Перайсці да зместу

Георгій Пракопавіч Башарын

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Георгій Пракопавіч Башарын
якуцк.: Георгий Прокопьевич Башарин
Дата нараджэння 8 (21) сакавіка 1912 ці 12 сакавіка 1912(1912-03-12)[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 18 красавіка 1992(1992-04-18)[1] (80 гадоў)
Грамадзянства
Род дзейнасці гісторык
Месца працы
Навуковая ступень доктар гістарычных навук (1950, 1956)
Альма-матар
Партыя
Узнагароды
ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга Ордэн «Знак Пашаны» медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
заслужаны дзеяч навукі РСФСР

Георгій Пракопавіч Башарын (21 сакавіка 1912 — 18 красавіка 1992) — гісторык, грамадскі дзеяч, доктар гістарычных навук, прафесар, заслужаны дзеяч навукі РСФСР і ЯАССР.

Нарадзіўся 21 сакавіка 1912 года ў Сыланскім наслегу Ботурускага ўлуса Якуцкай вобласці ў шматдзетнай сям’і Пракопа Мікалаевіча і Акуліны Аляксееўны Башарыных.

Пасля сканчэння Маскоўскага дзяржаўнага педагагічнага інстытута (1938) працаваў у Якуцкам дзяржаўным педінстытуце (1938—1940), потым у Інстытуце мовы і культуры пры СНК (1941—1943).

Дэпутат Вярхоўнага Савета Якуцкай АССР VI—IX скліканняў, дэлегат XXIII з’езда КПСС. Старшыня Якуцкага рэспубліканскага аддзялення Усерасійскага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры.

  • 1964—1966 гг. — дэкан гісторыка-філалагічнага факультэта ЯГУ.
  • 1966—1992 гг. — старшыня камісіі па прысуджэнні рэспубліканскай прэміі імя П. А. Аюнскага ў вобласці літаратуры і мастацтва.
  • Імя г. П. Башарына прысвоена:
Сыланскай сярэдняй школе Чурапчынскага ўлуса
  • У 1992 годзе пры Інстытуце гуманітарных даследаванняў АН РС(Я) быў адкрыты музей гісторыі навукі Якуціі імя прафесара Г. П. Башарына. У другой зале музея ўзноўлены працоўны кабінет Башарына[2].
  • Заснаваны стыпендыі імя прафесара Г. П. Башарына лепшым студэнтам гістарычнага факультэта ПУФУ імя М. К. Амосава і педагагічнага вучылішча.
  • Платонава Клісфена Іванаўна — жонка.
  • Башарына Наталля Георгіеўна — дачка, кандыдат гістарычных навук.
  • Башарын Карл Георгіевіч (нар. 1942) — сын, доктар медычных навук, прафесар, загадчык кафедрай ПУФУ імя М. К. Амосава.

Зноскі

  1. а б Историческая энциклопедия Сибири / под ред. В. А. ЛаминНовосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4
  2. О музее. Музей истории академической истории Якутии имени Г. П. Башарина. Праверана 11 сакавіка 2014.(недаступная спасылка)

Літаратура пра Г. П. Башарына

[правіць | правіць зыходнік]

На якуцкай мове

[правіць | правіць зыходнік]
  • Федосеев И. Е. Уhулуччулаах учуонай туhунан кинигэ // Саха Сирэ. — 1998. — Бэс ыйын 5 к. — С. 3.
  • Атласов С. Сүдү учуонай, учуутал // Сахаада. — 1997. — Кулун тутар 20 к.
  • Ковлеков С. Yйэтитэр иэстээхпит: [Г. П. Башарин науч. үлэлэрин сүрүн хайысхалара] // Саха Сирэ. — 1997. — Кулун тутар 22 к.
  • Кустуров Д. Күүстээх санаа, уҕараабат дьулуур: Г. П. Башариҥҥа аналлаах ааҕыылартан бэлиэтээhин // Саха Сирэ. — 1998. — Муус устар 30 к.
  • Кустуров Д. Уhулуччулаах киhибитигэр Г. П. Башариҥҥа: [мемор. дуоска туруорулунна] // Саха Сирэ. — 1998. — Муус устар 24 к.
  • Платонова К. И. Фронтан суруктар: Г. П. Башарин архивыттан аҕыйах сурук // Саха Сирэ. — 1997. — Ыам ыйын 27 к.
  • Тумат С. Г. П. Башариҥҥа аналлаах ааҕыылар: [Чурапчы улууhун Сылаҥ нэhилиэгэр] // Саха Сирэ. — 1999. — Муус устар 6 к.
  • Федосеев И. Е. Г. П. Башариҥҥа кимнээх көмөлөспүттэрэй?: [Г. П. Башарин «Три якутских реалиста-просветителя» диэн монография күн сирин көрөрүгэр көмөлөспүт Г. С. Тарскай уонна И. Д. Винокуров (Чаҕылҕан) тустарынан] // Саха Сирэ. — 1997. — Муус устар 15 к.
  • Федосеев И. Е. Уhулуччулаах учуонай, киhи көнөтө, чиэhинэйэ этэ // Чолбон. — 1997. — № 7. — С. 79—87.
  • Ыарыыны кыайбыт профессор: [Г. П. Башарин сэллик ыарыытын утарыыта] / Бэлэмнээтэ П. Павлова // Саха Сирэ. — 1999. — Бэс ыйын 5 к.

На рускай мове

[правіць | правіць зыходнік]
  • Проблемы социально-экономической и общественно-политической истории Якутии: (Материалы науч.-практ. конф., посвящ. 80-летию Г. П. Башарина). — Якутск: Изд-во Якут. гос. ун-та, 1993. — 168 с.
  • Борисов И. Человек удивительной стойкости и духовной силы // Аргументы и факты на Севере. — 1998. — № 18 (июнь).
  • Иванов В. Феномен Башарина // Якутия. — 1997. — 25 марта.
  • Платонова-Башарина К. И. «… Живу в счастливом мытарстве столпившихся изданий»: [И. В. Пухов и Г. П. Башарин] // Пухов Иннокентий Васильевич. — Якутск, 1999. — С. 57—66.
  • Платонова-Башарина К. И. И. М. Романов и Г. П. Башарин // Человек редкого дарования и жизнелюбия. — Якутск, 1999. — С. 19—26.
  • Софронова Г. Забытая страница: [зима 1951—1952 гг. в жизни Г. П. Башарина] // Якутия. — 2000. — 11 нояб.
  • Спиридонов Г. Он познал прекрасное чувство победы: [Установление мемор. доски Г. П. Башарину] // Якутия. — 1998. — 24 апр.
  • Башарин Георгий Прокопьевич // Энциклопедия Якутия. — М., 2000. — Т. 1. — С. 298—299.
  • Профессор Георгий Прокопьевич Башарин: Биобиблиогр. указ. / Якут. гос. ун-т им. М. К. Аммосова; Сост.: М. И. Габышева, К. И. Платонова, Л. Е. Слепцова. — Якутск: Изд-во Якут. гос. ун-та, 1995. — 106 с.
  • Заслуженный деятель науки Якутской АССР, профессор Г. П. Башарин: Биобиблиогр. указ. / Якут. респ. б-ка им. А. С. Пушкина; Сост. В. Ф. Афанасьев. — Якутск: Кн. изд-во, 1967. — 28 с.
  • 85 лет со дня рождения Г. П. Башарина // Якутия—1997: Календарь знаменат. и памят. дат. — Якутск, 1997. — С. 46—47.
  • Г. П. Башарин: (80 лет со дня рождения) // Якутия-1992: Календарь знаменат. и памят. дат. — Якутск, 1992. — С. 38—41.
  • 75 лет со дня рождения Г. П. Башарина // Якутия—1987: Крат. список лит. к знаменат. и памят. датам республики. — Якутск, 1988. — С. 40—41.
  • Платонова К. И., Атласов С. В. (сост.). Человек удивительной стойкости и духовной силы: Сборник воспоминаний. — Якутск: Изд-во Якутского госуниверситета, 1997. — 240 с.