Туманнасць: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Няма тлумачэння праўкі |
|||
Радок 1: | Радок 1: | ||
[[Выява:Crab Nebula.jpg|thumb|[[Крабападобная туманнасць]] — галактычная туманнасць, якая засталася па выбуху звышновай. Выбух |
[[Выява:Crab Nebula.jpg|thumb|[[Крабападобная туманнасць]] — галактычная туманнасць, якая засталася па выбуху звышновай. Выбух назіраўся кітайскімі і арабскімі астраномамі ў [[1054]] годзе.]] |
||
'''Туманнасць''' — участак [[міжзорнае асяроддзе|міжзорнага асяроддзя]], які |
'''Туманнасць''' — участак [[міжзорнае асяроддзе|міжзорнага асяроддзя]], які выдзяляецца сваім выпраменьваннем або паглынаннем выпраменьвання ў агульным фоне неба. Раней ''туманнасцямі'' называлі любы нерухомы на небе падоўжаны [[астранамічны аб'ект|аб'ект]]. У [[1920-я|20-х]] гадах [[20 стагоддзе|XX стагоддзя]] было адкрыта, што сярод ''туманнасцей'' ёсць шмат [[галактыка|галактык]] (напр., [[Туманнасць Андрамеды]]). Пасля гэтага тэрмін ''туманнасць'' быў звужаны да пазначанага вышэй сэнсу. |
||
Туманнасці складаюцца з [[пыл]]у, [[газ]]у і [[плазма|плазмы]]. |
Туманнасці складаюцца з [[пыл]]у, [[газ]]у і [[плазма|плазмы]]. |
Версія ад 20:12, 13 снежня 2012
Туманнасць — участак міжзорнага асяроддзя, які выдзяляецца сваім выпраменьваннем або паглынаннем выпраменьвання ў агульным фоне неба. Раней туманнасцямі называлі любы нерухомы на небе падоўжаны аб'ект. У 20-х гадах XX стагоддзя было адкрыта, што сярод туманнасцей ёсць шмат галактык (напр., Туманнасць Андрамеды). Пасля гэтага тэрмін туманнасць быў звужаны да пазначанага вышэй сэнсу.
Туманнасці складаюцца з пылу, газу і плазмы.
Гісторыя
Першапачаткова туманнасцямі ў астраноміі лічылі любыя нерухомыя і працяглыя (дыфузныя) прамяністыя астранамічныя аб'екты, у тым ліку зорныя скопішчы або галактыкі па-за Млечным Шляхам, якія не было магчыма размеркаваць па зорках. Некаторыя прыклады падобнага выкарыстання захаваліся да нашага часу. Напрыклад, Галактыку Андрамеды часам называюць «Туманнасцю Андрамеды».
У 1787 годзе Шарль Месье, які актыўна займаўся пошукам камет, склаў каталог нерухомых дыфузных аб'ектаў, падобных да камет. У каталог Месье трапілі як, уласна, туманнасці, гэтак і галактыкі (напрыклад, вышэй прыгаданая галактыка Андрамеды — M31) і шаравыя зорныя скопішчы (M13 — скопішча ў сузор'і Геркулеса).
З развіццём астраноміі і павелічэннем разрознення тэлескопаў, тлумачэнне тэрміна «туманнасць» удакладнялася: частка «туманнасцей» была ідэнтыфікаваная як зорныя скопішчы, былі выяўленыя цёмныя (паглынальныя) газапылавыя туманнасці, і, нарэшце, у 1920-х гадах, спачатку Кнуту Лундмарку, а потым і Эдвіну Хаблу, атрымалася размеркаваць па зорках перыферыйныя вобласці шэрагу галактык і тым самым вызначыць іх прыроду.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Туманнасць