Марсель: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др r2.7.3) (робат змяніў: az:Marsey, lij:Marseggia |
др Bot: Migrating 119 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q23482 (translate me) |
||
| Радок 96: | Радок 96: | ||
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]] |
[[Катэгорыя:Гарады Францыі]] |
||
{{Link GA|es}} |
{{Link GA|es}} |
||
[[af:Marseille]] |
|||
[[am:ማርሴ]] |
|||
[[an:Marsiella]] |
|||
[[ar:مارسيليا]] |
|||
[[arz:مرسيليا]] |
|||
[[ast:Marsella]] |
|||
[[az:Marsey]] |
|||
[[bar:Marseille]] |
|||
[[be-x-old:Марсэль]] |
|||
[[bg:Марсилия]] |
|||
[[br:Marselha]] |
|||
[[bs:Marseille]] |
|||
[[ca:Marsella]] |
|||
[[ceb:Marseille]] |
|||
[[ckb:مارسێی]] |
|||
[[co:Marseglia]] |
|||
[[cs:Marseille]] |
|||
[[cv:Марсель]] |
|||
[[cy:Marseille]] |
|||
[[da:Marseille]] |
|||
[[de:Marseille]] |
|||
[[dsb:Marseille]] |
|||
[[ee:Marseille]] |
|||
[[el:Μασσαλία]] |
|||
[[en:Marseille]] |
|||
[[eo:Marsejlo]] |
|||
[[es:Marsella]] |
|||
[[et:Marseille]] |
|||
[[eu:Marseilla]] |
|||
[[ext:Marsella]] |
|||
[[fa:مارسی]] |
|||
[[fi:Marseille]] |
|||
[[fr:Marseille]] |
|||
[[frp:Marselye]] |
|||
[[fy:Marseille]] |
|||
[[ga:Marseille]] |
|||
[[gd:Marseille]] |
|||
[[gl:Marsella - Marseille]] |
|||
[[he:מרסיי]] |
|||
[[hi:मार्सैय]] |
|||
[[hr:Marseille]] |
|||
[[hsb:Marseille]] |
|||
[[hu:Marseille]] |
|||
[[hy:Մարսել]] |
|||
[[id:Marseille]] |
|||
[[ie:Marseille]] |
|||
[[ilo:Marseille]] |
|||
[[io:Marseille]] |
|||
[[is:Marseille]] |
|||
[[it:Marsiglia]] |
|||
[[ja:マルセイユ]] |
|||
[[ka:მარსელი]] |
|||
[[kab:Marseille]] |
|||
[[kg:Marseille]] |
|||
[[kk:Марсель]] |
|||
[[kl:Marseille]] |
|||
[[ko:마르세유]] |
|||
[[ku:Marsêy]] |
|||
[[la:Massilia]] |
|||
[[lad:Marseya]] |
|||
[[lb:Marseille]] |
|||
[[lij:Marseggia]] |
|||
[[lmo:Marseja]] |
|||
[[lt:Marselis]] |
|||
[[lv:Marseļa]] |
|||
[[mg:Marseille]] |
|||
[[mk:Марсеј]] |
|||
[[mn:Марсель]] |
|||
[[mr:मार्सेल]] |
|||
[[ms:Marseille]] |
|||
[[my:မာဆေးမြို့]] |
|||
[[mzn:مارسی]] |
|||
[[nah:Marseille]] |
|||
[[nap:Marsiglia]] |
|||
[[nds:Marseille]] |
|||
[[nl:Marseille]] |
|||
[[nn:Marseille]] |
|||
[[no:Marseille]] |
|||
[[nrm:Marsêle]] |
|||
[[oc:Marselha]] |
|||
[[os:Марсель]] |
|||
[[pl:Marsylia]] |
|||
[[pms:Marsèja]] |
|||
[[pnb:مارسیلز]] |
|||
[[pt:Marselha]] |
|||
[[qu:Marseille]] |
|||
[[ro:Marsilia]] |
|||
[[roa-rup:Marseille]] |
|||
[[ru:Марсель]] |
|||
[[sc:Marsiglia]] |
|||
[[scn:Marsigghia]] |
|||
[[sco:Marseille]] |
|||
[[sh:Marseille]] |
|||
[[simple:Marseille]] |
|||
[[sk:Marseille]] |
|||
[[sl:Marseille]] |
|||
[[sq:Marseille]] |
|||
[[sr:Марсељ]] |
|||
[[stq:Marseille]] |
|||
[[sv:Marseille]] |
|||
[[sw:Marseille]] |
|||
[[szl:Marsylijo]] |
|||
[[ta:மர்சேய்]] |
|||
[[th:มาร์แซย์]] |
|||
[[tl:Marsella]] |
|||
[[tr:Marsilya]] |
|||
[[tt:Марсель]] |
|||
[[uk:Марсель]] |
|||
[[ur:مارسیلز]] |
|||
[[vec:Marsegia]] |
|||
[[vi:Marseille]] |
|||
[[vls:Marseille]] |
|||
[[vo:Marseille]] |
|||
[[war:Marseille]] |
|||
[[wuu:马赛]] |
|||
[[xmf:მარსელი]] |
|||
[[yi:מארסיי]] |
|||
[[zh:马赛]] |
|||
[[zh-yue:馬賽]] |
|||
Версія ад 17:56, 8 сакавіка 2013
Горад
Марсель на карце Францыі   | ||||||||||||||||||||||||||||||
![Герб[d]](/w/index.php?title=%D0%90%D0%B4%D0%BC%D1%8B%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%B5:Upload&wpDestFile=Blason-Marseille.jpg){kind=link}
МАРСЕЛЬ (фр.: Marseille, ІРА: [maʁsɛj], мясцовае вымаўленне [mɑχˈsɛjɐ]; аксіт.: Marselha, ІРА: [maʀˈsejɔ, maʀˈsijɔ]) — горад у Францыі. Знаходзіцца на беразе Ліёнскага заліва (Міжземнае мора). У 2007 разам з прыгарадамі ў Марселі жылі 1.605 тыс. жыхароў.
Гісторыя
Заснаваны ў VI ст. да н.э. як грэчаская калонія Масалія. Гандлёвы і культурны цэнтр, порт, сапернічаў з Карфагенам (марская бітва ў VI сг. да н.э.). У 49 да н.э. заваяваны рымлянамі, у 476 — вестготамі, у 539 — франкамі, у 735 зруйнаваны арабамі. 3 879 у каралеўстве Арэлат, з XI ст. ў графстве Праванс. У час крыжовых паходаў адзін з найбуйнейшых гандлёвых цэнтраў Міжэемнамор'я. 3 1214 незалежны горад. У 1481 раэам з Правансам перайшоў пад уладу французскіх каралёў. 3 канда XVII ст. цэнтр керамічнай прамысловасці. Падарваная ў пач. XIX ст. кантынентааьнай блакадай эканоміка Марселя пачала хутка развівацца ў 2-й пал. XIX ст. пасля адкрыцця Суэцкага канала (1869) і французскай экспансіі ў Паўночную Афрыку. У II сусветную вайну акупіраваны італа-нямецкімі войскамі (1942—44), адзін з цэнтраў Руху Супраціўлення.
Транспарт
Буйнейшы порт Францыі на Міжземным моры. Вузел чыгунак і аўтадарог. Міжнародны аэрапорт. Метрапалітэн.
Пачатковы пункт транс'еўрапейскага нафтаправода на Страсбург і Карлсруэ (Германія).
Прамысловасць
Важны прамысловы цэнтр. Нафтаперапрацоўка, нафтахімічная прамысловасць, судна- і авіябудаванне.
Навука, адукацыя, культура
Дзейнічаюць 3 ўніверсітэты. Музеі археалогіі, прыгожых мастацтваў і інш. Марскі акварыум. Развіваецца турызм.
Славутасці
Руіны старажытна-рымскіх збудаванняў, арітэктурныя помнікі XI—XIX ст. На востраве каля Марселя размешчаны замак Іф (XVI ст.).
Выбітныя ўраджэнцы
- Фернандэль — французскі акцёр
- Эдмон Растан
- Марыс Бежар
Літаратура
- Марсель // БЭ ў 18 т. Т. 10. Мн., 2000.