Алег Юр’евіч Латышонак: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
Радок 25: Радок 25:


== Біяграфічныя звесткі ==
== Біяграфічныя звесткі ==
Нарадзіўся ў сям'і беларускіх інтэлігентаў. Бацька — Юрый, выхадзец з-пад [[Шаркоўшчына|Шаркоўшчыны]] на Віленшчыне (цяпер Віцебская вобласць). Маці — Вера (з роду Стоцкіх) з наднарваўскай вёскі Лука на Беласточчыне.
Нарадзіўся ў сям'і беларускіх [[інтэлігент]]аў. Бацька — Юрый, выхадзец з-пад [[Шаркоўшчына|Шаркоўшчыны]] на [[Віленшчына|Віленшчын]]е (цяпер Віцебская вобласць). Маці — Вера (з роду Стоцкіх) з наднарваўскай вёскі [[Лука]] на Беласточчыне.


У 1965 годзе сям'я Латышонкаў пераехала ў [[Беласток]] «да сваіх». Тут Алег скончыў школу і ліцэй, дзе быў адным з заснавальнікаў скаўцкай воднай дружыны «Чаму б не» і аўтарам яе назову.
У [[1965]] годзе сям'я Латышонкаў пераехала ў [[Беласток]] «да сваіх». Тут Алег скончыў школу і ліцэй, дзе быў адным з заснавальнікаў скаўцкай воднай дружыны «Чаму б не» і аўтарам яе назову.


У 1980 годзе скончыў гістарычна-філасафічны факультэт Ягелонскага ўніверсітэта ў Кракаве. Вярнуўшыся ў Беласток, працаваў настаўнікам гісторыі ў сельскагаспадарчым механічным тэхнікуме ў Супраслі.
У [[1980]] годзе скончыў гістарычна-філасафічны факультэт [[Ягелонскі ўніверсітэт|Ягелонскага ўніверсітэта]] ў [[Кракаў|Крака]]ве. Вярнуўшыся ў [[Беласток]], працаваў настаўнікам гісторыі ў сельскагаспадарчым механічным тэхнікуме ў [[Супрасль|Супрасл]]і.


У 1982 годзе аршытаваны за дзейнасць у падпольным руху «Салідарнасць», восем месяцаў правёў у беластоцкім арышце. Пасля вызвалення выехаў у Кракаў, дзе працаваў у Кракаўскім Гістарычным музеі і ў Інстытуце даследавання Палоніі (польскага зямляцтва) Ягелонскага ўніверсітэта.
У [[1982]] годзе аршытаваны за дзейнасць у падпольным руху «[[Салідарнасць (рух)|Салідарнасць]]», восем месяцаў правёў у беластоцкім арышце. Пасля вызвалення выехаў у Кракаў, дзе працаваў у [[Кракаўскі гістарычны музей|Кракаўскім Гістарычным музеі]] і ў Інстытуце даследавання Палоніі (польскага зямляцтва) Ягелонскага ўніверсітэта.


У канцы 80-х далучыўся да беларускага студэнцкага руху. Быў адным з заснавальнікаў беларускага рокавага фестывалю «Басовішча» і аўтарам яго назвы. Сябра-заснавальнік нефармальнага Беларускага Клуба, які займаўся падрыхтоўкай да палітычнай дзейнасці апазіцыйнай беларускай эліты.
У канцы [[1980-я|80-х]] далучыўся да беларускага студэнцкага руху. Быў адным з заснавальнікаў беларускага рокавага фестывалю «[[Басовішча]]» і аўтарам яго назвы. Сябра-заснавальнік нефармальнага [[Беларускі Клуб|Беларускага Клуб]]а, які займаўся падрыхтоўкай да палітычнай дзейнасці апазіцыйнай беларускай эліты.


У 1991 годзе вярнуўся ў Беласток і распачаў працу ў Музеі Войска, адначасова ведучы актыўную грамадска-палітычную дзейнасць. У 1992—1994 гадах старшыня Галоўнай Рады Беларускага Дэмакратычнага Аб'яднання, адзінай партыі нацыянальнай меншасці ў Польшчы. У 1993—1997 гадах працаваў журналістам тыднёвіка «Ніва». З 1995 — член Управы Беларускага саюза ў Рэспубліцы Польшча, з 1997 намеснік старшыні Цэнтра грамадзянскай адукацыі Польшча-Беларусь. У 1998 годзе сустваральнік беларускага радыё «Рацыя».
У [[1991]] годзе вярнуўся ў Беласток і распачаў працу ў [[Музей Войска (Беласток)|Музеі Войска]], адначасова ведучы актыўную грамадска-палітычную дзейнасць. У [[1992]]—[[1994]] гадах старшыня Галоўнай Рады Беларускага Дэмакратычнага Аб'яднання, адзінай партыі нацыянальнай меншасці ў Польшчы. У [[1993]]—[[1997]] гадах працаваў журналістам тыднёвіка «[[Ніва (газета)|Ніва]]». З [[1995]] — член Управы Беларускага саюза ў Рэспубліцы Польшча, з [[1997]] намеснік старшыні Цэнтра грамадзянскай адукацыі Польшча-Беларусь. У [[1998]] годзе сустваральнік беларускага радыё «[[Рацыя (радыё)|Рацыя]]».


У 1996 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю ва Універсітэце імя Мікалая Каперніка ў Торуні («Беларускія ваенныя фарміраванні 1917—1923»). З 1997 года — выклачык Кафедры беларускай культуры Беластоцкага ўніверсітэта. Разам з Яўгенам Мірановічам напісаў падручнік «Гісторыя Беларусі ад паловы XVIII да канца XX стагоддзя».
У [[1996]] г. абараніў кандыдацкую дысертацыю ва [[Універсітэт імя Мікалая Каперніка|Універсітэце імя Мікалая Каперніка]] ў [[Торунь|Торун]]і («Беларускія ваенныя фарміраванні 1917—1923»). З [[1997]] года — выклачык Кафедры беларускай культуры [[Беластоцкі ўніверсітэт|Беластоцкага ўніверсітэт]]а. Разам з Яўгенам Мірановічам напісаў падручнік «Гісторыя Беларусі ад паловы XVIII да канца XX стагоддзя».


У 2007 г. ва Універсітэце імя Мікалая Каперніка ў Торуні абараніў доктарскую працу «Ад русінаў белых да беларусаў. Вытокі беларускай нацыянальнай ідэі». У красавіку [[2007]] года ў [[Горад Беласток|Беластоку]] выйшла яго чарговая кніга [[Кніга «Ад белых русаў да беларусаў»|«Ад белых русаў да беларусаў»]], прысвечаная паўставанню беларускай народнай тоеснасці. У 2008 годзе перавёўся на Кафедру міжнародных адносін у Інстытуце гісторыі Беластоцкага ўніверсітэта. У гэтым жа годзе ўбачыў свет першы том збору яго твораў на беларускай мове «Жаўнеры БНР».
У [[2007]] г. ва Універсітэце імя Мікалая Каперніка ў Торуні абараніў доктарскую працу «Ад русінаў белых да беларусаў. Вытокі беларускай нацыянальнай ідэі». У красавіку [[2007]] года ў [[Горад Беласток|Беластоку]] выйшла яго чарговая кніга [[Кніга «Ад белых русаў да беларусаў»|«Ад белых русаў да беларусаў»]], прысвечаная паўставанню беларускай народнай тоеснасці. У 2008 годзе перавёўся на Кафедру міжнародных адносін у Інстытуце гісторыі Беластоцкага ўніверсітэта. У гэтым жа годзе ўбачыў свет першы том збору яго твораў на беларускай мове «Жаўнеры БНР».


У 2009 годзе ў Вільні выдаў кнігу «Нацыянальнасць — Беларус». Кніга прысвечана пытанням этнагенезу беларусаў.
У [[2009]] годзе ў Вільні выдаў кнігу «Нацыянальнасць — Беларус». Кніга прысвечана пытанням этнагенезу беларусаў.


Суаўтар і рэдактар кнігі «Гісторыя беларусаў Падляшша» (2017), якая ахоплівае перыяд ад зыходу ледавіка да найноўшай гісторыі.
Суаўтар і рэдактар кнігі «Гісторыя беларусаў Падляшша» (2017), якая ахоплівае перыяд ад зыходу ледавіка да найноўшай гісторыі.


З 1996 года — старшыня [[Беларускае гістарычнае таварыства|Беларускага гістарычнага таварыства]], член Усходнеславянскай камісіі Польскай Акадэміі Умення і Камісіі славянскіх даследаванняў Камітэта гістарычных навук Польскай Акадэміі Навук.
З [[1996]] года — старшыня [[Беларускае гістарычнае таварыства|Беларускага гістарычнага таварыства]], член Усходнеславянскай камісіі Польскай Акадэміі Умення і Камісіі славянскіх даследаванняў Камітэта гістарычных навук [[Польская акадэмія навук|Польскай Акадэміі Навук]].


== Адзнакі і ўзнагароды ==
== Адзнакі і ўзнагароды ==

Версія ад 13:48, 4 студзеня 2018

Алег Юр'евіч Латышонак
польск.: Oleg Łatyszonek
Дата нараджэння 27 мая 1957(1957-05-27) (66 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Род дзейнасці навуковец, гісторык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера гісторыя
Месца працы
Навуковая ступень доктар гістарычных навук
Навуковае званне прафесар
Альма-матар
Член у
Узнагароды
Ордэн Адраджэння Польшчы 5-й ступені
Подпіс Выява аўтографа

Алег Юр'евіч Латышо́нак (27 мая 1957, Эльблёнг) — доктар гістарычных навук, старшыня Беларускага гістарычнага таварыства ў Польшчы, выкладчык Беластоцкага ўніверсітэта.

Біяграфічныя звесткі

Нарадзіўся ў сям'і беларускіх інтэлігентаў. Бацька — Юрый, выхадзец з-пад Шаркоўшчыны на Віленшчыне (цяпер Віцебская вобласць). Маці — Вера (з роду Стоцкіх) з наднарваўскай вёскі Лука на Беласточчыне.

У 1965 годзе сям'я Латышонкаў пераехала ў Беласток «да сваіх». Тут Алег скончыў школу і ліцэй, дзе быў адным з заснавальнікаў скаўцкай воднай дружыны «Чаму б не» і аўтарам яе назову.

У 1980 годзе скончыў гістарычна-філасафічны факультэт Ягелонскага ўніверсітэта ў Кракаве. Вярнуўшыся ў Беласток, працаваў настаўнікам гісторыі ў сельскагаспадарчым механічным тэхнікуме ў Супраслі.

У 1982 годзе аршытаваны за дзейнасць у падпольным руху «Салідарнасць», восем месяцаў правёў у беластоцкім арышце. Пасля вызвалення выехаў у Кракаў, дзе працаваў у Кракаўскім Гістарычным музеі і ў Інстытуце даследавання Палоніі (польскага зямляцтва) Ягелонскага ўніверсітэта.

У канцы 80-х далучыўся да беларускага студэнцкага руху. Быў адным з заснавальнікаў беларускага рокавага фестывалю «Басовішча» і аўтарам яго назвы. Сябра-заснавальнік нефармальнага Беларускага Клуба, які займаўся падрыхтоўкай да палітычнай дзейнасці апазіцыйнай беларускай эліты.

У 1991 годзе вярнуўся ў Беласток і распачаў працу ў Музеі Войска, адначасова ведучы актыўную грамадска-палітычную дзейнасць. У 19921994 гадах старшыня Галоўнай Рады Беларускага Дэмакратычнага Аб'яднання, адзінай партыі нацыянальнай меншасці ў Польшчы. У 19931997 гадах працаваў журналістам тыднёвіка «Ніва». З 1995 — член Управы Беларускага саюза ў Рэспубліцы Польшча, з 1997 намеснік старшыні Цэнтра грамадзянскай адукацыі Польшча-Беларусь. У 1998 годзе сустваральнік беларускага радыё «Рацыя».

У 1996 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю ва Універсітэце імя Мікалая Каперніка ў Торуні («Беларускія ваенныя фарміраванні 1917—1923»). З 1997 года — выклачык Кафедры беларускай культуры Беластоцкага ўніверсітэта. Разам з Яўгенам Мірановічам напісаў падручнік «Гісторыя Беларусі ад паловы XVIII да канца XX стагоддзя».

У 2007 г. ва Універсітэце імя Мікалая Каперніка ў Торуні абараніў доктарскую працу «Ад русінаў белых да беларусаў. Вытокі беларускай нацыянальнай ідэі». У красавіку 2007 года ў Беластоку выйшла яго чарговая кніга «Ад белых русаў да беларусаў», прысвечаная паўставанню беларускай народнай тоеснасці. У 2008 годзе перавёўся на Кафедру міжнародных адносін у Інстытуце гісторыі Беластоцкага ўніверсітэта. У гэтым жа годзе ўбачыў свет першы том збору яго твораў на беларускай мове «Жаўнеры БНР».

У 2009 годзе ў Вільні выдаў кнігу «Нацыянальнасць — Беларус». Кніга прысвечана пытанням этнагенезу беларусаў.

Суаўтар і рэдактар кнігі «Гісторыя беларусаў Падляшша» (2017), якая ахоплівае перыяд ад зыходу ледавіка да найноўшай гісторыі.

З 1996 года — старшыня Беларускага гістарычнага таварыства, член Усходнеславянскай камісіі Польскай Акадэміі Умення і Камісіі славянскіх даследаванняў Камітэта гістарычных навук Польскай Акадэміі Навук.

Адзнакі і ўзнагароды

У 2000 годзе адзначаны адзнакай «Заслужаны дзеяч культуры». У 2008 — Кавалерскім крыжам Ордэна Адраджэння Польшчы.

Цікавыя факты

У беларускай гістарычнай супольнасці вядомы вялікі рост Алега Латышонка — 2 м 3 см.

Зноскі

Літаратура

  • Łatyszonek, O. Od rusinów białych do białorusinów. U źrodeł białoruskiej idei narodowej / O. Łatyszonek. — Białystok : Wyd-wo uniwersytetu w Białymstoku, 2006. — 390 s.
  • Латышонак, А. Гісторыя Беларусі ад сярэдзіны XVIII — да пачатку ХХІ ст. / А. Латышонак, Я. Мірановіч. — Вільня–Беласток : Інстытут беларусістыкі, Беларускае гістарычнае таварыства, 2010. — 368 с.

Спасылкі