Эдвард Коцбек: Розніца паміж версіямі

Эдвард Коцбек
Эдвард Коцбек
	славенск.: Edvard Kocbek
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	27 верасня 1904
Месца нараджэння	Светы Юрый аб Шчаўніцы[d], Герцагства Штырыя, Аўстра-Венгрыя;
Дата смерці	3 лістапада 1981 (77 гадоў)
Месца смерці	Любляна, СФРЮ;
Пахаванне	могілкі Жале[d];
Грамадзянства	СФРЮ; Каралеўства Югаславія; Каралеўства сербаў, харватаў і славенцаў[d]; Цыслейтанія;
Альма-матар	Люблянскі ўніверсітэт;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	мовазнавец, паэт, камісар, пісьменнік, перакладчык, палітык, партызан, эсэіст
Мова твораў	славенская мова
Узнагароды	Prešeren Award[d]
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[дагледжаная версія]

Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 00:46, 23 красавіка 2020

Эдвард Коцбек (славенск.: Edvard Kocbek; 27 верасня 1904, Светы Юрый аб Шчаўныцы, пад Марыбарам, Ніжняя Штырыя, Аўстра-Венгрыя — 3 лістапада 1981, Любляна) — славенскі паэт, празаік, драматург, дзяржаўны і палітычны дзеяч.

Біяграфія

Сын царкоўнага арганіста. Два гады вывучаў багаслоўе ў Марыбары, потым перавёўся на раманскую філалогію ў Любланскі ўніверсітэт (1927-1930). Працаваў настаўнікам, належаў да левых каталікоў, якія знаходзіліся пад уплывам Рамана Гвардзіні (у 1928-1929 Коцбек слухаў у Берліне лекцыі Гвардзіні), супрацоўнічаў з каталіцкімі часопісамі Крыж і Дом і свет. У час знаходжання ў Францыі ў 1931-1932 гадах пазнаёміўся і зблізіўся з французскімі персаналістамі. З пачаткам грамадзянскай вайны ў Іспаніі выступіў з рэзкай крытыкай пазіцыі іспанскага духавенства, што выклікала вялікае незадавальненне вярхоў славенскага каталіцтва і стала падставай для закрыцця часопіса Дом і свет, дзе былі апублікаваны яго Думкі аб Іспаніі. У 1938-1943 гадах выдаваў персаналісцкі часопіс Справа. Пасля ўварвання нацыстаў выступіў адным з заснавальнікаў вызваленчага фронту, знаходзіўся ў падполлі, потым далучыўся да югаслаўскіх партызан.

Пасля вайны — міністр Славеніі ў саюзным урадзе, намеснік старшыні Народнага сходу Рэспублікі Славенія. Аднак пасля выхаду ў свет кнігі аўтабіяграфічных навел Страх і мужнасць (1951), якая ўзняла пытанне аб маральным выбары і чалавечай цане з-за дзеянняў антыфашысцкага падполля і партызанскага Супраціву, ён быў зняты з усіх пастоў, выцеснены з палітычнага і грамадскага жыцця, апынуўся ў поўнай ізаляцыі, трапіў пад сакрэтнае назіранне спецслужбаў (зрэшты, персанальная справа №584 на яго была заведзена ўжо ў 1944 годзе). За ім сачылі і на яго даносілі, сярод іншых, блізкія сябры. Коцбек займаўся ў гэты час перакладамі з французскай і нямецкай моў (Бальзак, Мапасан, Экзюперы, Макс Фрыш).

Пасля публікацыі ў 1975 годзе ў трыесцінскім часопісе Залив інтэрв'ю пісьменніка, у якім ён рэзка асудзіў масавую расправу над больш чым 10 тысячамі членамі руху Славенскае домабранства і іх блізкіх югаслаўскімі партызанамі (Блайбургская рэзня), Коцбек на некалькі гадоў фактычна апынуўся пад хатнім арыштам, супраць яго была разгорнутая кампанія публічнай цкавання. Ад судовага пераследу яго выратавала актыўнае ўмяшальніцтва інтэлектуалаў Захаду, вялікую падтрымку яму аказаў Генрых Бёль.

Творчасць

Першую кнігу вершаў Коцбек апублікаваў у 1924 годзе. Пасля некалькіх дзесяцігоддзяў замоўчвання яго творчасць знайшла прызнанне напрыканцы 1980-х гадоў у краіне і за граніцай. Яго творы перакладзены на многія еўрапейскія мовы, манаграфіі пра яго апублікаваныя на англійскай, французскай, нямецкай, італьянскай, польскай мовах. Вершы і проза Коцбек паўплывалі на наступныя пакаленні славенскіх пісьменнікаў.

У гонар паэта названы вуліцы ў Любляне і Цэле. Да яго стагоддзя, шырока адзначанае ў Славеніі, у адным з паркаў Любляны ў 2004 годзе быў устаноўлены помнік пісьменніку. Была выпушчана паштовая марка з яго партрэтам.

Зноскі

↑ ^а ^б Edvard Kocbek // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^а ^б The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

Літаратура

Edvard Kocbek/ France Pibernik, Jurij Kocbek, eds. Сelje: Mohorjeva družba, 2004 (к столетию писателя)
Omerza I. Edvard Kocbek: osebni dosje št. 584. Ljubljana: Karantanija, 2010 (документальная монография о преследовании писателя)
Inkret A. In stoletje bo zardelo: Kocbek, življenje in delo. Ljubljana: Modrijan, 2011

[_ad34028698d4b5fb-1] а ^б Edvard Kocbek // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_10b155886aaeecb8-2] а ^б The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[1]

[2]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 {{Пісьменнік}}
-'''Эдвард Коцбек''' ({{lang-sl| Edvard Kocbek}}; {{ДН|27|9|1904}}, Светы Юры аб Шчаўныцы, пад [[Марыбор]]ам, [[Ніжняя Штырыя]], [[Аўстра-Венгрыя]] — {{ДС|3|11|1981}}, {{МС|Любляна||}}) — славенскі паэт, празаік, драматург, дзяржаўны і палітычны дзеяч.
+'''Эдвард Коцбек''' ({{lang-sl| Edvard Kocbek}}; {{ДН|27|9|1904}}, Светы Юрый аб Шчаўныцы, пад [[Марыбар]]ам, [[Ніжняя Штырыя]], [[Аўстра-Венгрыя]] — {{ДС|3|11|1981}}, {{МС|Любляна||}}) — славенскі паэт, празаік, драматург, дзяржаўны і палітычны дзеяч.
 == Біяграфія ==
-Сын царкоўнага арганіста. Два гады вывучаў багаслоўе ў Марыборы, потым перавёўся на раманскую філалогію ў [[Люблянскі ўніверсітэт|любланскі ўніверсітэт]] (1927-1930). Працаваў настаўнікам, належаў да левых каталікоў, якія знаходзіліся пад уплывам [[Рамана Гвардзіні]] (у 1928-1929 Коцбек слухаў у Берліне лекцыі Гвардзіні), супрацоўнічаў з каталіцкімі часопісамі ''Крыж'' і ''Дом і свет''. У час знаходжання ў Францыі ў 1931-1932 гадах пазнаёміўся і зблізіўся з французскімі персаналістамі. З пачаткам грамадзянскай вайны ў Іспаніі выступіў з рэзкай крытыкай пазіцыі іспанскага духавенства, што выклікала вялікае незадавальненне вярхоў славенскага каталіцтва і стала падставай для закрыцця часопіса ''Дом і свет'', дзе былі апублікаваны яго ''Думкі аб Іспаніі''. У 1938-1943 гадах выдаваў персаналісцкі часопіс ''Справа''. Пасля ўварвання нацыстаў выступіў адным з заснавальнікаў вызваленчага фронту, знаходзіўся ў падполлі, потым далучыўся да югаслаўскіх партызан.
+Сын царкоўнага арганіста. Два гады вывучаў багаслоўе ў [[Марыбар|Марыбары]], потым перавёўся на раманскую філалогію ў [[Люблянскі ўніверсітэт|Любланскі ўніверсітэт]] (1927-1930). Працаваў настаўнікам, належаў да левых каталікоў, якія знаходзіліся пад уплывам [[Рамана Гвардзіні]] (у 1928-1929 Коцбек слухаў у Берліне лекцыі Гвардзіні), супрацоўнічаў з каталіцкімі часопісамі ''Крыж'' і ''Дом і свет''. У час знаходжання ў Францыі ў 1931-1932 гадах пазнаёміўся і зблізіўся з французскімі персаналістамі. З пачаткам [[Грамадзянская вайна ў Іспаніі|грамадзянскай вайны ў Іспаніі]] выступіў з рэзкай крытыкай пазіцыі іспанскага духавенства, што выклікала вялікае незадавальненне вярхоў славенскага каталіцтва і стала падставай для закрыцця часопіса ''Дом і свет'', дзе былі апублікаваны яго ''Думкі аб Іспаніі''. У 1938-1943 гадах выдаваў персаналісцкі часопіс ''Справа''. Пасля ўварвання нацыстаў выступіў адным з заснавальнікаў вызваленчага фронту, знаходзіўся ў падполлі, потым далучыўся да югаслаўскіх партызан.
 Пасля вайны — міністр Славеніі ў саюзным урадзе, намеснік старшыні Народнага сходу Рэспублікі Славенія. Аднак пасля выхаду ў свет кнігі аўтабіяграфічных навел ''Страх і мужнасць'' ([[1951]]), якая ўзняла пытанне аб маральным выбары і чалавечай цане з-за дзеянняў антыфашысцкага падполля і партызанскага Супраціву, ён быў зняты з усіх пастоў, выцеснены з палітычнага і грамадскага жыцця, апынуўся ў поўнай ізаляцыі, трапіў пад сакрэтнае назіранне спецслужбаў (зрэшты, персанальная справа №584 на яго была заведзена ўжо ў 1944 годзе). За ім сачылі і на яго даносілі, сярод іншых, блізкія сябры. Коцбек займаўся ў гэты час перакладамі з французскай і нямецкай моў ([[Бальзак]], [[Мапасан]], [[Экзюперы]], [[Макс Фрыш]]).