Карпентарыя: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др Bot: Migrating 43 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q180844 (translate me) |
+літ-ра |
||
| Радок 15: | Радок 15: | ||
З заліва Карпентарыя пачалося даследаванне еўрапейцамі Аўстраліі. Першае пэўнае паведамленне пра назіранне еўрапейцамі аўстралійскай тэрыторыі адносіцца да [[1606]] года, калі экспедыцыя галандца [[Білем Янсзан|Вілема Янсана]] на караблі «Дзёйфкен» даследавала заліў Карпентарыя і высадзілася на бераг на паўвостраве [[Кейп-Ёрк]]. Праз 17 гадоў у [[1623]] экспедыцыя [[Ян Карстэнс|Яна Карстэнса]] і [[Віль ван Колстэр|Віля ван Колстэра]] на караблях «[[Пера]]» і «[[Арнем]]», ідучы ад Новай Гвінеі на поўдзень, зайшла ў вялікі заліў, бераг якога быў імі агледжаны пры пошуку прыдатнай для піцця вады. Па імі аднаго з гэтых караблёў атрымаў сваю назву паўвостраў [[Арнем-Лэнд]], заліў тады ж атрымаў назву Карпентарыя ў гонар [[Пітэр дэ Карпенцье|Пітэра дэ Карпенцье]]. Карстэнс ахарактарызаваў гэты плоскі і нізінны бераг як «самы бясплодны на Зямлі», а яго жахароў як «самых бедных і жаласных людзей». У [[1802]] годзе англійскі мараплавец [[Мэцью Фліндэрс|Мэцью Фліндэрс]] абследаваў усходняе і паўночнае ўзбярэжжа Аўстраліі і зрабіў здымкі заліва. |
З заліва Карпентарыя пачалося даследаванне еўрапейцамі Аўстраліі. Першае пэўнае паведамленне пра назіранне еўрапейцамі аўстралійскай тэрыторыі адносіцца да [[1606]] года, калі экспедыцыя галандца [[Білем Янсзан|Вілема Янсана]] на караблі «Дзёйфкен» даследавала заліў Карпентарыя і высадзілася на бераг на паўвостраве [[Кейп-Ёрк]]. Праз 17 гадоў у [[1623]] экспедыцыя [[Ян Карстэнс|Яна Карстэнса]] і [[Віль ван Колстэр|Віля ван Колстэра]] на караблях «[[Пера]]» і «[[Арнем]]», ідучы ад Новай Гвінеі на поўдзень, зайшла ў вялікі заліў, бераг якога быў імі агледжаны пры пошуку прыдатнай для піцця вады. Па імі аднаго з гэтых караблёў атрымаў сваю назву паўвостраў [[Арнем-Лэнд]], заліў тады ж атрымаў назву Карпентарыя ў гонар [[Пітэр дэ Карпенцье|Пітэра дэ Карпенцье]]. Карстэнс ахарактарызаваў гэты плоскі і нізінны бераг як «самы бясплодны на Зямлі», а яго жахароў як «самых бедных і жаласных людзей». У [[1802]] годзе англійскі мараплавец [[Мэцью Фліндэрс|Мэцью Фліндэрс]] абследаваў усходняе і паўночнае ўзбярэжжа Аўстраліі і зрабіў здымкі заліва. |
||
== Літаратура == |
|||
{{зноскі}} |
|||
* {{Крыніцы/БелЭн|8}} |
|||
[[Катэгорыя:Залівы Аўстраліі]] |
[[Катэгорыя:Залівы Аўстраліі]] |
||
Версія ад 23:06, 12 сакавіка 2016
Карпента́рыя (англ.: Gulf of Carpentaria) — заліў Арафурскага мора на поўначы Аўстраліі. Абмежаваны паўастравамі Арнем-Ленд (на захадзе) і Кейп-Ёрк (на усходзе). Заходзіць у мацерык на 600 км.
Заліў адносна мелкаводны (максімальная глыбіня — 69 м). Сярэднямесячная тэмпература вады на паверхні ў большай частцы Карпентарыі ўзімку 23-25 °C, летам 29 °C. Салёнасць 34,8 праміле.
Велічыня прыліваў да 3,2 м. Прылівы няправільныя паўсутачныя. У берагоў моцныя прыліва-адліўныя цячэнні.
У заліве размешчаны астравы Уэлслі, Грут-Айленд і Бікертан. У заліў упадае рака Фліндэрс.
У заліве назіраецца рэдкая метэаралагічная з'ява Ранішняя глорыя.
Гісторыя
З заліва Карпентарыя пачалося даследаванне еўрапейцамі Аўстраліі. Першае пэўнае паведамленне пра назіранне еўрапейцамі аўстралійскай тэрыторыі адносіцца да 1606 года, калі экспедыцыя галандца Вілема Янсана на караблі «Дзёйфкен» даследавала заліў Карпентарыя і высадзілася на бераг на паўвостраве Кейп-Ёрк. Праз 17 гадоў у 1623 экспедыцыя Яна Карстэнса і Віля ван Колстэра на караблях «Пера» і «Арнем», ідучы ад Новай Гвінеі на поўдзень, зайшла ў вялікі заліў, бераг якога быў імі агледжаны пры пошуку прыдатнай для піцця вады. Па імі аднаго з гэтых караблёў атрымаў сваю назву паўвостраў Арнем-Лэнд, заліў тады ж атрымаў назву Карпентарыя ў гонар Пітэра дэ Карпенцье. Карстэнс ахарактарызаваў гэты плоскі і нізінны бераг як «самы бясплодны на Зямлі», а яго жахароў як «самых бедных і жаласных людзей». У 1802 годзе англійскі мараплавец Мэцью Фліндэрс абследаваў усходняе і паўночнае ўзбярэжжа Аўстраліі і зрабіў здымкі заліва.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1999. — Т. 8. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0144-3 (т. 8).