Насякомыя (даўжыня 8–40 мм) з падоўжаным целам, жоўтыя, карычневыя, шэрыя. Галава невялікая, ногі непрапарцыянальна доўгія, тонкія, лёгка абломваюцца. Крылы веслападобныя, аднакаляровыя, мармуровыя або з падоўжанымі палосамі (у самак часам рудыментарныя).
Пашыраны ўсясветна, налічваецца больш за 4000 відаў. На Беларусі ў вільготных лясах, на балотах і лугах найбольш трапляецца даўганожка балотная (Tipula paludosa).
За год 1-2 пакаленні. Лічынкі развіваюцца ў перагноі, гнілой драўніне, грыбах, у глеі прэсных вадаёмаў. Кормяцца гнілымі расліннымі рэшткамі, каранямі раслін, водарасцямі, імхамі; шкодзяць пладовым і агароднінным культурам. Зімуюць у глебе лічынкі або яйцы.