Перайсці да зместу

Эндэль Ліпмаа

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Эндэль Ліпмаа
эст.: Endel Lippmaa
дэпутат Рыйгікогу[d]
1995 — 1999
Minister of European Integration[d]
17 лістапада 1995 — 6 жніўня 1996
minister without portfolio[d]
1990 — 1992
people's deputy of union of socialist soviet republics[d]
1989 — 1991

Нараджэнне 15 верасня 1930(1930-09-15)[1]
Смерць 30 ліпеня 2015(2015-07-30)[1] (84 гады)
Месца пахавання
Бацька Тэадор Ліпмаа
Дзеці Jaak Lippmaa[d]
Партыя
Член у
Адукацыя
Навуковая ступень доктар фізіка-матэматычных навук
Дзейнасць хімічная фізіка
Месца працы
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Эндэль Ліпмаа (15 верасня 1930, Тарту — 30 ліпеня 2015) — эстонскі хімік і эстонскі палітык, акадэмік АН Эстонскай ССР. Народны дэпутат СССР (1989—1991) і парламента Эстоніі, Рыйгікогу (1996—1999).

Сын эстонскага батаніка Тэадора Ліпмаа (1892—1943). Скончыў Талінскі політэхнічны інстытут (1953), пасля заканчэння працаваў там жа. З 1961 г. навуковы супрацоўнік Інстытута кібернетыкі АН Эстонскай ССР.

1969 г. — доктар фізіка-матэматычных навук, абараніў дысертацыю ў Інстытуце хімічнай фізікі Акадэміі навук СССР, тэма — «Ядзерны эфект Аверхаўзэра і структура арганічных злучэнняў». Член-карэспандэнт (1972), акадэмік (1975) Акадэміі навук Эстонскай ССР па спецыяльнасці «хімічная фізіка».

З 1980 — дырэктар Інстытута хімічнай і біялагічнай фізікі АН ЭССР. У 1977—1982 акадэмік-сакратар Аддзялення фізіка-матэматычных і тэхнічных навук АН Эстонскай ССР.

Народны дэпутат СССР у 1989—1991 гг ад Талінскай — Цэнтральнай нацыянальна-тэрытарыяльнай выбарчай акругі № 456 Эстонскай ССР. Браў удзел у Народным фронце Эстоніі, адыграў важную ролю ў апублікаванні перадваенных савецка-нямецкіх дамоўленасцей і падрабязнасцей уключэння балтыйскіх рэспублік у склад СССР.

Узнагароды: Ордэн «Знак Пашаны», ордэны Дзяржаўнага герба 2 класа (2000), Прэмія стагоддзя (1989), Eesti Teaduste Akadeemia medal (1990), Прэмія Макса Планка (1992).

Бюст Ліпмаа ўсталяваны на алеі акадэмікаў Талінскага тэхнічнага ўніверсітэта.

  1. а б Estonian Research Portal Праверана 1 лютага 2019.
  2. Endel Lippmaa süüdistab Eestit vasakpöördes // Eesti Päevaleht — 1998. — ISSN 1406-0779; 2674-4554 Праверана 12 жніўня 2022.