Вялікае Княства Маскоўскае: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др clean up using AWB (7893) |
др clean up using AWB (7893) |
||
Радок 27: | Радок 27: | ||
| [[Рубель]] |
| [[Рубель]] |
||
|} |
|} |
||
'''МАСКОЎСКАЯ ДЗЯРЖАВА''', {{ |
'''МАСКОЎСКАЯ ДЗЯРЖАВА''', {{Вызн2|1=Руская цэнтралізаваная дзяржава}}, {{Вызн2|1=Масковія}}, {{Вызн2|1=Маскоўская Русь}}, {{Вызн2|1=Рускае царства}}<ref>Нацыянальны атлас Беларусі. – Мн., 2002. – 292 с.</ref> ({{lang-en|Muscovy}}, {{lang-de|Moskowien}}), феадальная шматэтнічная дзяржавы канца [[XV стагоддзе|XV]] — 1-ай чвэрці [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]], у якой вакол [[Вялікае княства Маскоўскае|Вялікага княства Маскоўскага]] былі аб'яднаныя паўночна–ўсходнія землі колішняй [[Русь|Русі]]. Назва {{Вызн2|1=Маскоўская дзяржава}} вядомая з [[XIV стагоддзе|XIV ст.]], выкарыстоўванне ж яе ў гістарыяграфіі [[XVI стагоддзе|XVI]]—[[XXI стагоддзе|XXI]] ст. менавіта датычна перыяду з [[XV стагоддзе|XV ст.]] у гісторыі [[Расія|Расіі]] звязана з пераўварэннямі ў Вялікім княстве Маскоўскім пры вялікім князе {{nobr|[[Іван III|Іване III]]}}. Канцом гэтага перыяду лычыцца заканчэнне [[Паўночная вайна 1700-1721|Паўночнай вайны]] ([[1700]]–[[1721]]), калі Маскоўская дзяржава была абвешчана [[Расійская імперыя|Расійскай імперыяй]]. |
||
{{Змест злева}} |
{{Змест злева}} |
||
== Утварэнне пры Іване III == |
== Утварэнне пры Іване III == |
||
Радок 67: | Радок 67: | ||
== ПётрI == |
== ПётрI == |
||
{{main|Пётр I}}{{main|Паўночная вайна 1700-1721}} |
{{main|Пётр I}}{{main|Паўночная вайна 1700-1721}} |
||
Дзяцінства. Юнацтва — Нямецкая слабада, замежныя фаварыты і настаўнікі, пацешныя войска і флот. |
Дзяцінства. Юнацтва — Нямецкая слабада, замежныя фаварыты і настаўнікі, пацешныя войска і флот. Арханглійск. Каспійскае мора. Азоўскія паходы. Вялікае пасольства. [[Паўночная вайна 1700-1721|Паўночная вайна (1700—1721)]] і рэформы ў Маскоўскай дзяржаве. «Вялікі», «бацька Айчыны» і імператар — Расійская імперыя. Згасанне мужчынскай лініі [[Род Раманавых|роду Раманавых]]. |
||
== Гл. таксама == |
== Гл. таксама == |
Версія ад 22:52, 26 сакавіка 2012
| |||
Афіцыйныя мовы | Руская мова | ||
Сталіца | Масква | ||
Манархі | 1263—1303 Данііл Аляксандравіч 1533—1547 Іван IV | ||
Заснавана | 1263 | ||
Валюта | Рубель |
МАСКОЎСКАЯ ДЗЯРЖАВА, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2, Шаблон:Вызн2[1] (англ.: Muscovy, ням.: Moskowien), феадальная шматэтнічная дзяржавы канца XV — 1-ай чвэрці XVIII ст., у якой вакол Вялікага княства Маскоўскага былі аб'яднаныя паўночна–ўсходнія землі колішняй Русі. Назва Шаблон:Вызн2 вядомая з XIV ст., выкарыстоўванне ж яе ў гістарыяграфіі XVI—XXI ст. менавіта датычна перыяду з XV ст. у гісторыі Расіі звязана з пераўварэннямі ў Вялікім княстве Маскоўскім пры вялікім князе Іване III. Канцом гэтага перыяду лычыцца заканчэнне Паўночнай вайны (1700–1721), калі Маскоўская дзяржава была абвешчана Расійскай імперыяй.
Утварэнне пры Іване III
Дзяцінства - унук Вітаўта, міжусобная барацьба з Юр'евічамі. Пачатак княжання. Далучэнне Ноўгарада. Далучэнне Вялікага княства Цвярскога. Падпарадкаванне Пскова. Падпарадкаванне Вялікага княства Разанскага. Стаянне на Угры (1480) - канчатковае вызваленне да татарскай залежнасці. Пачатак барацьбы з Вялікім княтсвам Літоўскім за землі былой Русі. Спадчына Палеалогаў. Жыдоўскія ерасі. Масква - трэці Рым.
За часам Васіля III
Царскі тытул пры Іване IV
У 1547 годзе Іван IV каранаваўся і прыняў тытул "цар і вялікі князь усея Русі".
За часам Фёдара Іванавіча
Звон у званы. Фактычнае рэгенцтва Барыса Гадунова. Смерць царэвіча Дзмітрыя. Згасанне вялікакняскага і царскага роду з Рурыкавічаў.
Смутны час
Барыс Гадуноў
Фёдар Барысавіч Гадуноў
Васіль Шуйскі
Ілжэдзітрый I
Удадзіслаў Ваза
Ілжэдзітрый II
За часам Міхаіла Фёдаравіча
З'яўленне назвы Расія ў мастацкай літаратуры бліжэйшых колаў, як адной з неафіцыйных назваў Маскоўскай дзяржавы. За часа яго сына Аляксея гэтая назва перыядычна трапляе і ў царскі тытул.
Аляксей Міхайлавіч
Фёдар Алясеевіч
За часам рэгенцтва Соф'і
Іван V і ПётрI
ПётрI
Дзяцінства. Юнацтва — Нямецкая слабада, замежныя фаварыты і настаўнікі, пацешныя войска і флот. Арханглійск. Каспійскае мора. Азоўскія паходы. Вялікае пасольства. Паўночная вайна (1700—1721) і рэформы ў Маскоўскай дзяржаве. «Вялікі», «бацька Айчыны» і імператар — Расійская імперыя. Згасанне мужчынскай лініі роду Раманавых.
Гл. таксама
Зноскі
- ↑ Нацыянальны атлас Беларусі. – Мн., 2002. – 292 с.