраваць гідрасамалётам; яна прайшла навучанне за 10 дзён і паспяхова атрымала ліцэнзію пілота гідрасамалёта.

Баселі вярнулася ў войска ў 1952 годзе, далучыўшыся да прэзентацыйнай эскадрыллі лётчыкаў вышэйшага пілатажу, якая базуецца ў Этампе, пад назвай Patrouille de France. Баселі і эскадрылля выступалі ў Манака, Алжыры і Іспаніі, прычым Баселі была адным з сольных выканаўцаў. У 1957 годзе ёй прапанавалі працу ў Алжыры, і яна пагадзілася. Яна служыла ва Уэд-Хаміміне і выконвала ваенныя эвакуацыі, транспартныя місіі і дастаўляла харчы і пошту ў войскі.

Да 45 гадоў яна налятала 900 гадзін, здзейсніла 335 вылетаў і перастала лётаць. У канцы кар’еры Элізабет працавала аташэ-рэдактарам у аэранавігацыйнай службе да выхаду на пенсію ў 1969 годзе.

Выйшаўшы на пенсію, Баселі стала прэзідэнтам камітэта па гісторыі Аэраклуба Францыі і напісала мемуары.