Каралі Рохана

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сцяг каралеўства Рохан: белы конь на зялёным фоне.

Каралі Рохана (англ.: Kings of Rohan) — правіцелі аднаго з каралеўстваў людзей у легендарыуме Толкіна[en].

Усе каралі Рохана належалі да адной дынастыі — Дома Эарла, але падзяляліся на розныя лініі ў тым выпадку, калі кароль не меў прамога нашчадка мужчынскага полу (у абодвух такіх выпадках на трон узыходзіў пляменнік караля). Усе даты, прыведзеныя ў артыкуле, адносяцца да Трэцяй Эпохі, акрамя асобна пазначаных выпадкаў.

Літаратуразнаўцы адзначаюць, што імёны Тэадэна і папярэдніх яму каралёў Рохана за некалькімі выключэннямі ўяўляюць сабой старажытнаанглійскія словы са значэннем «кароль», «кіраўнік», «гаспадар» і інш.[1][2]

Даты кіравання[правіць | правіць зыходнік]

Першая лінія[правіць | правіць зыходнік]

№ Кароль Даты жыцця Даты кіравання
1. Эарл Юны, сын Леада 2485 — 2545 2510 — 2545
2. Брэга 2512 — 2570 2545 — 2570
3. Алдар Стары 2544 — 2645 2570 — 2645
4. Фрэа 2570 — 2659 2645 — 2659
5. Фрэавін 2594 — 2680 2659 — 2680
6. Голдвін 2619 — 2699 2680 — 2699
7. Дэар 2644 — 2718 2699 — 2718
8. Грам 2668 — 2741 2718 — 2741
9. Хельм Малатарукі 2691 — 2759 2741 — 2759
Два сыны Хельма былі забітыя дунландцамі падчас Доўгай Зімы, калі і сам кароль замёрз да смерці. Сын яго сястры, Фрэалаф Хільдэсан, стаў першым каралём другой лініі.

Другая лінія[правіць | правіць зыходнік]

№ Кароль Даты жыцця Даты кіравання
10. Фрэалаф Хільдэсан 2726 — 2798 2759 — 2798
11. Брыта Леофа 2752 — 2842 2798 — 2842
12. Вальда 2780 — 2851 2842 — 2851
13. Фолка Паляўнічы 2804 — 2864 2851 — 2864
14. Фолквін 2830 — 2903 2864 — 2903
15. Фенгель 2870 — 2953 2903 — 2953
16. Тэнгель 2905 — 2980 2953 — 2980
17. Тэадэн Абноўлены 2948 — 3019 2980 — 3019
Адзіны сын Тэадэна, Тэадрэд, быў забіты ў Першай Бітве ля Ізенскіх Бродаў. Сын ягонае сястры, Эамер, стаў першым каларём трэцяй лініі.

Трэцяя лінія[правіць | правіць зыходнік]

№ Кароль Даты жыцця Даты кіравання
18. Эамер Эадыг 2991 — IV 63 3019 — IV 63
19. Эльфвін ? — ? IV 63 — ?

Каралі Рохана[правіць | правіць зыходнік]

Эарл[правіць | правіць зыходнік]

Эарл[fr] (стар.-англ.: Eorl; 2485—2545) па мянушцы Юны (англ.: the Young) — уладар Эатэаду (2501—2510) і першы кароль Рохана (2510—2545)[3]. Быў заснавальнікам Дома Эарла. Быў празваны Юным за тое, што стаў правадыром ва ўзросце ўсяго шаснаццаці гадоў і захаваў маладжавы выгляд на ўсё астатняе жыццё. У ягоны гонар рахірым называлі сябе «эарлінгі» — «паслядоўнікі або сыны Эарла». Канём Эарла быў Фелараф — родапачынальнік вялікіх роханскіх коней меарас[4].

Эарл, сын Леада, быў правадыром паўночнага племя Эатэад, якія жылі паміж рэкамі Лангвэл і Грэйлін. Адной з самых выбітных падзей у ягоным кіраванні было нечаканае прыбыццё войска Эатэада на дапамогу Гондару ў небяспечнай Бітве на полі Келебранта. Ацаніўшы па заслугах гераічны ўчынак Эарла, намеснік Гондора Кірыян дараваў яму ў леннае валоданне землі ў вобласці Каленардан. Эарл узначаліў міграцыю свайго народа на гэтыя вялікія пашы і ў выніку стаў першым каралём Рохана. Эарл заснаваў сваю новую сталіцу ў Алдбургу, што месціўся на Фолдзе.

Затым ён пакляўся Кірыяну Клятвай Эарла. Гэтая клятва была вымаўлена Эарлам ад імя яго народу і яго нашчадкаў і заключалася ў абяцанні прыйсці на дапамогу Гондару ў выпадку нападу на яго. У праціўным выпадку рахірым мусілі пасці ў цень і стаць праклятым народам. У адказ намеснік Кірыян дараваў правінцыю Каленардан Эатэаду, каб стварыць там каралеўства Рохан, тады ж былі ўсталяваны яго мяжы. Пагадненне, аднак, улучала ў сябе і абавязак Гондара прыйсці на дапамогу Рохану ў час патрэбы, хоць гэта і не ўваходзіла ў клятву намесніка.

Калі Гондару патрабавалася дапамога Рохана, з Мінас Тырыта дасылалася Чырвоная Страла (што значыла небяспеку найвышэйшай ступені). Паводле кнігі «Вяртанне караля», такую стралу прынёс каралю Тэадэну пасыльны з Гондара, калі Саўран аблажыў Мінас Тырыт. Для паскарэння камунікацыі двух саюзнікаў таксама ўжываліся сігнальныя агні Гондара. Гэтыя агні былі размешчаны на сямі пагорках уздоўж паўночнае грады Белых гор. Эарл загінуў у 2545 годзе ў бітве пры Уолдзе, змагаючыся супраць істэрлінгаў.

Імя паходзіць ад старажытнаанглійскага слова «eorl» — «ваяр, вяльможа»[2].

Брэга[правіць | правіць зыходнік]

Брэга[fr] (стар.-англ.: Brego; 2512—2570) — другі кароль Рохана[3]. Брэга стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Эарла Юнага ў 2545 годзе. У час яго кіравання працягнулася міграцыя Эатэаду ў Каленардан, і Брэга абараняў мяжу Рохана ад ворагаў (дунландцаў і істэрлінгаў). Брэга збудаваў вядомы Залаты палац Медусельд і зрабіў Эдарас сталіцай Рохана. Яго старэйшы сын Балдар, узганарыўшыся, узяўся прайсці Шляхамі Мёртвых і знік там без вестак, а сам Брэга неўзабаве пасля гэтага памёр ад гора. Пасля Брэга на трон узышоў другі яго сын, Алдар[5]. У Брэга быў таксама і трэці сын, Эафар, які стаў продкам Эамунда з Істфалду, бацькі Эамера.

Старажытнаанглійскае слова «brego» перакладаецца як «кіраўнік», «прынц» або «кароль»[6].

Алдар[правіць | правіць зыходнік]

Алдар (стар.-англ.: Aldor; 2544—2645) — трэці кароль Рохана, што кіраваў дзяржавай даўжэй за ўсіх вядомых яе каралёў[3]. Алдар быў другім сынам караля Брэга. Яго старэйшы брат Балдар знік без вестак, спрабуючы прайсці Шляхамі Мёртвых, і Алдар стаў каралём, калі памёр ягоны бацька — у 2570 годзе, ва ўзросце 26 гадоў. Яго доўгае кіраванне стала залатым векам Рохана: колькасць рахірым павялічвалася, а дунландцаў адціснулі праз Брамы Рохана за берагі Адарна і Ізена[4]. Алдар таксама заснаваў крэпасць Дунхараў як прытулак на выпадак вайны.

У Алдара было шмат дзяцей, але трое старэйшых былі дочкамі. Ён кіраваў 75 гадоў і стаў вядомы як Алдар Стары. Памёр ён у 2645 годзе ва ўзросце 102 гадоў, праз год пасля нараджэння свайго першага прапраўнука. Пасля яго на трон уступіў ягоны сын Фрэа, якому давялося чакаць на ўсшэсце на трон да ўласнага 75-гадовага ўзросту.

Імя Алдар на старажытнаанглійскай мове значыць «правадыр, прынц» і «старэйшы, бацька»[7].

Фрэа[правіць | правіць зыходнік]

Фрэа (стар.-англ.: Fréa; 2570—2659) — чацвёрты кароль Рохана[3]. Стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Алдара Старога ва ўзросце 75 гадоў. Быў чацвёртым дзіцём Алдара (меў трох старэйшых сясцёр). Кіраваў усяго 14 гадоў, пасля чаго памёр і на трон узышоў ягоны сын Фрэавін.

З англасаксонскай мовы яго імя перакладаецца як «гаспадар»[7].

Фрэавін[правіць | правіць зыходнік]

Фрэавін (стар.-англ.: Fréawine; 2594—2680) — пяты кароль Рохана[3]. Стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Фрэа ва ўзросце 65 гадоў. Нарадзіўся падчас кіравання свайго дзеда, Алдара Старога, і ўжо сам стаў дзедам калі Алдар памёр і карона перайшла да яго бацькі (на той момант яму споўніўся 51 год). Фрэавін кіраваў 21 год і памёр ва ўзросце 86 гадоў. Пасля яго каралём стаў ягоны сын Голдвін.

Старажытнаанглійскае слова «fréawine» азначае «дарагі або ўлюбёны гаспадар»[7].

Голдвін[правіць | правіць зыходнік]

Голдвін (стар.-англ.: Goldwine; 2619—2699) — шосты кароль Рохана[3]. Голдвін стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Фрэавіна ў 2680 годзе, ва ўзросце 61 года. Нарадзіўся ён у гады кіравання свайго прадзеда Алдара Старога і быў ужо ва ўзросце 26 гадоў, калі Алдар нарэшце сканаў і карона перайшла да дзеда Голдвіна. Кіраваў Голдвін падчас «залатога веку» Рохана і быў дужа багатым. Аднак падчас ягонага кіравання ахова межаў скарацілася і дунландцы, якіх з Рохана выцесніў Алдар, пачалі павольна вяртацца ў паўночную частку каралеўства. Голдвін памёр у 2699 годзе пасля дзевятнаццаці гадоў кіравання.

Імя мае англасаксонскае паходжанне і значыць «шчодры і добры прынц». Складзена са старажытнаанглійскіх слоў «gold» («золата») і «wine» («сябар», у значэньні «той, хто можа дапамагчы або абараніць»)[7].

Дэар[правіць | правіць зыходнік]

Дэар (стар.-англ.: Déor; 2644—2718) — сёмы кароль Рохана[3]. Нарадзіўся падчас кіравання свайго прапрадзеда Алдара Старога, што прывяло да незвычайнай сітуацыі, калі ў адной сям’і жылі адначасова пяць пакаленняў. Стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Голдвіна ў 2699 годзе. Падчас кіравання Дэара дунландцы зноў пачалі турбаваць Рохан, паколькі іх павольнае вяртанне пачалося яшчэ ў кіраванне Голдвіна, пасля таго, як іх за шмат гадоў да таго прагнаў Алдар. Дэар падаўся на поўнач, каб змагацца з імі, аднак даведаўся, што гондарская крэпасць Ізенгард трапіла пад уладу дунландцаў. Ізенгард быў непрыступнай вежай, таму Дэару прыйшлося на некаторы час змірыцца з пагрозаю, што сыходзіла з поўначы. Дэар памёр у 2718 годзе пасля неспакойнага кіравання цягам дзевятнаццаці гадоў[4].

Імя паходзіць ад старажытнаанглійскага слова «deor» — «адважны»[7].

Грам[правіць | правіць зыходнік]

Грам (стар.-англ.: Gram; 2668—2741) — восьмы кароль Рохана[3]. Стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Дэара ў 2718 годзе. Падчас яго кіравання ішла вайна з дунландцамі, якія працягвалі нападаць на Рохан з крэпасці Ізенгард, што была пад іх уладай. Грам памёр у 2741 годзе пасля 23 гадоў адкрытай вайны, услед за ім на трон узышоў ягоны сын Хельм Малатарукі.

Англасаксонскае слова «gram» мае значэнне «люты»[7].

Хельм Малатарукі[правіць | правіць зыходнік]

Хельм Малатарукі (стар.-англ.: Helm Hammerhand; 2691—2759) — дзявяты кароль Рохана і апошні кароль з Першай лініі[3]. Стаў каралём пасля смерці свайго бацькі Грама, у перыяд крызісу. Працягнуў распачатую бацькам адкрытую вайну з дунландцамі, чыёй базай была захопленая імі крэпасць Ізенгард[8].

Хельм замёрз да смерці падчас начнога рэйду у перыяд Доўгай Зімы. Услед за ім на трон узышоў яго пляменнік Фрэалаф Хільдэсан, які стаў першым каралём Другой лініі[4].

Фрэалаф Хільдэсан[правіць | правіць зыходнік]

Фрэалаф Хільдэсан (стар.-англ.: Fréaláf Hildeson; 2726—2798) — дзясяты кароль Рохана і першы кароль з Другой лініі[3]. Фрэалаф быў пляменнікам Хельма Малатарукага і стаў каралём пасля таго, як Хельм загінуў пры аблозе Хорнбурга ў 2759 годзе. Фрэалаф узначаліў небяспечную аперацыю, падчас якой яму ўдалося адваяваць Эдарас і зноў зрабіць яго сталіцай Рохана. У выніку паспяховых ваенных дзеянняў ён адкінуў дунландцаў назад за рэкі Адарн і Ізен, вызваліўшы ўвесь Рохан. Падчас ягонай каранацыі раптоўна з’явіўся чараўнік Саруман з дарункамі і праслаўленнямі. Саруман прапанаваў Фрэалафу сяброўства і падтрымку і, па радзе караля Рохана, Берэн, намеснік Гондара, аддаў Саруману ключы ад Артханку, дазволіўшы яму жыць у Ізенгардзе пры ўмове, што ён будзе абараняць яго ад нападаў дунландцаў. Фрэалаф кіраваў 39 гадоў, пасля яго смерці ў 2798 годзе ўзышоў на трон ягоны сын Брыта Леофа[5].

На старажытнаанглійскай мове яго імя азначае «выжылы гаспадар»[7].

Брыта[правіць | правіць зыходнік]

Брыта (стар.-англ.: Brytta; 2752—2842) — адзінаццаты кароль Рохана[3]. Брыта быў сынам Фрэалафа Хільдэсана і стаў каралём пасля яго смерці ў 2798 годзе. Падчас яго кіравання Рохан працягваў аднаўляцца пасля вайны з дунландцамі, а на яго заходняй мяжы працягваліся сутыкненні. Брыта працягнуў традыцыі свайго бацькі, які заўсёды дапамагаў тым, што жывуць у нястачы, і гэтым заслужыў сабе мянушку Леофа (стар.-англ.: Léofa), «улюбёны» на мове рахірым[9].

Акрамя праблемаў, звязаных з дунландцамі, падчас яго кіравання ўзнікла новая бяда: вайна гномаў з оркамі вымусіла вялікую колькасць апошніх уцякаць з Туманных гор, спрабуючы асесці ў Белых гарах на поўдзень ад Рохана. Брыта адбіў напад гэтых оркаў, і калі ён памёр, верылася, што оркаў у Рохане больш няма. Брыта кіраваў 44 гады, услед за ім у 2842 годзе на трон узышоў ягоны сын Вальда[9].

У англасаксонскай мове яго імя значыць «падавец, размеркавальнік, прынц, гаспадар». Мянушка Леофа паходзіць ад слова «leof» — «улюбёны, дарагі»[10].

Вальда[правіць | правіць зыходнік]

Вальда (стар.-англ.: Walda; 2780—2851) — дванаццаты кароль Рохана[11]. Быў сынам Брыты Леофы і стаў каралём пасля смерці свайго бацькі ў 2842 годзе. Вальда служыў у бацькавым войску, змагаючыся з оркамі, што спрабавалі ўварвацца ў Рохан падчас кіравання Брыты. Падчас каранацыі Вальды здавалася, што ў Рохане оркаў больш няма, аднак некаторая іх колькасць усё ж засталася ў краіне, і ў 2851 годзе, пракіраваўшы ўсяго дзевяць гадоў, кароль быў забіты оркам у Дунхаргу. Сын Вальды, Фолка, узышоў на трон пасля смерці бацькі і адпомсціў за яго[9].

Імя паходзіць ад англасаксонскага «wealda» — «кіраўнік»[10].

Фолка[правіць | правіць зыходнік]

Фолка (стар.-англ.: Folca; 2804—2864) — трынаццаты кароль Рохана[11]. Быў сынам Вальды і стаў каралём пасля смерці бацькі ад рукі орка ў 2851 годзе. Заслужыў мянушку «Паляўнічы» за свае здольнасці ў гэтай справе. У гэтай сувязі характэрна, што пры ўсшэсці на трон Фолка пакляўся адпомсціць за гібель свайго бацькі і ў знак гэтага не забіваць ніводнага звера да таго часу, пакуль на зямлі Рохана будзе хаця б адзін орк[9].

Пасля трынаццаці гадоў кіравання Фолка знішчыў адзін за адным усе орачыя банды ў Рохане, стрымаўшы такім чынам сваю клятву. Калі апошняя банда оркаў была знішчаная, ён падаўся на паляванне, дзе быў смяротна паранены кабаном з Эверхолта. За ім на трон узышоў у 2864 годзе ягоны сын Фолквін[9].

Імя паходзіць ад англасаксонскага «folc» — «народ, людзі»[10].

Фолквін[правіць | правіць зыходнік]

Фолквін (стар.-англ.: Folcwine; 2830—2903) — чатырнаццаты кароль Рохана[11]. Фолквін быў сынам Фолкі Паляўнічага і стаў каралём пасля смерці бацькі на паляванні ў 2864 годзе. Падчас свайго кіравання ён цалкам вызваліў ад дунландцаў Заходнюю мяжу між Ізенам і Адарнам[9].

У Фолквіна было чацвёра дзяцей: тры сыны і дачка. Яго сыны-двайняты Фолкрэд і Фастрэд змагаліся ў Гондары супраць харадрым, але абодва былі забітыя. Пасля 39 гадоў кіравання Фолквін памёр, і ў 2903 годзе на трон узышоў ягоны малодшы сын Фенгель[9].

Імя значыць «сябар народу»[10].

Фенгель[правіць | правіць зыходнік]

Фенгель (стар.-англ.: Fengel; 2870—2953) — пятнаццаты кароль Рохана[11]. Фенгель быў трэцім і адзіным выжылым сынам Фолквіна і атрымаў у спадчыну трон пасля смерці бацькі ў 2903 годзе. Два старэйшыя браты Фенгеля, Фолкрэд і Фастрэд, былі забіты падчас вайны ў Гондары, і ў выніку Фенгель вырас любімцам свайго бацькі і дужа распешчаным. У сталым узросце ён праславіўся сваёй прагнасцю і любоўю да золата. Ягоны сын Тэнгель пакінуў Рохан з-за супярэчнасцяў з бацькам і да самай яго смерці жыў у сям’і сваёй жонкі ў Гондары. Пасля больш чым пяцідзесяцігадовага кіравання Фенгель памёр у 2953 годзе, і Тэнгель неахвотна вярнуўся ў Рохан.

Яго імя на старажытнаанглійскай мове значыць «прынц» і звязанае са словам «feng» — «здабыча, трафеі»[10].

Тэнгель[правіць | правіць зыходнік]

Тэнгель (стар.-англ.: Thengel; 2905—2980) — шаснаццаты кароль Рохана[11]. Тэнгель быў адзіным сынам Фенгеля і стаў каралём пасля смерці бацькі ў 2953 годзе. Фенгель быў прагным чалавекам, і Тэнгель яшчэ ў юнацтве пакінуў Рохан і жыў у сям’і сваёй маці ў Гондары. Там ён сустрэў Морвен Сталёвы Бляск з Лосарнаха, ён ажаніўся з ёй і некаторы час жыў з ёй і яе сямействам.

Пасля смерці Фенгеля Тэнгеля заклікалі вярнуцца ў Рохан, што ён з неахвотай і зрабіў. Морвен нарадзіла яму пяцёх дзяцей, у тым ліку адзінага сына (які быў другім з дзяцей) Тэадэна і дачку Теадвін, якая стала маці Эамера і Эавін. Жывучы ў Гондары, Тэнгель вывучыў сіндарын, і ў яго доме на ім гутарылі штодня, роўна як і на вестране, усеагульнай мове. На мове рахірым не гаварылі ні ён, ні ягоныя нашчадкі.

Імя Тэнгель на старажытнаанглійскай мове значыць «прынц»[12].

Тэадэн[правіць | правіць зыходнік]

Тэадэн (стар.-англ.: Théoden; 2948—3019) — сямнаццаты кароль Рохана[11]. Тэадэн быў адзіным сынам караля Тэнгеля. Ён нарадзіўся ў 2948 годзе ў Гондары, дзе жыла сям’я яго бацькі, пакуль ён не стаў каралём Рохана. Тэадэн быў выхаваны ў асяроддзі, дзе гутарылі на сіндарыне і вестране, а не на мове рахірым, аднак ён вывучыў яе пазней.

Тэадэн стаў каралём пасля смерці бацькі ў 2980 годзе. Загінуў ён ад рукі Караля-чарадзея падчас Вайны Пярсцёнка, змагаючыся ў Бітве на Пеленарскіх Палях. За ягоную смерць адпомсціла яго пляменніца Эавін.

Імя Тэадэн паходзіць ад старажытнаанглійскага слова «þēoden», што перакладаецца як «кіраўнік народу», «князь» або «кароль»[12].

Эамер[правіць | правіць зыходнік]

Эамер (англ.: Éomer; 2991—IV 63) — васямнаццаты кароль Рохана[13]. Эамер быў сынам Тэадвін і Эамунда, Галоўнага Маршала Рохана. Сястрой Эамера была Эавін. Пасля смерці бацькоў Эамера і Эавін, Тэадэн узяў іх у свой дом і выхоўваў як уласных дзяцей. Эамер быў трэцім маршалам Рохана, падчас Вайны Пярсцёнка ён стаў каралём замест загінулага Тэадэна, заснаваўшы тым самым Трэцюю лінію Дома Эарла.

Эльфвін[правіць | правіць зыходнік]

Эльфвін (англ.: Elfwine), названы Прыгожым (англ.: the Fair) — дзевятнаццаты кароль Рохана[13]. Быў першым сынам Эамера Эадыга, караля Рохана, і Латырыэль, дачкі князя Дол Амрата Імрахіля. Па маці Эльфвін быў стрыечным братам князя Ітыліена Фараміра, намесніка Гондара, адначасова будучы ягоным пляменнікам праз сваю цётку Эавін. Эльфвін узышоў на трон пасля смерці бацькі ў 63 годзе Ч.Э. і кіраваў доўга пасля гэтага. Паколькі Эльфвін кіраваў у Чацвёртую Эпоху, калі Пунсовая Кніга была ўжо напісана, то пра яго вядома мала.

Напісанне імя Эльфвіна — сучасная форма англасаксонскага імя «Ælfwine» (Эльфвінэ), якая на старажытнаанглійскай мове значыць «сябар эльфаў».

Дом Эарла[правіць | правіць зыходнік]

 
 
 
* Эарл
Юны
 
 
 
 
 
 
 
* Першая лінія     
† Другая лінія
‡ Трэцяя лінія   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Брэга
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Балдар
 
 
 
* Алдар
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Эафар
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3 дачкі
 
* Фрэа
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Фрэавін
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Голдвін
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Дэар
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Грам
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
* Хельм
Малатарукі
 
 
 
Хільд
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
† Фрэалаф
Хільдэсан
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
† Брыта Леофа
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
† Вальда
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
† Фолка
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
† Фолквін
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фастрэд
 
Фолкрэд
 
дачка
 
† Фенгель
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2 дачкі
 
† Тэнгель
 
Морвен
Сталёвы Бляск
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
дачка
 
† Тэадэн
 
Эльфхільд
 
2 дачкі
 
Тэадвін
 
Эамунд
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тэадрэд
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Лацірыэль
 
‡ Эамер
 
 
 
Фарамір
 
Эавін
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
‡ Эльфвін
 
 
 
 
 
 
 
Элбаран
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Барахір
 
 
 
 
 
 
 

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. ↑ Shippey 1992, p. 314.
  2. ↑ а б Hammond, Scull 2005, p. 367.
  3. ↑ а б в г д е ё ж з і к Lord Of The Rings (50th Anniversary Edition) 2004, p. 1068.
  4. ↑ а б в г Королев 2005, с. 439—443.
  5. ↑ а б Королев 2005, с. 443.
  6. ↑ Hammond, Scull 2005, p. 406.
  7. ↑ а б в г д е ё Hammond, Scull 2005, p. 643.
  8. ↑ Королев 2005, с. 441—444.
  9. ↑ а б в г д е ё Королев 2005, с. 444.
  10. ↑ а б в г д Hammond, Scull 2005, p. 644.
  11. ↑ а б в г д е Lord Of The Rings (50th Anniversary Edition) 2004, p. 1069.
  12. ↑ а б Hammond, Scull 2005, p. 368.
  13. ↑ а б Lord Of The Rings (50th Anniversary Edition) 2004, p. 1070.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • W. G. Hammond, C. Scull. The Lord of the Rings: A Reader's Companion. — London: HarperCollins, 2005. — 894 p. — ISBN 0-00-720308-X.
  • J. R. R. Tolkien. Lord of the Rings. — 50th Anniversary Edition. — London: HarperCollins Publishers, 2004. — 1184 p. — ISBN 978-0-00-718236-7.
  • Thomas Shippey. The Road to Middle-earth. — London: Grafton, 1992. — 337 p. — ISBN 0-261-10275-3.
  • К. Королев. Толкиен и его мир: Энциклопедия. — Локид-Пресс, 2005. — С. 439—445. — 494 с. — ISBN 5-98601-018-3.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Каралі_Рохана&oldid=4582143"