Разецкі камень: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др Робат: la:Tabula Rosettana — абраны артыкул |
дрНяма тлумачэння праўкі |
||
Радок 2: | Радок 2: | ||
'''Разецкі камень''' — пліта з гранадыарыта, знойдзеная ў [[1799]] годзе ў [[Егіпет|Егіпце]] каля невялікага горада Разета (зараз Рашыд), недалёка ад [[горад Александрыя|Александрыі]], з выбітымі на ёй трыма ідэнтычнымі па сэнсе тэкстамі, у тым ліку двума на старажытнаегіпецкай мове - напісана старажытнаегіпецкімі іерогліфамі і егіпецкім дематычным пісьмом, і аднім тэкстам на старажытнагрэчаскай мове. Старажытнагрэчаскі быў добра вядомы лінгвістам, і супастаўленне трох тэкстаў паслужыла адпраўной кропкай для расшыфроўкі егіпецкіх іерогліфаў. З 1802 Разецкиікамень захоўваецца ў [[Брытанскі музей|Брытанскім музеі]] (Інв. нумар EA 24). |
'''Разецкі камень''' — пліта з гранадыарыта, знойдзеная ў [[1799]] годзе ў [[Егіпет|Егіпце]] каля невялікага горада Разета (зараз Рашыд), недалёка ад [[горад Александрыя|Александрыі]], з выбітымі на ёй трыма ідэнтычнымі па сэнсе тэкстамі, у тым ліку двума на старажытнаегіпецкай мове - напісана старажытнаегіпецкімі іерогліфамі і егіпецкім дематычным пісьмом, і аднім тэкстам на старажытнагрэчаскай мове. Старажытнагрэчаскі быў добра вядомы лінгвістам, і супастаўленне трох тэкстаў паслужыла адпраўной кропкай для расшыфроўкі егіпецкіх іерогліфаў. З 1802 Разецкиікамень захоўваецца ў [[Брытанскі музей|Брытанскім музеі]] (Інв. нумар EA 24). |
||
Тэкст каменя ўяўляе сабой надпіс-падзяку, якую ў 196 |
Тэкст каменя ўяўляе сабой надпіс-падзяку, якую ў [[196 да н.э.]] егіпецкія жрацы адрасавалі [[Пталамей V Эпіфан|Пталамею V Эпіфану]], чарговаму манарху з дынастыі Пталемееў. Пачатак тэксту: «Новага цара, які атрымаў царства ад бацькі» ... У эліністычны перыяд многія падобныя дакументы ў межах грэчаскай айкумены распаўсюджваліся ў выглядзе бі- або трылінгвістычных тэкстаў, што і саслужыла пасля добрую службу лінгвістам. |
||
Камень быў знойдзены [[15 ліпеня]] [[1799]] |
Камень быў знойдзены [[15 ліпеня]] [[1799]] капітанам французскіх войскаў у Егіпце [[П'ер-Франсуа Бушар|П'ерам-Франсуа Бушарам]] пры будынку форта [[Сен-Жульен]] блізу г. Разеты на заходнім рукаве дэльты [[рака Ніл|Ніла]] (сучасны [[горад Рашыд]]). Афіцэр зразумеў важнасць знаходкі і адправіў камень у [[Каір]], дзе за год да гэтага па загадзе [[Напалеон]]а быў адкрыты [[Інстытут Егіпта]] (Institut de l'Egypte). У [[1801]] годзе французы пацярпелі ў [[Афрыка|Афрыцы]] паражэнне ад [[брытанцы|брытанцаў]] і былі вымушаныя перадаць ім камень разам з шэрагам іншых помнікаў. |
||
== Літаратура == |
== Літаратура == |
Версія ад 19:24, 23 снежня 2011
Разецкі камень — пліта з гранадыарыта, знойдзеная ў 1799 годзе ў Егіпце каля невялікага горада Разета (зараз Рашыд), недалёка ад Александрыі, з выбітымі на ёй трыма ідэнтычнымі па сэнсе тэкстамі, у тым ліку двума на старажытнаегіпецкай мове - напісана старажытнаегіпецкімі іерогліфамі і егіпецкім дематычным пісьмом, і аднім тэкстам на старажытнагрэчаскай мове. Старажытнагрэчаскі быў добра вядомы лінгвістам, і супастаўленне трох тэкстаў паслужыла адпраўной кропкай для расшыфроўкі егіпецкіх іерогліфаў. З 1802 Разецкиікамень захоўваецца ў Брытанскім музеі (Інв. нумар EA 24).
Тэкст каменя ўяўляе сабой надпіс-падзяку, якую ў 196 да н.э. егіпецкія жрацы адрасавалі Пталамею V Эпіфану, чарговаму манарху з дынастыі Пталемееў. Пачатак тэксту: «Новага цара, які атрымаў царства ад бацькі» ... У эліністычны перыяд многія падобныя дакументы ў межах грэчаскай айкумены распаўсюджваліся ў выглядзе бі- або трылінгвістычных тэкстаў, што і саслужыла пасля добрую службу лінгвістам.
Камень быў знойдзены 15 ліпеня 1799 капітанам французскіх войскаў у Егіпце П'ерам-Франсуа Бушарам пры будынку форта Сен-Жульен блізу г. Разеты на заходнім рукаве дэльты Ніла (сучасны горад Рашыд). Афіцэр зразумеў важнасць знаходкі і адправіў камень у Каір, дзе за год да гэтага па загадзе Напалеона быў адкрыты Інстытут Егіпта (Institut de l'Egypte). У 1801 годзе французы пацярпелі ў Афрыцы паражэнне ад брытанцаў і былі вымушаныя перадаць ім камень разам з шэрагам іншых помнікаў.
Літаратура
- БЭ ў 18 тамах, Т.13, Мн., 2001, С.258: Разецкі камень
Спасылкі
Разецкі камень на Вікісховішчы |