Рамуальд Андрэевіч Падбярэскі
Рамуальд Андрэевіч Падбярэскі | |
---|---|
Дата нараджэння | 1813 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 22 кастрычніка 1856 |
Месца смерці | |
Род дзейнасці | публіцыст, літаратуразнавец |
Альма-матар | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Рамуальд Андрэевіч Падбярэскі або Падбярэзскі (1812/(1813), Вільня — 22 кастрычніка 1856, Архангельская губ.) — беларускі выдавец, літаратуразнавец, публіцыст, фалькларыст.
Паходжанне
[правіць | правіць зыходнік]Паходзіў з шляхецкага роду Падбярэзскіх. Часта Падбярэзскіх, у т.л. Рамуальда, называюць Друцкімі-Падбярэзскімі або Падбярэзскімі-Друцкімі, але род князёў Друцкіх-Падбярэзскіх згас у XIV ст. Пазней Падбярэззем валодалі князі Ямантавічы, якія зваліся Ямантавічамі-Падбярэзскімі. Пасля згасання Ямантавічаў-Падбярэзскіх іх маёнткі перайшлі па кудзелі да полацкіх баяр Яцковічаў, адна з галін іх роду стала звацца Падбярэзскімі, з яе паходзіў і Рамуальд Падбярэзскі.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Скончыў Віленскую гімназію (1830). Рыхтаваўся да паступлення ў Віленскі ўніверсітэт, але той быў закрыты царскімі ўладамі. У 1836—1840 гг. вучыўся на юрыдычным факультэце Маскоўскага ўніверсітэта. Падтрымліваў сувязі з расійскімі славянафіламі. Перакладаў на польскую мову рускія байкі і друкаваў іх у часопісе «Athenaeum». З 1841 г. пераехаў у Пецярбург, дзе зблізіўся з Т. Шаўчэнкам. У 1847 г. вярнуўся ў Вільню. Выдаваў літаратурна-навуковыя альманахі «Rocznik Literacki» (т. 1—4, Пецярбург—Вільня, 1843—1849) і «Pamіetnik naukowo-literacki» (т. 1—2, ч. 1—6, Вільня, 1849—1850). Аўтар прадмовы «Беларусь і Ян Баршчэўскі» да кнігі «Шляхціц Завальня…» Я. Баршчэўскага (1844). Выдаў зборнік Т. Лада-Заблоцкага «Паэзія» (1845) і «Дыярыуш» С. Бельскага («Athenaeum», 1842. Т. 4). Аўтар публікацый па беларускім фальклоры. За публіцыстычную дзейнасць арыштаваны ў 1850 г. і сасланы ў Архангельскую губерню, дзе і памёр.
Зноскі
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
- Варановіч С. (Александровіч С.). Р. Друцкі-Падбярэскі // Беларусь. 1958, № 11;
- Каханоўскі Г. Лёс Рамуальда Падбярэскага // ЛіМ. 1976, 6 жн.;
- Кісялёў Г. Загадка беларускай «Энеіды». Мн., 1971. С. 27—40;
- Antoni Abramowicz — muzyk // Rocznik Literacki. 1846. T. 3.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]Рамуальд Андрэевіч Падбярэскі на Вікісховішчы |
- М. Хаўстовіч Жыццё і творчасць Рамуальда Падбярэскага Архівавана 5 сакавіка 2016.